Haar observaties worden bekrachtigd door de jaarlijkse abortusrapporten van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. De meest actuele cijfers dateren uit 2020 en gaan over 2018. Dit rapport laat zien dat de sterkst stijgende groep de vrouwen tussen 30 en 34 jaar oud zijn, gevolgd door vrouwen tussen de 35 en 39 jaar. Het aantal abortussen bij meisjes en vrouwen jonger dan 25 jaar neemt al jaren gestaag af.

Taboe

Feit is dat abortussen dus veel vaker voorkomen bij dertigplussers dan men denkt. In meer dan de helft van de gevallen gaat het om vrouwen die al een of meer kinderen hebben, van wie 79 procent in een vaste relatie zit.

Abortusverpleegkundige Jolanda de Bruijn: “Ik kan niet voor andere locaties spreken, maar in onze kliniek is dit het gros van de vrouwen. Ze hebben een leuke baan, fijne partner en hun gezin ‘compleet’ en op orde, maar raken vervolgens onverwacht – en ongewenst – zwanger. Het gaat niet alleen maar over jonge meiden of mensen uit ‘bepaalde milieus’, de vooroordelen die je vaak hoort. Het kan net zo goed je vriendin of overbuurvrouw zijn.”

Een ongeluk zit in een klein hoekje, voegt Kroeze toe. “Op school wordt ons geleerd dat na de sex sperma drie tot vijf dagen goed kan blijven, maar soms is dat wel een week of zelfs tien dagen. Als je dan een paar dagen na je menstruatie sex hebt, dénk je dat je veilig zit. Dat is dus niet altijd het geval. Daarnaast vrijen stellen die al lange tijd bij elkaar zijn soms minder en worden ze daardoor slordiger met anticonceptie, anderen vertrouwen op een sporadische morning-afterpil. Maar ja, die werkt ook niet altijd even goed. We zijn allemaal mensen, het kan iedereen overkomen. En dat gebeurt dus ook, alleen wordt er weinig over gepraat.”

Lees ook
Altijd baas in eigen buik: Waarom bedenktijd bij abortus een update kan gebruiken

Nazorg

De vrouwen die de kliniek bezoeken schamen zich vaak. Kroeze hoort wekelijks tig keer ‘Wat stom, ik had nooit verwacht dat dit mij zou overkomen’, maar blijft benadrukken dat dit voor iedereen zo voelt. “Niemand rekent op een abortus, toch behandelden we alleen al in 2020 in onze kliniek ruim zestienhonderd vrouwen. Ik zie dus ook geen domme vrouwen, ik zie vrouwen die heel vruchtbaar zijn en pech hebben.”

Goede nazorg staat centraal in de Bosche kliniek. Kroeze: “Na de abortus zijn vrouwen vaak opgelucht, maar dan begint het eigenlijk pas. Nazorg en verwerking zijn ontzettend belangrijk, dat wordt nog te vaak vergeten.” Vier tot vijf weken na de abortus vindt daarom de nacontrole plaats. Dit kan via een vragenlijst, maar veel vrouwen kiezen ervoor om zelf nogmaals langs te gaan bij de kliniek.

Kroeze: “We bespreken dan de medische ontwikkelingen, of alles naderhand goed is gegaan, en doen een zwangerschapstest om te kijken of de ingreep is gelukt. Ook checken we hoe het gaat met de anticonceptie. Bevalt het, of is er behoefte aan een andere vorm? De derde ‘stap’ is verwerking, want daar kun je je best op verkijken.”

De rustkamer van Vrouwen Medisch Centrum:

Verwerking

Sommige vrouwen zijn en blijven zeker van hun besluit, maar anderen staan achter hun keuze en krijgen het hier toch moeilijk mee. Kroeze: “Dit zie je vaak bij de vrouwen wier gezin al compleet is. Ze zijn blij met hun keuze, maar durven er niet over te praten en voelen zich daardoor verdrietig en alleen. Ik zie dit ook bij gelovige vrouwen. Zij leggen niet alleen verantwoording af aan zichzelf, maar ook nog eens aan hun god en geloofsgemeenschap. Dat maakt het niet makkelijker.”

De verpleegkundigen van de kliniek bieden in zo’n geval extra verwerkingsgesprekken aan. Voor wie dit niet genoeg is, werkt de kliniek samen met FIOM – een organisatie die ongewenst zwangere vrouwen ondersteunt. Kroeze: “De keuze voor abortus kan voor jou de goede keuze zijn, maar je mag daar altijd verdrietig om zijn. Een rationele beslissing zegt namelijk niets over hoe je zoiets emotioneel moet wegzetten. Trek daarom altijd aan de bel, ook als je later merkt dat iets je niet lekker zit.”

Openheid

Waar het volgens Kroeze en De Bruijn ook klaar mee moet zijn is het vooroordeel dat abortusklinieken koude en kille plekken zijn, met van die stalen ziekenhuisbedjes uit de fifties. De Bruijn: “We zorgen juist voor een omgeving waarin je je snel op je gemak voelt. Daarnaast is het medische aspect in Nederland heel goed en veilig geregeld. Het belangrijkst zijn misschien wel de mensen die in zo’n kliniek werken: het is onze taak om de vrouwen die ons bezoeken zich gehoord en veilig te laten voelen. Dat moet altijd op de eerste plaats staan.”

Toch is een veilige sfeer in de kliniek op zichzelf niet voldoende. Het is vooral belangrijk dat er meer openheid komt rondom abortussen, aldus De Bruijn. “Ik vind het weleens jammer dat het taboe nog een enorme rol speelt. Veel mensen baseren hun beeld op dingen die ze op TV zien, of nieuws over demonstraties. Dat deed ik zelf ook, voordat ik hier werkte. Je vormt al snel ideeën en oordelen die niet helemaal kloppen, wat een open dialoog moeilijker maakt. Ik hoop dat dit verandert, want veel vrouwen durven door dit taboe hun abortus niet te bespreken met hun omgeving. Ze stoppen hun gevoelens maar weer weg, maar dat hoeft niet. Je bent écht niet de enige.”

Kroeze en De Bruijn:

Lees ook
Tessa Louise Poppe over taboe rondom abortus: ‘We moeten onze ervaringen delen’