Psycholoog legt uit waarom invoering avondklok mentale weerstand oproept

25.01.2021 | 11:00 UUR | Maaike van de Graaf

Door de avondklok, die sinds zaterdag geldt, mogen Nederlanders niet meer na 21.00 uur de straat op. Een grote verandering, lijkt het, maar in de praktijk valt het voor veel mensen wel mee. Toch stuit de invoering van de avondklok op moedeloosheid en mentale weerstand.

Logisch, vindt klinisch psycholoog en psychotherapeut Christine Brouwer: “Het gevoel dat het verboden is, maakt het lastig voor mensen.”

Avondklok wekt weerstand op

Vanaf zaterdag geldt een avondklok en mag niemand van 21.00 uur ’s avonds tot 04.30 uur ’s ochtends de straat op, mits je daar een geldige reden voor hebt. ‘Nu kunnen we echt helemaal niks meer’, klinkt het in de wandelgangen. Maar is dat wel zo?

Volgens psycholoog Brouwer heeft dat alles te maken met grip. Ze legt uit: “Bijna iedereen wil in zo’n onzekere tijd als deze controle hebben. Dat is iets wat mensen hoog in het vaandel hebben staan en wat ze nu door de maatregelen ineens niet meer hebben.” Juist het verliezen van de grip is dan ook wat leidt tot weerstand, vertelt Brouwer.

Incasseren

De psycholoog legt uit dat Nederlanders moeite hebben met incasseren: “We zijn een vrijgevochten volk en niet gewend aan strenge regels die ons opgelegd worden zonder dat we daar zelf inspraak over hebben.” Zo’n maatregel als de avondklok valt dan dus toch rauw op ons dak. “Het gevoel dat je weer iets ontnomen wordt, speelt dan erg op.”

Zodra mensen een verbod of regel opgelegd krijgen, zullen ze vaak eerst met hun gevoel reageren en daarna pas met hun verstand, vertelt Brouwer. “Het gaat meer om het opleggen van een verbod, dan om wat het nou inhoudelijk inhoudt.” Pas later – wanneer de rust is wedergekeerd – beseffen mensen dat de maatregel wellicht weinig zal veranderen in hun dagelijks leven.

Lees ook
Florence leeft met man en zeven kinderen al weken met avondklok in Frankrijk

Hart vs. hoofd

Niet alleen het gegeven dat mensen slecht tegen een verbod kunnen en reageren met hun gevoel, is wat zorgt voor weerstand. “Ik denk dat de moedeloosheid ook komt doordat mensen niet weten wat de maatregelen concreet teweeg kunnen brengen”, aldus Brouwer. “Het is de inhoud versus de emotie.”

Volgens de psycholoog is de reden achter de maatregel dan ook hetgeen wat meer gedeeld moet worden. “Pas dan zullen mensen meer begrip hebben voor de maatregel en minder het gevoel hebben dat hen ‘weer’ iets ontnomen wordt.” Het delen van het verhaal achter de avondklok kan er volgens Brouwer voor zorgen dat mensen meer met hun ratio reageren, in plaats van met hun hart.

Hoop

Overigens heeft de mentale weerstand die bij sommige mensen opspeelt ook te maken met de uitzichtloosheid, vertelt Brouwer. “Mensen weten niet waar ze aan toe zijn en worden er moedeloos van dat het onduidelijk is wat de volgende stappen zijn.” Een stip aan de horizon zal volgens de psycholoog al heel wat schelen.

“Want zodra die stip er is, hebben mensen weer hoop. En hoop doet leven”, aldus Brouwer. “Mensen krijgen dan houvast en dat geeft ze dan weer het gevoel dat ze in zekere mate grip hebben op hun leven.”