Non-binair

Een non-binair persoon is namelijk iemand die zich niet identificeert als man of als vrouw, maar zich beter voelt bij een andere, niet-binaire gender-identiteit. “Ik heb me nooit vrouw of man gevoeld. Ik was vroeger gefascineerd door mensen die zich wel een jongen óf een meisje voelden”, vertelt Hurkmans. “Als kind voelde ik me daardoor weleens het buitenbeentje. Ik vroeg vaak aan anderen hoe zij zich dan voelden.”

Van de term ‘non-binair’ had Hurkmans toen nog nooit gehoord. “Ik woonde in een dorp in de jaren zeventig. Er was niks op televisie en als kind las je niet gauw een boek over je non-binair identificeren. Ik betwijfel of die boeken toen überhaupt al in de bibliotheek lagen.”

Lees ook
Non-binair personage in nieuw seizoen ‘Spangas’ zorgt bij voorbaat voor online ophef

‘Dit ben ik’

Gaandeweg raakte Hurkmans betrokken bij transgenderactivisme en kwam daardoor een jaar of tien geleden de term wél tegen. “Ik had nooit eerder in mijn leven het gevoel dat er een woord was voor hoe ik me voelde. Toen ik ‘non-binair’ voor het eerst hoorde, had ik dat ook niet onmiddellijk.” Na het zien van een aantal films en het lezen van boeken over non-binair zijn, wende Hurkmans eraan. “Zo kwam ik er achter dat dit eigenlijk wel écht is wat ik ben.”

Dat Hurkmans vanaf dat moment wist dat non-binair bij hen hoorde, maakte bepaalde situaties naar eigen zeggen gemakkelijker. “Als iemand aan mij vraagt: ‘Wat ben jij dan?’, of ‘Waarom houd je je bezig met transgenderactivisme?’, kan ik zeggen: ‘Ik ben non-binair.’ Voorheen vergde dat nog weleens een kwartier uitleg.”

Lees ook
Zij/hen en die/diegene: zó gebruik je non-binaire voornaamwoorden

Spangas

De introductie van een non-binair personage in de televisieserie Spangas zorgde online voor negatieve reacties. ‘Er zijn twee genders, draai er nou niet omheen’, reageerde iemand bijvoorbeeld. “Helaas is het al heel lang zo dat mensen op deze manier reageren”, antwoordt Hurkmans op de vraag wat dit met hen doet. “De meeste mensen vinden dat er maar twee genders zijn. Het is daarnaast zo dat als ergens meer aandacht voor komt, mensen de behoefte voelen om te schreeuwen ‘dat het niet zo is’. Daarom verbaast het me eigenlijk niks.”

Maar dat betekent volgens Hurkmans niet dat de zichtbaarheid van je non-binair identificeren geen aandacht moet krijgen. “Het creëren van zichtbaarheid zorgt voor reacties. Zichtbaarheid blijft dus belangrijk. Onder het mom: onbekend maakt onbemind. Hoe vaker mensen de term ‘non-binair’ tegenkomen, hoe beter ze weten wat het precies is.”

Lees ook
Voor iedereen die niet weet wat ‘cisgender’ of ‘non-binair’ is: lees dit even

Fluide

Voor de toekomst hoopt Hurkmans dat men minder binair en in hokjes gaat denken. “Ik hoop dat mensen in de toekomst fluïde met alles omgaan. Dat er onder meer minder wordt gedacht aan gendernormen.” Daarmee refereert hen naar het verwachtingspatroon dat mannen en vrouwen bijvoorbeeld aparte kleding dragen en bepaalde dingen leuk moeten vinden.

“Er moet alleen eerst nóg meer zichtbaarheid komen. Er zijn gelukkig meerdere dingen in de maak en het is de afgelopen jaren ook wel in films voorbijgekomen. Daarin werd het alleen minder specifiek benoemd dan nu is gebeurd bij Spangas. Ik hoop dat iedereen over vijf jaar een keer heeft gehoord van de term non-binair en weet wat het is.”