Liveblog Oekraïne

20.00 | Rusland blokkeert Facebook

De Russische toezichthouder voor de media heeft bevolen de site van het sociale netwerk op zwart te zetten omdat Facebook zelf bepaalde Russische media tegenhield. De blokkade van Facebook is de jongste stap in de escalerende mediaoorlog tussen het Westen en Rusland, vooral na de Russische invasie in Oekraïne.

19.10 |  BBC stopt verslaggeving uit Rusland

De Britse omroep BBC stopt met verslaggeving vanuit Rusland omdat een nieuwe wet “onafhankelijke journalistiek lijkt te criminaliseren”, aldus BBC-baas Tim Davie. De BBC News-nieuwsdienst voor Rusland gaat buiten het land verder.

De BBC benadrukt dat de veiligheid van de medewerkers van het allerhoogste belang is. De omroep is niet bereid ze bloot te stellen aan het risico van vervolging, “gewoon voor het doen van hun werk.”

Vrijdag liet ook NOS-correspondent Iris de Graaff weten het land uit veiligheidsoverwegingen te verlaten.

 

17.47 | Europese beurzen verliezen fors door zorgen oorlog Oekraïne

De Europese aandelenbeurzen toonden vrijdag forse verliezen door zorgen over het oorlogsgeweld in Oekraïne, waaronder de Russische aanval op de kerncentrale van Zaporizja in Oekraïne.

De AEX-index op de beurs in Amsterdam kelderde met 4,8 procent tot 671,73 punten. Ook andere beurzen in Europa zakten flink, terwijl de prijzen van tal van grondstoffen en olie juist flink opliepen.

17.43 | Grote vredesduif op strand van Schiermonnikoog getekend voor Oekraïne 

Op het strand van Schiermonnikoog is woensdag een grote vredesduif getekend. Lothar Bracht, die vaak labyrinthen op het strand tekent, is de initiatiefnemer. Dat meldt de Leeuwarder Courant.

Ongeveer tien vrijwilligers woelden op zijn aanwijzingen het zand rond de duif met harken om. De makers gaven hiermee uiting aan hun verdriet om de oorlog in Oekraïne.

Strand #Schiermonnikoog gisteren #vrede ✌️🙏 pic.twitter.com/mlWbh1qUiv

— Ineke van Gent (@inekevangent) March 3, 2022

 

17.38 | Britse omroep BBC stopt berichtgeving uit Rusland

De Britse omroep BBC stopt met verslaggeving vanuit Rusland omdat een nieuwe wet “onafhankelijke journalistiek lijkt te criminaliseren”, aldus BBC-baas Tim Davie. Het werk van de BBC News-journalisten en het andere personeel wordt opgeschort.

De BBC News-nieuwsdienst voor Rusland gaat buiten het land verder. De BBC benadrukt dat de veiligheid van de medewerkers van het allerhoogste belang is. De omroep is niet bereid ze bloot te stellen aan het risico van vervolging, “gewoon voor het doen van hun werk.”

16.49 | Oekraïne wil dit weekend derde overlegronde met Rusland

Oekraïne wil nog komend weekend met Rusland een derde gespreksronde houden over het beëindigen van de vijandelijkheden tussen de twee landen.

Een woordvoerder van de Oekraïense president Zelensky zei dat er voortdurend contact is met de Russen en dat de nieuwe gesprekken zaterdag of zondag zouden kunnen plaatsvinden. Het is nog wachten op een reactie van de Russen, aldus de onderhandelaar.

Het kantoor van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz denkt echter dat er pas na het weekend een nieuwe overlegronde komt. Het liet weten dat Scholz daarover contact heeft gehad met president Vladimir Poetin.

16.24 | Jostiband houdt 24 uursmarathon voor Oekraïne

De Jostiband houdt een 24 uur durende muziekmarathon om geld op te halen voor Bake4Ukrain, een goed doel waar de bandleden nauw contact mee hebben. Vanavond om 19.00 uur barsten ze los, meldt RTL Nieuws. 

Nadat de Jostiband negen jaar geleden twee concerten in Oekraïne heeft gegeven, heeft de band nog altijd goed contact met Arenda Vasylenko. Zij heeft de leden destijds uitgenodigd om op te treden in haar thuisland.

Bekijk de marathon hieronder.

We zijn live!!!!!#bake4ukraine@Zeelandia@AndreyVasylenko@ipsedebruggen https://t.co/se2MlfqJfa

— Het Jostiband Orkest (@JostibandOrkest) March 3, 2022

15.23 | Rutte ontvangt Oekraïners op Catshuis

Premier Mark Rutte heeft met een aantal Oekraïners gesproken die in Nederland wonen. Dat deed hij vrijdagmiddag op het Catshuis. De gesprekken hebben hem aangegrepen.

“Zij maken zich grote zorgen om hun familie en vrienden en om hun land. Hun persoonlijke verhalen raken mij diep. Ze bevestigen eens te meer hoe afschuwelijk de situatie in Oekraïne is”, laat Rutte op Twitter weten.

https://twitter.com/MinPres/status/1499742662810873862

14.55 | Voorzitter IOC roept op tot vrede tijdens openingsceremonie Paralympics

Bij de officiële opening van de Paralympische Winterspelen in Peking heeft voorzitter Andrew Parsons van het Internationaal Olympisch Comité opgeroepen tot vrede in Oekraïne. “De 21e eeuw is een tijd voor dialoog en diplomatie, niet voor oorlog en haat”, zei hij.

Ook gaf hij aan “geschokt” te zijn door wat er op dit moment in de wereld gebeurt. “Hier in Peking zullen paralympische atleten uit 46 verschillende landen met elkaar strijden, niet tegen elkaar. Door middel van sport zullen ze het beste van de mensheid laten zien en de waarden benadrukken die ten grondslag liggen aan een vreedzame en inclusieve wereld.”

De Chinese president Xi Jinping, opende de Spelen, maar hield geen toespraak, meldt NOS. De Russische en Belarussische sporters waren er niet bij. Zij mogen niet meedoen vanwege de rol van hun landen bij de oorlog in Oekraïne.

14.50 | NAVO roept Poetin op onvoorwaardelijk uit Oekraïne te vertrekken

De NAVO roept de Russische president Vladimir Poetin op zijn troepen zonder voorwaarden terug te trekken uit Oekraïne en zich tot “echte diplomatie” te wenden.

Het bondgenootschap houdt “alle wegen open voor een diplomatieke oplossing” van het conflict, zei NAVO-chef Jens Stoltenberg na afloop van een spoedbijeenkomst in Brussel van de dertig Navo-ministers van Buitenlandse Zaken over de oorlog in Oekraïne.

Stoltenberg waarschuwde dat de oorlog als die niet wordt gestopt erger zal worden, “met meer doden, meer lijden en meer destructie”. En dat de NAVO daarin niet wil worden betrokken. “Wij zoeken geen oorlog met Rusland”, aldus Stoltenberg. Daarom stuurt de alliantie geen vliegtuigen naar het Oekraïense luchtruim, en geen troepen naar het land, benadrukte hij.

Dat was volgens Stoltenberg een “pijnlijk” besluit. Hij bevestigde dat het Russische leger clusterbommen gebruikt. “En we hebben berichten gezien over andere wapentypes waarvan het gebruik in strijd is met het internationale recht.”

Wel zal de NAVO “alles doen” om elke centimeter van het grondgebied van de dertig NAVO-landen te verdedigen, mocht Rusland een van de NAVO-landen betrekken in het conflict. Er zijn 140 militaire jets en meer dan 200 schepen op NAVO-gebied aan de randen van Oekraïne paraat, zei hij. Oekraïne is geen lid van de NAVO.

13.18 | Duizenden Nederlanders bereid om Oekraïners in huis te nemen

Volgens Takecarebnb, een organisatie die sinds 2015 vluchtelingen met een verblijfstatus koppelt aan Nederlandse gastgezinnen, hebben duizenden Nederlanders zich aangemeld voor het opnemen van Oekraïense vluchtelingen.

Maar, zo waarschuwt de organisatie die nauw samenwerkt met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), “bij het in huis opnemen van vluchtelingen komt veel kijken”.

Zo adviseert de club om de opvang niet alleen te doen. Beter is een kring met vrienden, buren en familie te vormen. “Zorg samen voor huisvesting en begeleiding. Niemand weet hoelang het gaat duren en samen hou je het langer vol.” Nog een advies is zaken bespreekbaar te maken. “Hoe minder ingeslikt, hoe minder kans op misverstanden of irritatie.”

13.17 | Poetin waarschuwt buurlanden spanningen niet te laten oplopen

President Vladimir Poetin heeft de buurlanden van Rusland opgeroepen geen acties te ondernemen die ertoe kunnen leiden dat de spanningen met Moskou oplopen. Poetin zei dat hij niets slechts in de zin heeft met de buurlanden en dat Rusland alle verplichtingen richting die landen zal nakomen.

De president liet weten dat er geen enkele noodzaak is om in te zetten op minder goede betrekkingen met buurlanden. Hij zei dat als Rusland al bepaalde stappen zet, dit altijd gebeurt als “respons op onvriendelijke acties tegen de Russische Federatie”.

Het is niet duidelijk tegen welke buurlanden Poetin zich specifiek richtte.

12.59 | Loekasjenko ontkent dat leger Belarus zal vechten in Oekraïne

De Belarussische president Aleksandr Loekasjenko ontkent dat zijn leger betrokken is bij de Russische invasie in Oekraïne. Ook heeft hij gezegd dat daar geen plannen voor zijn. Er gaan geruchten dat Belarus zijn troepen voorbereidt op een missie in Oekraïne.

Belarus is volgens Loekasjenko niet verzocht deel te nemen aan de “speciale operaties” in Oekraïne. In een toespraak tot de bevolking zei hij dat er “geen reden” is voor zorgen. Hij kondigde aan de bewaking van de grenzen met Oekraïne wel te verstevigen. Er zouden pogingen zijn om Belarus te betrekken bij de oorlog in Oekraïne.

Voor Loekasjenko, die bekendstaat als de laatste dictator van Europa, is Rusland een zeer belangrijke bondgenoot. Belarus wordt door de Russische troepen gebruikt als uitvalsbasis en vanaf Belarussisch grondgebied zijn ook raketten afgevuurd. Het is ook het land waar de vredesonderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland plaatsvinden.

10.52 | Zelensky roept Russen op tot protest vanwege inname kerncentrale

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft het Russische volk opgeroepen in protest te komen vanwege de Russische inname van een Oekraïense kerncentrale, de grootste van Europa. De centrale Zaporizja kwam vrijdag in handen van het Russische leger.

De president deed op televisie een beroep op de Russen. “Hoe is dit mogelijk?”, zei hij. “We hebben tenslotte samen in 1986 gevochten tegen de ramp in Tsjernobyl.” De kernramp in Tsjernobyl was de grootste ooit. De oude centrale is sinds vorige week onder controle van de Russische troepen.

Zelensky maakte ook melding van 9.200 sterfgevallen onder de Russische troepen in Oekraïne. Dat zijn er flink meer dan de 498 die Rusland woensdag meldde. Het was toen de eerste keer dat Moskou een dodental noemde. Diezelfde dag zei Oekraïne het aantal Russische doden op zo’n 7.000 te schatten.

10.21 | Oekraïne meldt hoger dodental door luchtaanvallen op woonwijk

Het dodental door luchtaanvallen donderdag op een woonwijk in de stad Tsjernihiv, in het noorden van Oekraïne, is opgelopen tot 47, aldus de lokale autoriteiten vrijdag. In een eerdere melding spraken de autoriteiten over negen doden.

Reddingsteam hebben hun hulp aan slachtoffers van de luchtaanvallen moeten opschorten vanwege aanhoudende beschietingen door de Russen, meldden de Oekraïense hulpdiensten.

Tsjernihiv ligt ten noordoosten van de hoofdstad Kyiv, niet ver van de grens met Rusland en Belarus.

09.57 | Oekraïens leger: Russische troepen proberen Kyiv te omsingelen

Russische troepen hebben de controle over de Oekraïense kerncentrale Zaporizja overgenomen, melden de regionale autoriteiten. Bij het complex werd in de nacht van donderdag en vrijdag gevochten. Ook woedde er een brand in een trainingscomplex, maar de nucleaire activiteiten kwamen daarbij niet direct in gevaar.

De brand was volgens de regionale autoriteiten aangestoken door de Russische troepen, maar volgens Rusland ligt de schuld bij Oekraïne zelf. Er is geen verhoogde radioactieve straling gemeten en aanwezig personeel houdt de situatie in de gaten.

De centrale is de grootste van Europa en bestaat uit zes kernreactoren. Hier wordt 20 procent van de landelijke elektriciteitsvoorziening geproduceerd, waardoor het een strategisch doelwit kan zijn. Rusland heeft na de verovering gezegd dat de kerncentrale functioneert zoals normaal.

Volgens Oekraïne vielen Russische troepen de kerncentrale vrijdag in de vroege ochtend aan. President Volodymyr Zelensky zei dat dit een bewuste actie was en sprak van “nucleaire terreur”. Ook verklaarde hij dat Rusland “Tsjernobyl wil herhalen”, verwijzend naar de grootste kernramp die ooit heeft plaatsgevonden.

Zelensky en de Amerikaanse president Joe Biden riepen Rusland op zijn militaire activiteit in het gebied rondom de kerncentrale te beëindigen. “Europa moet wakker worden”, zei Zelensky. “Als er een explosie is, betekent dat het einde van Europa.” De Oekraïense president had toen gesproken met onder anderen Biden, de Britse premier Boris Johnson en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz.

Russische troepen wisten de oude Tsjernobyl-centrale al eerder in te nemen. Zij maakten de afgelopen dag een opmars richting de kerncentrale Zaporizja. Oekraïne heeft in totaal vier werkende kerncentrales, die goed zijn voor ongeveer de helft van de nationale stroomvoorziening.

07.39 | Russische troepen nemen controle kerncentrale Zaporizja over

Russische troepen hebben de controle over de Oekraïense kerncentrale Zaporizja overgenomen, melden de regionale autoriteiten. Bij het complex werd in de nacht van donderdag en vrijdag gevochten. Ook woedde er een brand in een trainingscomplex, maar de nucleaire activiteiten kwamen daarbij niet direct in gevaar.

De brand was volgens de regionale autoriteiten aangestoken door de Russische troepen. Er is geen verhoogde radioactieve straling gemeten en aanwezig personeel houdt de situatie in de gaten.

De kerncentrale in het zuidoosten van Oekraïne is de grootste van het continent.

05.52 | Brand bij kerncentrale Zaporizja geblust

De brand die in de nacht van donderdag op vrijdag uitbrak bij de kerncentrale van Zaporizja is vrijdagochtend geblust. De autoriteiten melden dat de brandweer er om 06.20 uur (lokale tijd) in slaagde het vuur te blussen, nadat de hulpdiensten vanaf 05.20 uur in staat waren het brandende trainingscomplex te bereiken.

Er zijn geen slachtoffers gevallen.

05.09 | Hulpdiensten kunnen brandende kerncentrale Zaporizja bereiken

Hulpdiensten zijn erin geslaagd de Oekraïense kerncentrale Zaporizja te bereiken, waar in de nacht van donderdag op vrijdag een brand woedt. Oekraïense autoriteiten melden dat brandweerlieden om 05.20 uur (lokale tijd) begonnen zijn met het blussen van de brand. Eerder was dat onmogelijk vanwege aanhoudende Russische beschietingen.

De Oekraïense autoriteiten melden dat het gaat om een brand in een trainingsgebouw bij de grootste kerncentrale van Europa. Essentiële onderdelen van de kerncentrale zouden onaangetast zijn gebleven. Er zijn zeker veertig brandweerlieden met elf brandweervoertuigen aanwezig om het vuur te blussen.

De Amerikaanse president Joe Biden en Britse premier Boris Johnson riepen de Russische troepen op tot een staakt-het-vuren rondom Zaporizja, nadat het complex “van alle kanten” aangevallen werd. Beide regeringsleiders belden met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die de Russen “nucleaire terreur” en “een herhaling van Tsjernobyl” verweet.

De lokale autoriteiten meldden eerder al dat de situatie in Zaporizja onder controle is en de stralingsniveaus rondom de kerncentrale “normaal” zijn.

04.07 | Zelenski: Rusland wil Tsjernobyl herhalen met ‘nucleaire terreur’

In een toespraak tot zijn volk heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky uitgehaald naar Rusland. Het regime van Vladimir Poetin wil volgens Zelensky “Tsjernobyl herhalen”. Ook beschuldigt hij de Russen van “nucleaire terreur”. Zelensky gaf de nachtelijke toespraak naar aanleiding van de aanval op kerncentrale Zaporizja.

“Geen enkel ander land heeft ooit een kerncentrale beschoten”, zei Zelensky. “Dit is de eerste keer in onze geschiedenis, de eerste keer voor de mensheid.” Hij spreekt van een gerichte aanval van Russische tanks op de kerncentrale.

In zijn toespraak benadrukt Zelensky dat de kernramp in 1986 in Tsjernobyl, waardoor tienduizenden mensen moesten evacueren en honderdduizenden levenslang consequenties ervoeren, veroorzaakt werd door de ontploffing van één reactor. “Zaporizja heeft zes reactoren”, zegt Zelensky. Het ontploffen van de kerncentrale zou volgens hem daarom “het einde van Europa” betekenen. Hij vraagt Europeanen “wakker te worden” en hun politieke leiders op te roepen om op te treden tegen de Russische troepen.

De situatie rondom Zaporizja, de grootste kerncentrale van Europa, is volgens de lokale autoriteiten onder controle. Wel zijn er veel tegenstrijdige berichten over de staat van de reactoren en meldt VN-atoomwaakhond IAEA dat het beschieten van de centrale “zeer gevaarlijk” is.

03.30 | NAVO en EU overleggen over hun aanpak van Poetin

De dertig ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO-landen, inclusief de Amerikaanse, Britse en Canadese, zijn voor overleg over de oorlog in Oekraïne op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel bijeen. Ze beginnen om 10.00 uur. ‘s Middags verhuizen de EU-ministers (zes lidstaten zijn geen lid van de militaire alliantie) naar hun raadsgebouw. Ook daar is de Russische invasie van Oekraïne, vanaf 16.30 uur, het hoofdpunt voor de 27. Het Westen pijnigt zijn hersens over de vraag hoe de Russische president Vladimir Poetin gestopt kan worden.

Minister Wopke Hoekstra is bij beide bijeenkomsten aanwezig. Bij hoge uitzondering komt de Amerikaanse minister Antony Blinken mee naar de EU-ministerraad. De Oekraïense minister Dmitro Kuleba schuift naar verwachting per videoverbinding aan.

De Westerse bondgenoten vertonen een “indrukwekkende” eensgezindheid, zegt een diplomaat. Ze stemmen hun maatregelen als antwoord op de agressieve aanval van Poetin steeds zoveel mogelijk op elkaar af. In NAVO-verband met het sturen van troepen en materieel naar NAVO-landen die grenzen aan Oekraïne, dat geen NAVO-lid is en militair niet rechtstreeks te hulp geschoten kan worden. En de EU met diplomatieke en sanctiemaatregelen, bedoeld om Poetin, zijn politieke handlangers en rijke vriendjes internationaal te isoleren en financieel en economisch zo hard mogelijk te treffen. En daarnaast met zoveel mogelijk hulp aan Oekraïne: geld, leningen, wapens, humanitaire, politieke en morele steun.

Tegelijk stijgen de zorgen over met wie we te maken hebben, aldus een diplomaat over Poetin. “Draaien we wel aan de juiste knoppen?” Moeten bijvoorbeeld de keiharde sancties worden uitgebreid? Na het snelle, stoere optreden van de afgelopen dagen klinkt onder diplomaten nu meer behoedzaamheid en beduchtheid om niet zelf in de oorlog verstrikt te raken.

NAVO-chef Jens Stoltenberg geeft na afloop rond 12.30 uur een persconferentie. Ook na de EU-raad staan briefings op de agenda.

03.05 | Brand kerncentrale Zaporizja ‘gevaarlijk’ maar ‘onder controle’

In Zaporizja, de grootste kerncentrale van Europa, woedt in de nacht van donderdag op vrijdag een brand. Het complex wordt volgens de Oekraïense buitenlandminister “van alle kanten aangevallen” door Russische grondtroepen. Brandweerlieden kunnen om die reden niet bij het vuur komen en dat is “zeer gevaarlijk”, meldt VN-atoomwaakhond IAEA. Lokale autoriteiten melden echter dat de situatie “onder controle” is.

De burgemeester van het nabijgelegen Energodar, in het zuidoosten van Oekraïne, meldde de brand als eerste in een video op Facebook. Hij zei dat het vuur is ontstaan na een aanval van Russische grondtroepen.

Op beelden die door The New York Times zijn geverifieerd zijn rondom de kerncentrale vlammen en vuur te zien, maar de krant schrijft dat “onduidelijk is waar deze door veroorzaakt worden”. Het is ook onduidelijk waar in de kerncentrale de brand precies woedt. Regionale autoriteiten melden dat de stralingsniveaus rondom de kerncentrale “normaal” zijn.

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, schrijft op Twitter dat een eventuele ontploffing van de kerncentrale “tien keer groter zal zijn dan Tsjernobyl”, de in 1986 ontplofte kerncentrale ten noorden van Kyiv die inmiddels door de Russische troepen veroverd is. “Rusland moet onmiddellijk stoppen met de beschietingen en brandweerlieden doorgang verlenen”, schrijft Koeleba.

De Amerikaanse president Joe Biden heeft volgens bronnen binnen zijn regering met de Oekraïense president Volodimir Zelensky gebeld over de situatie in de kerncentrale. Het is onduidelijk wat er exact besproken is.

VN-atoomwaakhond IAEA schrijft op Twitter dat het op de hoogte is van de ‘beschietingen’ rondom de kerncentrale en zegt momenteel met de Oekraïense autoriteiten te overleggen. Het instituut waarschuwt voor ‘ernstig gevaar’ als de reactoren in de centrale geraakt worden door raketaanvallen. Eerder riep IAEA de Russische en Oekraïense troepen op om niet te vechten in het gebied.

Zaporizja is een van de vier operationele kerncentrales van Oekraïne. De centrale bestaat uit zes kernreactoren. De kerncentrale is volgens schattingen goed voor zo’n veertig procent van de Oekraïense elektriciteitsvoorziening.

IAEA puts its Incident and Emergency Centre (@IAEAIEC) in full 24/7 response mode due to serious situation at #Zaporizhzhia Nuclear Power Plant in #Ukraine.

— IAEA – International Atomic Energy Agency ⚛️ (@iaeaorg) March 4, 2022

00.25 | Duitse wapens in beschimmelde kisten onbruikbaar voor Oekraïne

Honderden wapens die Duitsland aan Oekraïne zou leveren zijn onbruikbaar. Duitse media melden dat een deel van de luchtafweerraketten die voor de Oekraïners bedoeld zijn, werden bewaard in beschimmelde kisten. De zeker 35 jaar oude raketten zouden tien jaar geleden al zijn afgekeurd.

Het gaat om Strela-luchtafweerraketten, die door de Sovjet-Unie zijn ontwikkeld en ooit van het leger van de Duitse Democratische Republiek (DDR) waren. Er zouden 2700 van deze luchtafweerraketten geleverd worden, maar zeker 700 zijn volgens het Duitse weekblad Der Spiegel onbruikbaar.

De raketten zouden in 2012 zijn afgekeurd vanwege minuscule scheurtjes die kunnen leiden tot onder meer corrosie. Volgens Der Spiegel zouden de houten kisten waarin de raketten bewaard worden momenteel in zeer slechte staat zijn. Het weekblad meldt dat militairen die de wapens uit de opslag moesten halen, gebruik maakten van beschermende uitrusting vanwege de schimmel.

Het Duitse ministerie van Defensie heeft niet gereageerd op de onthullingen van het weekblad. Eerder deze week werden duizend antitankwapens en 500 luchtdoelraketten uit de Duitse legervoorraad aan Oekraïne geleverd.

Donderdag 3 maart

23.54 | Tienduizenden Oekraïners mogen voorlopig in VS blijven

De regering-Biden zal de komende tijd coulant zijn voor Oekraïners die zich momenteel in de Verenigde Staten bevinden. Zij worden niet gedeporteerd en krijgen automatisch een werkvisum dat achttien maanden geldig blijft, schrijft het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid.

De autoriteiten in de Verenigde Staten hebben dit besloten vanwege de Russische inval in Oekraïne. Ook de Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) kondigde aan de komende tijd coulanter om te gaan met verblijfsaanvragen van Oekraïners.

22.34 | Rutte in videoboodschap aan Oekraïners: ‘Wij zijn familie’

Premier Mark Rutte heeft een videoboodschap voor de Oekraïense bevolking online gezet. Hij zegt daarin de Oekraïners te bewonderen, en belooft steun te blijven leveren in de vorm van wapens, geneesmiddelen en voedsel in de strijd tegen de Russische troepen. “Wij zijn familie in Europa.”

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky had Rutte gevraagd het filmpje op te nemen, zegt de premier. “Ik beloof u: uw vastberadenheid zal ook onze vastberadenheid zijn. Want deze wrede aanval mag en zal niet slagen.” Rutte verwijst verder naar de sancties die zijn ingesteld tegen Russische personen en bedrijven na de aanval op Oekraïne.

“Vrije landen zijn verenigd in hun veroordeling van de aanval. Verenigd in hun steun voor het Oekraïense volk. En verenigd in hun reactie”, aldus Rutte. Hij sluit het filmpje af met de Oekraïense strijdkreet waarmee Zelensky zijn eigen toespraken ook vaak afsluit: “Slava Ukraini!”, ofwel ‘Glorie aan Oekraïne’.

21.58 | Oekraïne: Russen voeren strijd om kerncentrale Zaporizja op

Russische troepen voeren de strijd op om de kerncentrale van Zaporizja in het zuidoosten van Oekraïne te veroveren, zeggen Oekraïense functionarissen. Dat zouden ze onder meer doen door een door lokale inwoners en Oekraïense soldaten opgerichte barricade te doorbreken.

Volgens een medewerker van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken zijn Russische troepen inmiddels de nabijgelegen stad Energodar binnengekomen. In die stad wonen veel werknemers van de kerncentrale, de grootste van Europa. Later op donderdag meldde de burgemeester van Energodar dat nog een colonne Russische soldaten zich heeft gemengd in de strijd om de stad. “Er klinken luide schoten in de stad”, zei hij.

De berichten over de gevechten rondom Energodar leidden tot een reactie van VN-atoomwaakhond IAEA, die Russische en Oekraïense troepen opriep om niet te vechten in het gebied rondom de kerncentrale van Zaporizja.

Rusland heeft de in 1986 ontplofte kerncentrale in Tsjernobyl al veroverd, zo’n 100 kilometer ten noorden van Kyiv.

21:34 | VN verwachten tot maximaal 10 miljoen Oekraïense vluchtelingen

De Verenigde Naties verwachten dat de Russische invasie van Oekraïne zal leiden tot een uittocht van maximaal 10 miljoen Oekraïense vluchtelingen. Daarvan zouden zo’n 4 miljoen naar buurlanden vluchten. Woordvoerder Stephane Dujarric benadrukte dat dit slechts een schatting is.

Volgens de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN, Filippo Grandi, zijn al zo’n 1 miljoen mensen uit Oekraïne gevlucht. Officiële gegevens tonen aan dat tot nu toe 575.000 Oekraïense vluchtelingen Polen zijn binnengekomen, terwijl Duitsland tot nu toe 5000 vluchtelingen heeft geregistreerd.

21:16 | VS kondigen sancties aan tegen Russische oligarchen

De Amerikaanse regering komt met sancties tegen talrijke Russische oligarchen voor hun voortdurende steun aan de Russische president Vladimir Poetin en zijn invasie van Oekraïne. Dat meldt het Witte Huis.

De VS richten de nieuwe strafmaatregelen op ‘Russische elites en familieleden’ die ‘zichzelf hebben verrijkt ten koste van het Russische volk’ en dikwijls ‘familieleden naar hoge posities verheffen’. De sancties zijn ook gericht op eigenaren van de grootste bedrijven van Rusland die verantwoordelijk zijn voor het leveren van de middelen die nodig zijn om Poetins invasie van Oekraïne te ondersteunen.

De verklaring van het Witte Huis omschrijft de sancties als volgt: ‘De oligarchen en hun familieleden zullen worden afgesneden van het Amerikaanse financiële systeem, hun tegoeden in de Verenigde Staten zullen worden bevroren en hun eigendommen worden geblokkeerd voor gebruik.’ Onder anderen metaalmagnaat Alisjer Oesmanov en Dmitri Peskov, de woordvoerder van Poetin, worden als doelwitten genoemd.

Today, the United States, in coordination with Allies and partners, targeted additional Russian elites and family members who continue supporting President Putin despite his brutal invasion of Ukraine.

— The White House 46 Archived (@WhiteHouse46) March 3, 2022

20:37 | Nike sluit tijdelijk al zijn winkels in Rusland

De Amerikaanse sportkledingfabrikant Nike sluit tijdelijk al zijn winkels in Rusland. Het is daarmee het zoveelste westerse bedrijf dat activiteiten in Rusland, in ieder geval tijdelijk, staakt vanwege de invasie van Oekraïne. Eerder deze week had Nike zijn Russische webshop al gesloten.

Kledingmerken als H&M en Burberry hebben soortgelijke stappen genomen. Eerder deze week werd duidelijk dat Russen het zonder de nieuwste iPhones moeten stellen en andere Apple-producten. Het Amerikaanse technologieconcern wil ook betalingen via Apple Pay en andere digitale diensten in Rusland beperken.

Nike heeft volgens zijn website 100 winkels in Rusland. Het is daarmee een grote markt voor het Amerikaanse bedrijf. In de Verenigde Staten heeft Nike bijvoorbeeld 250 winkels en in Nederland 10.

20:23 | Duizenden Russische academici protesteren tegen oorlog

Inmiddels hebben bijna zevenduizend Russische academici in een open brief aan de Russische president Vladimir Poetin geprotesteerd tegen ‘zijn’ oorlog in Oekraïne.

De invasie had al gevolgen voor veel wetenschappelijke projecten waar Rusland aan meedoet. Het land raakt steeds verder geïsoleerd door westerse sancties. De vele jaren die zijn gebruikt voor het opkrikken van de reputatie van Rusland als een vooraanstaand wiskundig centrum zijn helemaal voor niets geweest, aldus de ondertekenaars. Ze spreken over ‘een ongeziene militaire agressie van ons land’.

De ruim 6900 academici moeten door hun kritiek op de machthebbers rekening houden met boetes of gevangenschap.

20:16 | Legers VS en Rusland creëren directe communicatielijn om Oekraïne

Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft een directe communicatielijn met het Russische ministerie van Defensie tot stand gebracht om “misrekeningen, militaire incidenten en escalatie” in de regio te voorkomen naarmate de Russische invasie van Oekraïne vordert. Dat vertelde een Amerikaanse functionaris donderdag aan persbureau Reuters. De communicatielijn is sinds 1 maart functioneel.

19:35 | Oekraïne en Russen bereiken akkoord over vluchtroutes burgers

De delegaties van Oekraïne en Rusland zijn vluchtroutes voor burgers overeengekomen in Oekraïense gebieden waar de gevechten het hevigst zijn. Dat maakten Oekraïne en Rusland bekend na een tweede ronde van overleg tussen delegaties uit beide landen in Belarus.

Oekraïne had gepleit voor dergelijke humanitaire corridors. Aanvankelijk had een onderhandelaar gemeld dat er slechts over was gesproken. De partijen kwamen ook een derde ronde van overleg binnenkort overeen. Een doorbraak over een staakt-het-vuren bleef uit, precies een week na de Russische invasie in het buurland.

De eerste gespreksronde maandag was zonder enig resultaat afgesloten. Het jongste overleg vond plaats in de regio Brest in het westen van Belarus. Oorspronkelijk zou het vervolg woensdagavond plaatsvinden.

De regering in Kyiv wilde een onmiddellijk staakt-het-vuren bereiken en terugtrekking van de Russische troepen. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky had als voorwaarde voor nieuw overleg gesteld dat Rusland eerst zou stoppen met bombardementen, maar die worden voortgezet. Rusland wil dat het buurland wordt gedemilitariseerd en dat onder meer de inlijving van de Krim wordt erkend.

18:54 | Operatie Oekraïne verloopt volgens Poetin volgens plan

De Russische president Vladimir Poetin zei donderdag in een televisietoespraak dat de Russische militaire operaties in Oekraïne volgens plan verlopen en prees de soldaten die voor Rusland vechten als “helden”. Hij beloofde ruimhartige financiële compensatie voor families van tijdens de invasie gesneuvelde soldaten.

Poetin greep de gelegenheid ook aan voor een reeks beschuldigingen tegen Oekraïense troepen. Een daarvan was dat ze volgens hem duizenden buitenlandse burgers gegijzeld houden en als menselijke schilden gebruiken. “We zijn in oorlog met neonazi’s”, zei de Russische leider. “Ik zal nooit mijn overtuiging opgeven dat Russen en Oekraïners één volk zijn.”

18:44 | Oekraïne en Russen besluiten tot derde ronde van overleg

De delegaties van Oekraïne en Rusland zijn een derde ronde van overleg binnenkort overeengekomen. Ook de tweede ronde donderdag in Belarus leverde niet de resultaten op waarop Oekraïne had gerekend. Dat zei een Oekraïense onderhandelaar.

18:36 | Nieuwe stichting gaat dozen met medicijnen naar Oekraïne brengen

Bij een nieuwe stichting in Noordwijk zijn inmiddels al ongeveer dertig dozen gevuld met medicijnen en medische hulpmiddelen die zijn gedoneerd door huisartsenpraktijken, ziekenhuizen en andere zorginstellingen. Dit weekend brengt de stichting de eerste lading naar de grens tussen Polen en Oekraïne. De stichting werkt samen met verschillende partners die al jaren spullen leveren aan mensen in nood in Oekraïne.

De stichting genaamd Artsenhulp: medicamenten voor Oekraïne krijgt naast medicijnen ook gelddonaties binnen. Daarmee willen de initiatiefnemers pakketten met medicijnen kopen bij IDA Foundation. Zo willen ze ervoor zorgen dat alle soorten medicijnen beschikbaar zijn. De bedoeling is dat elke week een nieuwe lading medicijnen naar Oekraïne gaat.

In Polen worden de medicijnen overgeheveld naar een auto met een Oekraïens kenteken. Daarvandaan worden de ladingen naar Lviv gebracht. “Al kan het zijn dat deze plannen veranderen. Door de oorlog lijkt er elke dag weer iets anders te zijn”, vertelt medeoprichter Tamara Rybak. Zij is ook een van de artsen die zijn aangesloten bij de stichting.

Stichting Artsenhulp: medicamenten voor Oekraïne levert medicijnen voor noodhulp: ’Blij dat we op deze manier iets voor de Oekraïners kunnen betekenen’ https://t.co/yXEIAZ71GL pic.twitter.com/NMeXWb4dlF

— Leidsch Dagblad (@leidschdagblad) March 1, 2022

17:32 | EU bereikt principeakkoord over status Oekraïense vluchtelingen

De EU-ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie hebben een principeakkoord bereikt over een tijdelijke, beschermde status voor vluchtelingen uit Oekraïne. Daarmee zijn de voor de oorlog gevluchte burgers tot minstens een jaar zonder asielprocedure in de EU-landen welkom. Ze krijgen ook het recht op werk en toegang tot noodzakelijke voorzieningen als school of medische zorg. Dat bevestigen EU-bronnen. De EU-ambassadeurs hechten het akkoord vrijdag formeel af.

Nu al kunnen burgers uit het door Rusland aangevallen land dankzij een verdrag met de EU tot negentig dagen zonder visum in de EU verblijven. Uitbreiding van die periode tot een jaar en zo nodig langer kan door een speciale regeling te activeren.

17:21 | Oekraïne: Russen voeren strijd om kerncentrale Zaporizja op

Russische troepen voeren de strijd op om de kerncentrale van Zaporizja in het zuidoosten van Oekraïne te veroveren. Dat zeggen Oekraïense functionarissen. Dat zouden ze onder meer doen door een door lokale inwoners en Oekraïense soldaten opgerichte barricade te doorbreken.

Volgens een medewerker van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken zijn Russische troepen inmiddels de nabijgelegen stad Energodar binnengekomen. In die stad wonen veel werknemers van de kerncentrale. Rusland heeft de in 1986 ontplofte kerncentrale in Tsjernobyl al veroverd, zo’n 100 kilometer ten noorden van Kyiv.

17:20 | VS: 90 procent van verzamelde Russische troepen nu in Oekraïne

Bijna alle Russische soldaten die voor de invasie van Oekraïne nabij de grens waren gestationeerd zijn Oekraïne nu binnengetrokken. Dat meldt een medewerker van het Amerikaanse ministerie van Defensie.

Voor de oorlog begon had Rusland ongeveer 150.000 man gestationeerd in de buurt van Oekraïne. Een deel van de militairen zat in Belarus. Volgens de Amerikanen wordt het merendeel van de Russische raketten vanuit Oekraïne zelf afgeschoten. De Russen maken gebruik van mobiele raketsystemen.

17:01 | President Zelensky: ‘Als Oekraïne valt, volgen Baltische staten’

Als Oekraïne in handen van de Russen valt, zijn de Baltische staten Estland, Letland en Litouwen als volgende aan de beurt. Daarvoor waarschuwt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Hij roept het Westen op de militaire steun aan zijn land op te voeren. Anders rukt Rusland op naar de rest van Oost-Europa, tot aan de voormalige Berlijnse Muur. Zelensky zei op een persconferentie te willen praten met de Russische president Vladimir Poetin, “de enige manier om de oorlog te stoppen.”

16:58 | Bunq maakt bankrekening gratis voor Oekraïense vluchtelingen

Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen een gratis bankrekening openen bij onlinebank Bunq. Daarmee kunnen ze toegang houden tot hun geld en gebruik blijven maken van het Europese betalingsverkeer. Dat laat de stichting People for People weten.

People for People is opgericht door de Nederlandse topmannen van Bunq, onlinesupermarkt Picnic en softwarebedrijf MessageBird. Volgens de organisatie hebben veel Oekraïners die hun geboorteland ontvluchtten vanwege de oorlog met Rusland dringend behoefte aan een manier om vanuit het buitenland veilige betalingen te doen.

De rekeningen zijn drie maanden geldig en er kan maximaal 20.000 euro op worden gestort, aldus Bunq. Er worden gedurende die periode ook geen maandelijkse kosten voor gevluchte Oekraïners in rekening gebracht.

We’re allowing Ukrainian citizens fleeing the conflict to open a free bunq account. Our team on the ground noticed those affected need a secure way to make payments, so we've made it happen in line with the rules & regulations.For more info, visit https://t.co/3efv3IZ2IC #Ukraine

— bunq (@bunq) March 3, 2022

16:48 | Aantal Oekraïners dat zich meldt in Ter Apel stijgt opnieuw

Opnieuw hebben tientallen Oekraïners zich de afgelopen dag gemeld bij het asielzoekerscentrum in Ter Apel. In totaal ging het om 86 vluchtelingen, die overigens niet allemaal asiel aanvragen. Een kwart deed dat, laat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) weten.

Sinds de Russische invasie van Oekraïne vorige week donderdag hebben enkele honderden Oekraïners zich gemeld in Ter Apel. Volgens de IND gaat het inmiddels om tientallen mensen per dag. Woensdag kwamen er 62 bij. Het totaal staat nu op 235. Ook van de mensen die zich eerder meldden, vroeg niet iedereen asiel aan. Hoeveel Oekraïners in totaal naar Nederland zijn gekomen, is onduidelijk.

We willen vluchtelingen uit #Oekraïne zo goed mogelijk van dienst zijn. Daarom bieden we Oekraïners op opvanglocaties #voorlichting aan over hun verblijfsrecht in Nederland. Lees meer: https://t.co/G876LATF5d pic.twitter.com/1xSgApvyVD

— IND (@IND_NL) March 3, 2022

16:41 | Oekraïense gouverneur meldt doden door luchtaanval op scholen

Bij Russische luchtaanvallen op scholen en huizen in het noorden van Oekraïne zijn zeker 22 doden gevallen. Dat melden de lokale autoriteiten. De gouverneur van de regio Tsjernihiv sprak eerder over negen doden.

Reddingsteams zijn aan het werk, laat hij verder weten. Het is niet bekend of er nog mensen worden vermist. Tsjernihiv ligt ten noordoosten van de hoofdstad Kiev, niet ver van de grens met Rusland en Belarus.

15:32 | Oekraïne legt beslag op bezittingen Russische bedrijven

Midden in de oorlog met Rusland heeft Oekraïne besloten beslag te leggen op de bezittingen van Russische bedrijven. Het parlement van het aangevallen land nam ook een wet aan die een levenslange straf voor plundering, sabotage en verraad regelt. Dat meldt een parlementariër op Twitter. Verder vragen de afgevaardigden internationaal steun om boven het land een vliegverbod in te stellen, zodat de Russische luchtmacht er moet wegblijven.

15:31 | Macron na gesprek met Poetin: ‘Het ergste moet nog komen’

Vladimir Poetin wil heel Oekraïne veroveren, dus het ergste moet nog komen. Dat heeft de Franse president Emmanuel Macron volgens een medewerker gezegd na een telefoongesprek met zijn Russische ambtgenoot.

Macron gaf Poetin te verstaan dat hij een enorme fout maakt met de invasie in Oekraïne. Hij betichtte hem tijdens het gesprek van leugens. Poetin zou zichzelf voor de gek houden door te denken dat de Oekraïense regering zomaar opzij kan worden gezet. Macron gaf ook aan dat Rusland de gevolgen van de inval voor heel lange tijd zal voelen.

“Er was niets in wat president Poetin zei dat ons gerust kon stellen”, aldus Macrons adviseur na het gesprek van anderhalf uur. Poetin herhaalde zijn wens Oekraïne te willen “denazificeren”. Vervolgens had Macron een gesprek met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Die vertelde hem dat zijn land zich nooit zal overgeven en dat onderhandelingen niet kunnen worden gehouden als hij een pistool tegen zijn hoofd heeft.

14:53 | Vrachtschepen in de problemen bij Oekraïense havens

Een vrachtschip is bij de Oekraïense haven Olvia geraakt door een bom of raket en bij de havenstad Odessa is een vrachtschip gezonken na een explosie die mogelijk is veroorzaakt door een mijn. Dat hebben de rederijen verklaard.

Van het schip bij Olvia is een bemanningslid om het leven gekomen. De 28 andere medewerkers zijn ongedeerd gebleven. Vier van de zes bemanningsleden van het andere schip zijn vermist. Het is niet direct duidelijk of beide incidenten voortkomen uit de oorlog in Oekraïne.

Veel rederijen varen vanwege de Russische invasie niet meer naar Oekraïense havens. Sinds het begin van het Russische offensief zijn zeker drie commerciële vaartuigen door projectielen geraakt.

14:51 | Oekraïners aangekomen in Belarus voor nieuw overleg met Rusland

Een delegatie van Oekraïne is gearriveerd in Belarus voor een tweede ronde van onderhandelingen met Rusland over een staakt-het-vuren. De eerste gespreksronde is maandag na vijf uur zonder concreet resultaat afgesloten. Rusland zei eerder dat de onderhandelingen vanaf 15.00 uur Nederlandse tijd konden beginnen.

Het nieuwe overleg vindt plaats in de regio Brest in het westen van Belarus. Oorspronkelijk zou het vervolg woensdagavond plaatsvinden. Volgens het Kremlin had de Oekraïense kant “blijkbaar geen haast”.

14:46 | Oekraïense gouverneur meldt doden door luchtaanval op scholen

Bij Russische luchtaanvallen op scholen en huizen in het noorden van Oekraïne zijn minstens negen doden en vier gewonden gevallen. Dat meldt de gouverneur van de regio Tsjernihiv. Reddingsteams zijn aan het werk, laat hij verder weten. Tsjernihiv ligt ten noordoosten van de hoofdstad Kyiv, niet ver van de grens met Rusland en Belarus.

14:29 | Kabinet bereidt zich snel voor op grotere vluchtelingenstroom

Het kabinet maakt, in overleg met de 25 veiligheidsregio’s, plannen om de komende dagen voorbereid te zijn op een grotere stroom van vluchtelingen uit Oekraïne. Dat meldt premier Mark Rutte. Er vindt volgens hem nu een opschaling plaats. Mochten er nog meer vluchtelingen uit Oekraïne komen dan verwacht, dan “zorgen we in een derde escalatie dat we daarvoor klaarstaan”, aldus Rutte.

De premier benadrukt dat het niet in te schatten is hoeveel vluchtelingen naar Nederland komen. Maar Nederland zal “ruimhartig” opvang bieden. Nadat de Taliban de macht hadden overgenomen in Afghanistan, ontstond juist veel gedoe om de opvang van Afghaanse vluchtelingen. Het oude kabinet zag zich genoodzaakt gemeenten te dwingen voor opvang te zorgen, maar bleek hier geen juridische grond voor te hebben.

13:41 | Duizenden burgers melden zich voor opvang Oekraïners in eigen huis

Duizenden mensen hebben zich de afgelopen tweeënhalve dag gemeld bij het burgerinitiatief Onderdak Oekraïne. Deze mensen willen, als dat nodig blijkt, hun huis beschikbaar stellen om Oekraïners onderdak te geven. Initiatiefnemer Huib van Mierlo meldt donderdag even na het middaguur dat er 3677 aanmeldingen binnen zijn in zijn database. “En dat loopt op.”

Zijn club bemiddelt overigens niet zelf tussen eventuele vluchtelingen en Nederlanders die onderdak willen bieden. Mensen die het formulier op zijn website invullen, gaan ermee akkoord dat hun gegevens mogelijk gedeeld kunnen worden met het Rode Kruis of het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).

13:34 | Atoomwaakhond VN ‘betreurt’ Russische invasie

Het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) betreurt de Russische invasie in Oekraïne en wil dat Rusland zijn acties rond nucleaire faciliteiten staakt. Vooraf werd rekening gehouden met een sterke veroordeling, maar de bewoordingen van het orgaan dat namens de VN over de nucleaire activiteiten waakt, zijn afgezwakt.

Het IAEA-bestuur, waarin 35 landen inclusief Rusland zijn vertegenwoordigd, stelt dat alle nucleaire faciliteiten in Oekraïne onder controle van Kyiv moeten blijven. De kritische resolutie werd aangenomen met twee stemmen tegen en vijf onthoudingen. Volgens diplomaten stemden Rusland en China tegen.

In een eerdere versie stond dat de Russische agressie “in de krachtigste termen” zou worden veroordeeld. Omdat de tekst is afgezwakt stemden meer landen voor. Het IAEA is bezorgd over het terrein van de in 1986 ontplofte reactor in Tsjernobyl, dat afgelopen week in Russische handen kwam. Hoewel er iets meer nucleaire straling is gemeten, is er volgens het IAEA geen gevaar voor de volksgezondheid.

13:15 | Oekraïense delegatie onderweg naar onderhandelingen met Rusland

Een Oekraïense delegatie is onderweg naar Belarus voor nieuwe onderhandelingen met Rusland. Die beginnen over een paar uur, meldt een adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky rond 13.00 uur.

Het is de tweede keer dat de landen elkaar direct treffen voor overleg over de Russische invasie in Oekraïne. De onderhandelingen van maandag leverden geen concreet resultaat op. De vertegenwoordigers van de landen komen donderdag opnieuw bijeen in Belarus, precies een week nadat Rusland met het militaire offensief begon.

De Russische hoofdonderhandelaar zei eerder dat de tweede onderhandelingsronde om 15.00 uur zou kunnen beginnen.

12:56 | In drie dagen tijd bijna 10 miljoen euro gestort op Giro555

In drie dagen tijd hebben Nederlanders bijna 10 miljoen euro gestort op Giro555 voor ‘Samen in actie voor Oekraïne’. Donderdag stond de teller om 12.00 uur op 9.802.571 euro. Het gironummer werd maandag namens elf samenwerkende hulporganisaties geopend voor hulp aan Oekraïne na de inval van Rusland.

Met het geld leveren onder andere de organisaties Kerk in Actie, UNICEF en Terre des Hommes noodhulp als onderdak, schoon drinkwater en medische- en psychosociale zorg aan Oekraïners. “Denk aan de mensen die in Oekraïne in de schuilkelders zitten, maar ook de vrouwen en kinderen op de vlucht”, zegt Kees Zevenbergen, actievoorzitter. Hij noemt het “hartverwarmend dat Nederland zo meeleeft”.

12:36 | Rutte: agressie Rusland richt zich steeds meer op civiele doelen

De Russische agressie in Oekraïne is “totaal ongekend” en richt zich meer en meer op civiele doelen, constateert minister-president Mark Rutte. Hij noemt het van groot belang dat eventuele oorlogsmisdaden “goed gedocumenteerd” worden, zei de premier na afloop van extra ministerieel overleg over de oorlog.

12:02 | China ontkent verzoek aan Rusland over uitstel invasie Oekraïne

China ontkent dat het Rusland heeft gevraagd te wachten met de invasie in Oekraïne tot na de Olympische Winterspelen in Beijing. Een inlichtingenrapport over het vermeende verzoek waar de krant The New York Times over heeft geschreven, wordt omschreven als “nepnieuws”.

In het rapport staat dat hoge Chinese functionarissen begin februari met het verzoek kwamen. Beijing zou enige kennis hebben gehad van de plannen van Rusland voordat het Oekraïne binnenviel. De informatie is volgens de Amerikaanse krant verzameld door “een westerse inlichtingendienst”.

Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft afkeurend gereageerd op de beschuldigingen. “Dit soort afleidingsmanoeuvres die de schuld verschuiven zijn ronduit verachtelijk”, aldus een zegsman. Rusland viel Oekraïne vorige week binnen, vier dagen voor de sluitingsceremonie van de Spelen. Daarvoor verwierp Beijing de westerse waarschuwingen en omschreef die als een Amerikaanse hype.

Vorige maand spraken de Chinese president Xi Jinping en zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin een partnerschap “zonder grenzen” af. Beijing heeft de Russische invasie in Oekraïne niet veroordeeld, maar heeft ook niet zijn steun uitgesproken. De Chinezen brachten woensdag geen stem uit toen de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties akkoord ging met een resolutie tegen de oorlog in Oekraïne.

10:25 | Weer tientallen burgerdoden gemeld in Charkov

In de stad Charkov in het oosten van Oekraïne hebben Russische beschietingen en luchtaanvallen het afgelopen etmaal zeker 34 burgers het leven gekost, melden de hulpdiensten in de tweede stad van het land.

Een dag eerder waren ook al tientallen doden gemeld. De stad met 1,4 miljoen inwoners is al dagen het toneel van zware beschietingen en is min of meer omsingeld door Russische troepen. Woensdag landden er Russische parachutisten.

Ook in andere steden gaan de gevechten door, onder meer in de zuidoostelijke havenplaats Marioepol. Die stad zit volgens de gouverneur van het door Oekraïne gecontroleerde deel van de regio Donetsk zonder water en elektriciteit.

Het Russische militaire konvooi van ruim 60 kilometer ten noorden van de hoofdstad Kyiv heeft volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie al geruime tijd geen voortgang geboekt.

8:05 | NCTV: voorstelbaar dat Oekraïne-conflict ook Nederland treft

Nederland houdt er rekening mee dat de Russische aanval op Oekraïne ook de Nederlandse veiligheid kan raken. Dat meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Volgens de NCTV zijn er “momenteel geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen ten aanzien van Nederland”, maar kan dat snel veranderen. Gevolgen voor de Nederlandse veiligheid zijn “voorstelbaar”.

Het conflict in Oekraïne kan op een aantal manieren Nederland bereiken, stelt de NCTV. Zo kunnen communicatiesystemen, ziekenhuizen of het betalingsverkeer platgelegd worden door hackers. Ook wordt rekening gehouden met veiligheidsproblemen als gevolg van grote aantallen migranten, economische schade voor ondernemers of zelfs een nucleaire dreiging. Als het ernstig misgaat, wordt de “nationale crisisstructuur” opgeschaald. Dat is nog niet gebeurd.

Een deel van de dreiging komt volgens de NCTV door de oproep van de Oekraïense regering aan hackers uit het buitenland om Russische doelen aan te vallen. Als dat gebeurt, zal de Russische regering reageren, voorspelt de coördinator. Dat betekent dat ook Nederland risico loopt als zo’n aanval vanuit of via Nederland blijkt te lopen.

Hoewel de nationale crisisstructuur nog niet is opgeschaald, houdt de NCTV zich nu wel al met de gevolgen van het conflict in Oekraïne bezig. De afdeling van het ministerie van Justitie en Veiligheid faciliteert naar eigen zeggen allerlei vormen van samenwerking, bijvoorbeeld om mensen en bedrijven te waarschuwen. Specifiek voor informatie en advies over cyberaanvallen heeft het ministerie ook nog een andere tak, namelijk het Nationaal Cyber Security Centrum.

6:35 | VS: Rusland censureert onafhankelijke radio- en tv-zender

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt voor censuur door de Russische autoriteiten. Volgens de Amerikanen werden onlangs twee onafhankelijke mediakanalen afgesloten. Het gaat om radiozender Echo Moskvi, met dagelijks 1,8 miljoen luisteraars, en tv-zender Dozhd.

De Russische autoriteiten beperken ook de toegang tot sociale media, zoals Twitter, Facebook en Instagram. “Tientallen miljoenen Russische burgers vertrouwen op die platforms om onafhankelijke informatie en opinies te lezen en om met elkaar en de buitenwereld in contact te komen”, zegt het Amerikaanse ministerie in een verklaring.

“Het Russische volk heeft niet voor deze oorlog gekozen. Dat heeft Poetin gedaan. Ze hebben het recht meer te weten over hoe hun overheid dood en verderf zaait in Oekraïne”, aldus het ministerie.

2:44 | Meerdere zware explosies in Oekraïense hoofdstad Kyiv

In de Oekraïense hoofdstad Kyiv waren vier zware explosies te zien en horen, melden verschillende journalisten van internationale media. In de nacht van woensdag op donderdag meldden lokale media al dat het luchtalarm in de stad afging.

Op beelden van de Amerikaanse zender CBS is te zien hoe de lucht fel verlicht wordt. Er klinkt een zware explosie. De Britse krant The Guardian meldt op basis van de Oekraïense autoriteiten dat de explosies klonken in het centrum van de stad en bij een metrostation. Dit kon niet worden geverifieerd.

Wat er precies geëxplodeerd is en of er slachtoffers zijn, is nog niet duidelijk.

2:41 | VN: 1 miljoen Oekraïners op de vlucht

Een miljoen Oekraïners is in de week sinds de Russische invasie het land ontvlucht, meldt de VN-vluchtelingencommissaris op Twitter. ‘Voor de vele miljoenen die nog in Oekraïne zijn, is het tijd dat de geweren stil vallen, zodat levensreddende humanitaire hulp gestuurd kan worden’, aldus Filippo Grandi.

In just seven days we have witnessed the exodus of one million refugees from Ukraine to neighbouring countries.

For many millions more, inside Ukraine, it’s time for guns to fall silent, so that life-saving humanitarian assistance can be provided.

— Filippo Grandi (@FilippoGrandi) March 2, 2022

Op de website van de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties is te zien dat het grootste deel van de Oekraïense vluchtelingen naar Polen is vertrokken. Daar zitten inmiddels ruim een half miljoen Oekraïners. In de buurlanden Slowakije, Moldavië, Hongarije en Roemenië worden ook vluchtelingen opgevangen. In Rusland worden meer dan 50.000 Oekraïense vluchtelingen opgevangen, meldt de VN-organisatie.

2:16 | Zelensky: Oekraïne levert ‘heroïsch’ verzet

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is trots op het “heroïsche” verzet van Oekraïne tegen Rusland, zegt hij in een nieuwe video die verscheen op Telegram.

“We hebben als natie de plannen van de vijand in een week tijd gedwarsboomd”, aldus Zelensky. “Plannen die ze jarenlang gesmeed hebben, die gluiperig en vol haat voor ons land en ons volk zijn.”

Zelensky zei ook dat er in de week sinds de invasie 9000 Russische soldaten zijn omgekomen. Rusland beweert zelf dat er 500 soldaten stierven de afgelopen week. Beide claims kunnen niet worden geverifieerd.

Liveblog | Oorlog in Oekraïne: Tsjechië roept noodtoestand uit om Oekraïense vluchtelingenLees ook