Rood of donkerrood

Drie weken geleden was Nederland juist eindelijk van code rood af, en kleurde het op de Europese kaart vooral oranje en zelfs groen. Maar demissionair zorgminister Hugo de Jonge waarschuwde vorige week al dat dit vanwege tegenvallende cijfers waarschijnlijk zou veranderen. Maandag maakte het RIVM bekend dat het aantal besmettingen in een week tijd verzesvoudigd is.

Nederland is op de nieuwste coronakaart niet alleen op rood, maar deels zelfs op donkerrood gesprongen. Dat geldt wel alleen voor Groningen.

Het ECDC

Wie bepaalt binnen de Europese Unie de kleurcode van Nederland? 

Het Europese Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) maakt een internationale kleurenkaart. Je zou het centrum de Europese versie van het RIVM kunnen noemen. Elk land krijgt iedere week weer een kleurcode van het ECDC. Meestal wordt de kaart bijgewerkt op donderdag en vrijdag.

Hoe bepaalt de ECDC dat een land kleurcode rood of donkerrood krijgt? 

Het ECDC kijkt bij ieder advies naar de epidemiologische situatie van de afgelopen twee weken. Omdat het centrum de kaart dus maar één keer per week bijwerkt, kan een land nog (voor een deel) een andere kleur hebben dan verwacht. Dat is de reden waarom Nederland deze week pas op (donker)rood schiet, terwijl de besmettingscijfers vorige week al flink opliepen.

Wanneer er in de afgelopen twee weken 200 tot 499 besmettingen per 100.000 inwoners zijn, schiet een land op rood. Dit is ook het geval wanneer meer dan vier procent van de tests positief uitvalt én er 75 tot 499 besmettingen per 100.000 inwoners zijn. Zijn er meer dan 500 besmettingen per 100.000 inwoners, dan kleurt een land volgens het ECDC donkerrood.

Lees ook
Veel EU-landen op geel of groen, maar niets staat vast: dit moet je weten voor je vakantie

Is een kleurcode van het ECDC een officieel reisadvies? 

Nee, een kleurcode is niet bindend en heeft daarom geen automatische consequenties voor reizigers. Elke lidstaat van de Europese Unie mag zelf zijn regels bepalen, maar je kunt er wel op rekenen dat zij de kaart van het ECDC scherp in de gaten houden. EU-landen hebben namelijk onderling afgesproken de kleurcodes zoveel mogelijk als leidraad te nemen.

Rood Nederland

Wat betekent het als Nederland rood of donkerrood kleurt? 

Als Nederland rood kleurt, vergroot dit de kans dat Europese landen strengere eisen stellen aan reizigers uit ons land. Houd wel in gedachten dat Nederlanders eerder ook al bijna overal moesten aantonen dat ze twee weken volledig gevaccineerd zijn of recent een negatieve PCR-test hadden ondergaan. Waarschijnlijk zal dit op de meeste plekken genoeg blijven.

Landen kunnen daarnaast wel aanvullende maatregelen zoals gezondheidsverklaringen, een passagier locatie formulier (PLF), verplichte quarantaine of zelfs inreisverboden voor Nederlanders invoeren.  De kans op dit soort ingrijpende regels neemt vooral toe wanneer Nederland grotendeels donkerrood wordt. Dan is het volgens het ECDC een zeer hoog risicogebied.

Hoe zullen andere landen op het ‘rode’ Nederland reageren? 

Landen zullen hun keuzes baseren op de situatie in hun eigen land – is het virus onder controle, zijn er voldoende IC-bedden  – maar ook het economische belang van de toeristische sector zal zeker een rol spelen.  Daarom wordt verwacht dat ‘vakantielanden’ die afhankelijk zijn van toerisme, zoals Italië en Frankrijk, niet snel (volledig) hun deuren voor Nederlanders zullen sluiten.

Het ‘rode’ Spanje bewijst wel dat ieder land nèt anders reageert. Sinds deze week mogen niet-gevaccineerde Spanjaarden Frankrijk alleen in met een PCR-test die niet ouder is dan 24 uur. Eerder was dat – net zoals voor andere landen – nog 72 uur. In Duitsland moeten Spanjaarden alleen een extra formulier invullen, en Nederland mogen ze zelfs zonder extra maatregelen bezoeken.

Vakantie

Wat moet ik doen voordat ik op vakantie ga? 

Houd er in ieder geval rekening mee dat de regels snel veranderen. Check daarom (vlak) voor vertrek altijd de regels die in jouw vakantieland gelden, bijvoorbeeld via de ANWB of de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken. En vergeet vooral niet tijdens je vakantie de huidige situatie af en toe te checken. Meld je bijvoorbeeld aan voor de ANWB Reiswijzer Updates. Als er iets in jouw vakantieland wijzigt, krijg je dan een update via je telefoon of email.

Hoewel er op dit moment nog nauwelijks tot geen (structurele) grenscontroles in de EU zijn, is het mogelijk dat deze weer ingesteld worden als de situatie nog verder verslechtert. Zorg daardoor dat je altijd je papieren op orde hebt – niet alleen je paspoort, maar ook alle benodigde (digitale) bewijzen en verklaringen. Ook wanneer je met de auto reist. Eventuele boetes kunnen flink oplopen.

Wat als ik al op mijn vakantiebestemming gearriveerd ben? 

Als je al lang en breed aan het zwembad ligt én dus aan alle op dat moment geldende eisen hebt voldaan, kun je gewoon vakantie vieren. Ook als jouw vakantieland het ECDC volgt, en Nederland als hoog of zeer hoog risicogebied aanmerkt, verandert er in principe niets als je er al bent. Maar nogmaals: houd de snel veranderende regels ook vanaf het strandbedje goed in de gaten.

Meer weten over reisverzekeringen en kleurcodes? Lees er hier alles over.

Lees ook
Drukte bij reisorganisaties door vragen over stijging coronabesmettingen