Eén op de zeven vrouwen krijgt te maken met borstkanker; dat zijn zo’n 18.000 vrouwen per jaar. en jaarlijks eist de ziekte ruim 3000 levens.
Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar krijgen een uitnodiging om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker, met als doel de ziekte vroeg op te sporen. Dit lukte in 2023 bij ruim 6300 gevallen, van de 840.000 vrouwen die meededen.
Volgens het RIVM worden door dit onderzoek zo’n 1300 sterfgevallen per jaar voorkomen. Toch krijgen vrouwen nog altijd te maken met vertraging van hun uitnodiging voor dit bevolkingsonderzoek. Dat blijkt uit de jaarlijkse monitor bevolkingsonderzoek in opdracht van het RIVM. Het streven is om vrouwen tussen de 50 en 75 jaar iedere twee jaar uit te nodigen voor het onderzoek, maar dit lukte afgelopen jaar slechts in 28,5 procent van de gevallen. Dit zou komen door capaciteitsproblemen, en daardoor werd dit streven in 2020 tijdelijk verlengd naar drie jaar. Dat lukte vorig jaar in 93,7 procent van de gevallen.
Volgens het RIVM is er voorlopig geen zicht op verbetering bij de capaciteitsproblemen. Vorig jaar lag het gemiddelde dat vrouwen een uitnodiging kregen op 29 maanden, en dat betekent dat op termijn per jaar tientallen sterfgevallen minder worden voorkomen. De vertraging in het uitnodigen is verergerd door corona; het bevolkingsonderzoek lag toen tijdelijk stil vanwege de pandemie.
Evelien (60) heeft voor de derde keer borstkanker: 'Je kunt zoveel meer dan je denkt, óók met kanker'
Ook werden er zorgen geuit over de kwaliteit van het bevolkingsonderzoek; die zou op termijn kunnen lijden onder de druk van het inhalen van de achterstand. Niet aan de orde, aldus Patricia Hugen van het RIVM. “De kwaliteit is juist nog wel goed volgens het inspectierapport, maar kán onder druk komen te staan door, onder andere, die focus op het interval en de productie zo hoog mogelijk te houden.
Maar de inspectie heeft wel nadrukkelijk geconstateerd dat de kwaliteit nog goed is. We hebben ook geen aanwijzingen dat dat niet zo zou zijn”, aldus Hugen in gesprek met LINDA. “Wij willen dan ook niet dat de indruk ontstaat dat het onderzoek niet goed is; in Nederland is het juist van hele goede kwaliteit.”
De achterstand, die door corona en de arbeidsmarktkrapte in de zorg werd veroorzaakt, zal niet op korte termijn worden ingehaald, vertelt Hugen. “Er is geen zicht dat dit op de korte termijn verandert. Het lijkt een dalende lijn, maar er is ook gewaarschuwd dat we een stagnatie gaan zien. We verwachten niet dat dat binnen afzienbare tijd verandert.”
Ook wil Hugen benadrukken dat dankzij het borstkankeronderzoek heel veel kanker wél op tijd wordt ontdekt. “Het lijkt misschien zo alsof er minder sterftes worden voorkomen, maar het is ook heel belangrijk dat heel veel sterftes wél worden voorkomen. We sporen juist wel heel veel kankers op, en dit programma is juist van grote waarde om vroege opsporing van borstkanker voor elkaar te krijgen”, vertelt Hugen aan LINDA.
Dit ziekenhuis zet AI in bij beoordelen mammografie: 'Om borstkanker eerder te ontdekken'
