Onderhandelen over een vergoeding of salaris vind ik een van de ergste dingen om te doen. Geen handige eigenschap voor een freelancer, maar hoezeer ik me ook voorneem zakelijker te worden, het lukt me niet.
Iedere keer weer voel ik de gêne, alsof ik om een gunst vraag en het niet om een professionele transactie gaat waarbij ik lever wat de vrager nodig heeft.
Dat ligt niet alleen aan mij. Sommige opdrachtgevers hebben er een handje van je het gevoel te geven alsof je om een nier vraagt wanneer je je dagvergoeding aangeeft. Ze vragen nog net niet om het reukzout. Terwijl het vaak om standaardbedragen gaat die al jaren vaststaan. En dan proberen grote organisaties er toch nog wat vanaf te knabbelen. Het is allemaal zo ongemakkelijk en onnodig. En eigenlijk best wel schofterig, grote bedrijven met enorme reserves die aan eenvoudige ploeteraars gaan zitten plukken.
Ik weet bijvoorbeeld, zonder enige twijfel, dat ik voor een van mijn vaste opdrachten minder krijg dan collega’s en toch laat ik het erbij. Omdat ik geen zin heb in dat gesprek, in het gevoel dat mensen je vaak geven dat je te veel vraagt en ‘wie denk je wel niet dat je bent’.
Nou, ik wéét dat ik niet zoveel ben en dat de gemiddelde middelmatig presterende man meer verdient. Dat is al vaker onderzocht, nu weer, en wat blijkt: de salariskloof tussen mannen en vrouwen is alleen maar toegenomen.
Een van de redenen die de onderzoekers geven, is dat mannen beter en steviger onderhandelen. Dat zal zeker kloppen, maar wat, volgens mij, ook meespeelt, is dat mannen en hun al dan niet bestaande kwaliteiten serieuzer worden genomen. Hele samenlevingen hebben het idee geïnternaliseerd dat mannelijkheid gelijkstaat aan kwaliteit en autoriteit.
Ik ben er ook wel eens ingetrapt, dat ik van een afstand onder de indruk was van mannelijke collega’s, tot ik er intensief mee ging werken en zag wat een gebakken lucht ze waren. Maar met hun air van zelfverzekerde alwetendheid zat het wel goed.
Je kunt als man op elk front een totale mislukkeling zijn, zie Wopke Hoekstra, en toch de een na de andere promotie en salarisverhoging krijgen. Als vrouw word je al snel afgerekend: op je uiterlijk, je stem, je ambities. Of alle drie.
Dat moet echt anders en de oplossing ligt bij werk- en opdrachtgevers, dat zeggen de onderzoekers ook. Zij moeten, mógen, geen onderscheid maken. En ze bestaan, opdrachtgevers die me gewoon aanbieden wat schappelijk is of die zelf vragen of het niet eens tijd is voor een verhoging. Dat zijn de mensen met wie ik het liefste werk.
Maar dat die goede werkgevers dun gezaaid zijn, blijkt wel uit het feit dat Nederland op plek 28 (!) staat van de gendergelijkheidsindex. België en Duitsland staan in de top 10.
Walk of shame voor Nederland.
