Onderzoek: zelfs 'normale' luchtvervuiling veroorzaakt hartritmestoornissen

Zelfs 'normale' luchtvervuiling veroorzaakt al hartritmestoornissen, volgens onderzoek

15-09-2022 | Maaike Kooijman

Dat je lichaam er niet blij van wordt als je dagelijks smog inademt, moge duidelijk zijn. Maar ook relatief weinig luchtvervuiling heeft al invloed op de gezondheid, toont onderzoek nu aan. Tieners krijgen er bijvoorbeeld verstoringen in hun hartritme van.

De onderzoekers keken naar de effecten van het inademen van zogenoemde fijne deeltjes in de lucht.

Luchtvervuiling

Aan het onderzoek deden louter gezonde adolescenten mee: mensen die in principe een regelmatige hartslag zouden moeten hebben. Van deze mensen werd 24 uur lang gemeten hoeveel fijne deeltjes met een maximum ‘aerodynamische diameter’ van 2,5 micrometer (da’s een miljoenste deel van een meter) ze binnenkregen. Deze fijne deeltjes komen bijvoorbeeld van uitlaatgassen. Eenmaal ingeademd, kunnen ze diep in de longen komen.

Ook werd de hartslag van de tieners gedurende die 24 uur gemeten, waarmee onder meer premature ventriculaire contracties (PVC’s) konden worden vastgesteld. De hartkamers trekken dan te vroeg samen, waardoor er een extra hartslag ontstaat. Een reeks opvolgende PVC’s wordt ook wel een ventriculaire ritmestoornis genoemd, een type hartritmestoornis.

Ventriculaire ritmestoornissen zijn gevaarlijk omdat ze kunnen overgaan in ventrikelfibrilleren, waardoor het hart niet meer pompt. Ook kunnen ze leiden tot bijvoorbeeld hartaanvallen en beroertes.

Thumbnail voor Bas Muijs huilde veel na zware hartaanval: 'Het kan morgen klaar zijn'

Bas Muijs huilde veel na zware hartaanval: 'Het kan morgen klaar zijn'Lees ook

Hartritmestoornissen

Wat bleek: hoe hoger de concentratie van fijne deeltjes in de ingeademde lucht, hoe groter het risico op een onregelmatige hartslag in de twee uur die daarop volgden. Het risico op PVC’s in de twee uur na blootstelling aan de lucht werd maar liefst 5 procent groter voor elke 10 microgram per kubieke meter meer aan fijne deeltjes.

Volgens de onderzoekers is dit resultaat vooral verbazingwekkend omdat gezonde tieners over het algemeen weinig kans hebben op hart- en vaatziekten. Daarnaast zagen de onderzoekers dat een onregelmatig hartritme ook al kon ontstaan als de luchtkwaliteit helemaal niet buiten de perken was. Zelfs bij een gemiddeld niveau van 17 microgram fijne deeltjes per kubieke meter is er een effect. Dat is minder dan de EU-grenswaarde voor schone lucht, die op 25 microgram per kubieke meter ligt.

Volgens het RIVM behoort luchtvervuiling tot een van de belangrijkste risicofactoren voor de gezondheid, in eenzelfde mate als bijvoorbeeld overgewicht.

Thumbnail voor WHO: luchtvervuiling is met 7 miljoen doden net zo gevaarlijk als ongezond eten en roken

WHO: luchtvervuiling is met 7 miljoen doden net zo gevaarlijk als ongezond eten en rokenLees ook

Mondkapje

In principe is het niet aan ons als individuen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Toch kunnen we wel iets doen om op onze gezondheid te letten, zei hoofdonderzoeker Fan He tegen The Guardian.

Op dagen met veel luchtvervuiling kun je bijvoorbeeld minder inspannende activiteiten doen of een mondkapje dragen. Ook kun je de spits zo veel mogelijk vermijden, omdat dat het moment is dat de meeste uitlaatgassen worden uitgestoten. Zo word je minder blootgesteld aan luchtvervuiling en dus aan het risico op gezondheidsproblemen.