Welmoed Sijtsma krijgt de schrik van haar leven als ze erachter komt dat haar hoofd door middel van ‘deepfake’ technieken op pornografische beelden is geplakt en het internet over gaat.
In de vierdelige docuserie ‘Welmoed en de Sexfakes’ duikt de presentatrice dieper in deze wereld om uit te zoeken wie dit doet en vooral wáárom. De eerste stap? De beelden bekijken en bespreken met vrienden en familie.
Deepfake is een techniek waarin beelden gedeeltelijk of compleet worden gefabriceerd. Zo kun je ieders gezicht op video’s plakken en het doen lijken alsof deze persoon echt beweegt en praat in de video.
Dit kan grappig zijn, maar het wordt ook op slechte manieren ingezet. Volgens onderzoekers worden deze fake beelden gebruikt om nepnieuws te verspreiden en wordt het ingezet als een manier om democratieën te manipuleren.
Maar het overgrote deel van de deepfake video’s op het internet hebben een heel ander doel: vermaak. Ongeveer 96% van alle deepfake wordt gebruikt voor de manipulatie van pornografie.
En precies dit laatste overkwam Welmoed Sijtsma. Haar hoofd werd op pornografische beelden geplakt op het internet. “Hoewel mijn werk positieve en negatieve gevolgen meebrengt, had ik nooit verwacht dat er een deepfake van mij gemaakt zou worden,” zegt de presentatrice.
In eerste instantie durfde Welmoed de beelden niet aan vrienden en familie te laten zien. “Ik schaamde me, gek genoeg.” Toch besluit ze dit uiteindelijk toch te delen om ook anderen te waarschuwen voor het gevaar van deepfakes.
Haar vrienden en zussen zijn als eerste aan de beurt. “Wat is dit ongemakkelijk. Als ze in de camera kijkt, zie ik gewoon jou,” aldus een vriend. Welmoeds zussen kunnen hun afgrijzen niet verbergen en durven eigenlijk niet te kijken. “Ik vind dit heel gevaarlijk, wat nou als dit in verkeerde handen valt? Ga er maar eens voor zorgen dat iedereen weet dat jij dit niet bent.”
En dan komt toch echt het moment waar Welmoed echt geen zin in heeft. “Ik heb dit voor me uitgeschoven, omdat ik er nog al tegenop zag. Ik ga het mijn ouders laten zien. Of nou ja, mijn moeder, mijn vader wil het niet zien.”
Haar vader legt uit waarom niet. “Dat beeld mag mijn hersenen niet bezoedelen.” Hij is bang dat hij het nooit meer kan vergeten. Welmoeds moeder kijkt wel, maar vindt het ook zichtbaar afschuwelijk. Toch is ze trots dat haar dochter dit deelt. “Het is goed dat je dit openbaar maakt en niet in de doofpot stopt. Anders blijft het voor altijd onder de oppervlakte.”
Kijk de aflevering hier terug.
De vierdelige docuserie Welmoed en de Sexfakes is deze week te zien op NPO 3.
Welmoed Sijtsma over haar neppornovideo: 'Wist dat ik het niet was, toch schaamde ik me'
