Vrijwel elk ziekenhuis heeft een ander protocol waarin is vastgelegd wanneer een baby wordt doorgestuurd naar een kinderarts. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van verloskundige Bahareh Goodarzi.
Daarmee zijn de verschillen landelijk groot, vertelt ze aan LINDA.
“Uit eerder onderzoek was bekend dat er in Nederland veel variatie was in het doorverwijzen van baby’s naar een kinderarts”, aldus Bahareh. “Ik was benieuwd waar die variatie vandaan kwam. Wat mijn interesse ook wekte is dat onderzoek aantoont dat in ziekenhuizen waar de verwijscijfers hoger zijn, de uitkomsten van zorg niet per se beter zijn. Dat geeft een signaal af: ergens wordt te veel zorg gegeven en ergens te weinig.” Dus besluit ze zich vast te bijten in het onderwerp risicoselectie: “Hoe zorg je ervoor dat het zorgaanbod goed aansluit bij de zorgvraag, zodat je de juiste zorg geeft, op de juiste plek en het juiste moment.”
Dat er verschillen zijn in de protocollen, verbaast Bahareh niet. “Dat was de aanleiding om het onderzoek te gaan doen.” Toch vindt ze het wel bijzonder. “Men zegt dat de geneeskunde en de geboortezorg zo veel mogelijk zijn gebaseerd op de wetenschap. Dan is het gek dat de protocollen per ziekenhuis en soms zelfs binnen een ziekenhuis verschillen. Er moet ruimte zijn voor variatie om de zorg individueel af te stemmen. Maar het is gek dat een baby in het ene ziekenhuis 2,5 kilo moet wegen om doorverwezen te worden en in het andere 2 kilo.”
Marloes had een huilbaby: 'Op een gegeven moment had ik gewoon spijt'
Zwangeren moeten niet te weinig, maar ook zeker niet te veel zorg krijgen. “Een zwangerschap en een geboorte zijn gezonde processen. Als er geen sprake is van ziekte of complicaties doe je het liefste niks, anders kun je iemand ziek maken. Medische interventies hebben nadelen. Het is daarom belangrijk om een goede balans te vinden. Is het echt nodig? Dan heeft het voordelen. Is dat niet het geval, dan kan het schadelijk zijn.”
Bahareh is niet de enige die zich bezighoudt met de verschillen. “De Nederlandse Vereniging van Kinderartsen is er ook mee aan de slag gegaan en heeft landelijke richtlijnen vastgesteld. Dat is een positieve ontwikkeling.” Wat ze zelf vindt dat er moet veranderen? “Het geboortesysteem vertrouwt op medische interventies. Er is te weinig oog voor hoe we mensen gezond kunnen houden in plaats van ze beter kunnen maken. Als we op die manier naar de zorgvraag gaan kijken, dan gaan we de zorg anders inzetten.”
Daarnaast moeten we volgens haar meer gaan denken in lange in plaats van korte termijn. “Het gaat niet alleen om de zwangerschap, de bevalling en het kraambed maar ook om de tijd daarna. We doen het heel goed, de zorg in Nederland is uitstekend en de sterftecijfers laag, maar kijk verder dan die cijfers. Hoe komt het dat er toch nog moeders en baby’s overlijden? De oorzaken zijn vooral sociaal-maatschappelijk: armoede, discriminatie, roken. Het overkomt voornamelijk mensen die een minder goede positie hebben in de samenleving. Daar is nu meer aandacht voor dan vroeger maar kan nog veel beter.”
Dertien collega's tegelijkertijd zwanger op de afdeling verloskunde in dit ziekenhuis: 'Spannend wie als eerste bevalt''
Ten slotte pleit ze voor meer aandacht voor de wensen van de zwangeren. “De zorg is ingericht op wat het zorgsysteem en de professional nodig hebben. Er zijn protocollen en richtlijnen, er is weinig tijd, er zijn veel hulpverleners. Dat staat lijnrecht tegenover wat de zwangere wil. Zij heeft tijd nodig, wil in haar kracht gezet en serieus genomen worden. Ze wil de zorgverlener leren kennen en mee mogen bepalen welke zorg ingezet wordt, ze wil zorg dichtbij huis. Dat vraagt om een andere manier van kijken en zorg verlenen.”
De uitkomsten van haar onderzoek geven stof tot nadenken, maar toch is Bahareh bovenal positief. “Er is steeds meer aandacht voor maatschappelijke oorzaken van ziekte en voor wat zwangeren willen. We doen het al zo goed, maar het zou mooi zijn als we ook dat laatste stukje nog kunnen verbeteren.”
Bahareh Goodarzi is onderzoeker bij de afdeling Verloskundige Wetenschap van het Amsterdam UMC locatie VUmc, het UMCG en de Verloskunde Academie Amsterdam Groningen. Zij promoveert op 10 februari aan de Vrije Universiteit in Amsterdam op risicoselectie in de geboortezorg.
Isabelle werd overvallen door een stortbevalling: 'Ik had een totaalruptuur'
