Uit schaamte doen kinderen er soms alles aan om te voorkomen dat zij moeten poepen op school. Wat volgt is verstopping. Afgelopen jaar slikten meer dan 50.000 kinderen laxeermiddelen. Handelen uit ‘poepschaamte’ veroorzaakt op lange termijn darmproblemen. ‘Het zijn dezelfde mensen die later de poliklinieken bezoeken.’
“Wc’s op school zijn onveilig”, zo stelt directeur van het MDL Fonds Mariël Croon.
Wc-hokjes die niet van onder tot boven zijn afgesloten, vapende klasgenoten op de wc, telefoontjes die onder de wc-deuren door worden geschoven én een tekort aan wc’s waardoor deze vaak onhygiënisch zijn; het wordt kinderen niet makkelijk gemaakt om te poepen op school. Uit poepschaamte houden sommige leerlingen daarom langdurig hun ontlasting op. En dat kan zorgen voor gezondheidsproblemen.
In 2024 gebruikten meer dan 50.000 kinderen tussen de 8 en 16 jaar laxeermiddelen. Zij hadden problemen met verstopping, wat kan gebeuren na het langdurig ophouden van ontlasting. “Dat is niet alleen ontzettend pijnlijk, maar ook hartstikke zorgelijk.”
Met de klachten die daardoor ontstaan, bezoekt 1 op de 6 kinderen de huisarts. “Dit getal kan je zien als een dwarsdoorsnede, over alle schoolkinderen is dat dus ontzettend veel.” Het MDL Fonds trekt al langer aan de bel over de gezondheidsgevolgen van poepschaamte. “Het zijn de mensen die later de poliklinieken moeten bezoeken.”
Om in kaart te brengen hoe goed de wc-voorzieningen zijn op school, bracht het fonds deze voorzieningen op verschillende middelbare scholen in kaart. Het aantal wc’s per leerling is in veel gevallen te laag. Gemiddeld hebben middelbare scholen één wc per dertig leerlingen, terwijl de norm één wc per vijftien leerlingen is. “Dit zorgt voor onhygiënische wc’s wat poepen weer bemoeilijkt.”
Niet alleen zijn er te weinig wc’s, de meeste wc’s blijken daarnaast dus ook ‘onveilig’ te zijn. “Dat zijn vaak open hokjes, waar regelmatig met een telefoon bovenlangs of onderlangs foto’s of filmpjes worden gemaakt. Dat hoeft maar één keer te gebeuren en je bent de schijterd van de dag. Je moet kinderen hiertegen beschermen en hun privacy waarborgen.”
Er stroomde poep, plas en wc-papier door Isabels Lowlands-tent: ‘Zo’n 2500 euro aan spullen kwijt’
Dat veel kinderen rondhangen op wc’s om te vapen, is volgens Croon ook een groot deel van het probleem. “Je kunt je voorstellen dat je niet even rustig naar de wc gaat als niet veel verderop een groepje kinderen staat te vapen.”
Dat het tekort aan ‘veilige’ wc’s leidt tot ‘ophoudgedrag’ is dus ‘erg zorgwekkend’. “Het kan echt leiden tot gezondheidsproblemen”, zo benadrukt Croon opnieuw. “Ophoudgedrag kan leiden tot een overactieve bekkenbodem. Kinderen hebben dan moeite met ontspannen van de bekkenbodem, bij hen is het onderdrukken van de poepreflex een gewoonte geworden. Dat kan zorgen voor levenslange problemen met ontlasting.”
Dat scholen niet ingrijpen en de wc’s comfortabeler en veiliger maken voor kinderen, begrijpt Croon niet. “Kinderen zijn leerplichtig, ze hebben daarom geen keuze om ergens anders rustig te poepen na aandrang.” Klachten door het onderdrukken van de poepreflex reiken ver. “Die kinderen zitten met hartstikke veel buikpijn in de klas, het beïnvloedt hun leerprestatie en dus ook hoe ze in de klas zitten.”
Niet kunnen poepen op vakantie? Na zoveel dagen wordt het zorgelijk
“Poepen doet iedereen, het is echt een basisbehoefte”, zo benadrukt Croon. “Dat er niks aan gedaan wordt komt ook omdat er te weinig toezicht op is. De verantwoordelijkheid ligt vaak bij schoolbesturen, terwijl de GGD erop toe zou moeten zien.”
Hoe de perfecte wc eruitziet? “Een afgesloten ruimte, die geluidsdicht is, met gladde wanden. Er is altijd wc-papier en eventueel groene zeep om de wc eerst schoon te maken. Er kan een muziekje opstaan en je kunt inzien hoe vaak de wc is schoongemaakt.”
Wat als je niet zo lekker kunt poepen op vakantie? We vragen het dé expert van Nederland
