Heb ik dit niet al eens meegemaakt? Een neuroloog vertelt alles over de déjà vu

05-06-2021 | Nivine de Jong

Je loopt over straat en ineens denk je: dit heb ik al meegemaakt. Maar dat kán helemaal niet, want je bent nooit eerder geweest waar je nu bent. De déjà vu heeft je te pakken.

Wat is een déjà vu eigenlijk? Emile Couturier, neuroloog bij Neurologie Centrum Amsterdam, legt het uit.

Déjà vu

Couturier stelt een ding voorop: de déjà vu is nog niet wetenschappelijk te verklaren. Wel zijn twee theorieën tot nu toe het meest waarschijnlijk. En nee, het is geen moment uit een eerder leven of uit de toekomst, voor wie daar op hoopte.

De ene verklaring focust zich op de hippocampus. Eh, de wat? Couturier: “Dit is het gebied in de hersenen waar dingen van het geheugen afspelen. Af en toe is er een ongeregelde prikkel, waardoor er een beeld opflakkert waarvan wij met ons bewuste brein denken dat dit al eens gebeurd is. Je denkt dat je het uit je geheugen put, maar dat is niet zo.”

Een andere theorie beweert dat er kortsluiting in je brein ontstaat. “Alles wat je met je ogen ziet, wordt opgeslagen in de hersenen. Maar vóór het opslaan wordt het beeld geïnterpreteerd door het bewuste brein. Er wordt betekenis aan gegeven en labels aan gehangen. Soms verandert de volgorde, en gebeurt het opslaan van het beeld eerder dan de interpretatie. Wanneer het beeld vervolgens op de goede volgorde binnenkomt, staat het beeld er al en heb je een déjà vu.”

Bizar moment

Het is toch iedere keer vreemd om mee te maken. Dat vindt Couturier ook. “Het is eigenlijk best een grappig fenomeen. Je hebt door dat je lichaam je nept.” En waarom het dan op een bepaald moment gebeurt, is ook onbegrijpelijk. Maar Couturier weet ook dit te verklaren. “Wanneer je kwetsbaar bent en je hormonen door je lijf gieren, zoals in de puberteit, kunnen déjà vu’s vaker voorkomen. Zo ook wanneer je stress hebt of slecht slaapt.”

Vind je het vervelend, zorg dan voor een goede nachtrust en een regelmatig leven. Maar, vult Couturier aan: “Het kan zorgelijk zijn als het echt vaak voorkomt. Mensen met epilepsie of migraine hebben bijvoorbeeld vaker een déjà vu. Voor de zekerheid kun je dan het beste naar de dokter gaan.”

Lees ook
Zo kan ‘billenkoek’ ontwikkeling van kinderhersenen beïnvloeden