Het is de nachtmerrie van iedere ouder. Van haar vijfde tot negende wordt Shirley’s dochter Eleonora seksueel misbruikt door de buurjongen. Het trauma is zo ondraaglijk dat zij op vijftienjarige leeftijd een einde aan haar leven maakt.
Nu, vijf jaar later, zet Shirley (52) zich in om seksueel misbruik bespreekbaar te maken.
Als enige dochter van Shirley en haar man Hans is Eleonora een vrolijk en lief meisje. “Ze kon iedereen betoveren met haar lach.” Toch vermoeden haar ouders dat achter haar stralende voorkomen iets schuilgaat. “Vanuit een soort voorgevoel vroegen we haar meerdere keren of iemand haar aanraakte. Altijd ontkende ze.”
Tot haar ouders via-via ontdekken dat de buurjongen vijf slachtoffers van seksueel misbruik heeft gemaakt. Eleonora, dan negen jaar oud, blijkt één van hen. “Op dat moment verandert je leven. Dat een monster ons kind zoiets afschuwelijks aandoet. Het gebeurt onder je neus, maar je ziet het niet.”
Ze incasseren het nieuws terwijl hun dochter op school zit. “Het liefst wilde ik haar direct uit de klas trekken en vragen: wát is er gebeurd?” Maar Shirley houdt het hoofd koel: “Als ze het had kúnnen vertellen, had ze dat allang gedaan.” Onder begeleiding van een professional leren de ouders hoe ze het gesprek met hun dochter kunnen aangaan.
Daarmee ontploft het vat aan trauma’s waarvan Eleonora de deksel jarenlang potdicht hield. “Alles kwam omhoog”, vertelt Shirley. Ondanks allerhande therapieën verslechtert Eleonora’s gesteldheid. “Langdurig misbruik valt bijna niet te behandelen. Maandenlang sliep ze maar drie uurtjes per nacht, omdat ze huilend en gillend wakker werd van de nachtmerries.”
Vijf weken lang zit Shirley thuis met haar dochter, zonder dat de school iets van zich laat horen. Ze besluit Eleonora mee te nemen naar Curaçao voor dolfijntherapie. Maar dan schakelt de basisschool de onderwijsinspectie in. “Doe wat je moet doen”, reageert Shirley. “Ik moet mijn gevoel volgen en mijn getraumatiseerde kind beschermen.” Gelukkig heeft de onderwijsinspectie begrip voor de situatie en krijgt Shirley toestemming.
De dolfijntherapie doet Eleonora goed, maar de teruggang naar school is moeilijk. “Ze huilde de hele dag in de klas”, herinnert Shirley zich. Maar haar dochter thuishouden, dát mag niet van de directrice. Op aanraden van een psycholoog doet Shirley dat toch. “Ik moest haar een veilige haven teruggeven.” De hieropvolgende zoektocht naar een andere basisschool loopt spaak. “Geen school wist wat ze met zo’n getraumatiseerd kind aanmoesten.”
Wat is victim blaming en waarom is het schadelijk? Een expert licht toe
Intussen doet het gezin aangifte tegen de buurjongen wegens seksueel misbruik. Omdat hij minderjarig is, adviseert de politie alleen melding te maken. Een straf zou het volgens hen toch niet opleveren. Dat frustreert Shirley: “Hij moet toch opgepakt en gestraft worden?” Ze blijft doorvechten. Net zolang tot de dader in de rechtszaal staat, waar hij alles toegeeft. Hij wordt veroordeeld tot een taakstraf van 100 uur, een boete van 3200 euro en verplichte therapie. Tóch een straf dus. Maar: “Geen straf is hoog genoeg.”
Tijdens zijn berechting is Eleonora tien jaar oud. Hoewel zijn bekentenis en straf haar goed doen, dendert haar toestand een paar jaar later opnieuw achteruit. Als Eleonora veertien is, wordt de prestatiedruk op school in combinatie met de slapeloze nachten vol nachtmerries haar te veel.
“Als moeder voel je dingen intuïtief aan. Ik dacht al die tijd dat het mogelijk was dat ze een einde aan haar leven zou maken.” Shirley uit haar zorgen, maar de professionals ontkennen dat Eleonora suïcidaal is. “Ze had al negen maanden niet geslapen. Ik had haar moeten meenemen naar ons vakantiehuis in Spanje, waar ze wél kon ontspannen. Maar ik heb naar de school geluisterd die zich vastklampte aan de leerplicht. Een paar weken later was ze er niet meer.”
Shirley deelt haar ervaringen niet om medelijden te wekken. “Mijn verhaal is toonaangevend voor wat er écht speelt en wat nodig is om dit te voorkomen. Al zouden we maar één Noortje redden door voorlichting aan ouders en kinderen te geven.” Wat haar bijblijft is het grote taboe en de schaamte op seksueel misbruik. “Iedereen stopt het in de doofpot”, zegt ze. Haar dochter droeg uit angst en schaamte jarenlang een geheim met zich mee, maar ook scholen zwijgen omdat ze zich geen raad weten.
“Een school moet een veilige haven zijn voor kinderen.” Daarom wil zij een preventief programma ontwikkelen waarbij leraren en ouders seksueel misbruik beter herkennen. “Voorlichting over seksueel misbruik zou net zo vanzelfsprekend moeten zijn als seksuele voorlichting.” Het vreselijke leed van slachtoffers geeft haar de kracht zich in te zetten. “Na seksueel misbruik zijn slachtoffers nooit meer hetzelfde. Mijn man en ik ook niet. Je leven wordt je ontnomen. Of je er nog bent of niet.”
Heb jij zelf seksueel geweld meegemaakt en wil je daarover praten? Centrum Seksueel Geweld biedt professionele hulp en is 24/7 bereikbaar via het telefoonnummer 0800 – 0188. Ook kun je hier met hen chatten.
Worstel je met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand anders? Praat er dan over. Bel 0800-0113 of ga naar www.113.nl. Stichting Zelfmoordpreventie is 24 uur per dag en zeven dagen per week bereikbaar.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag melden doe je bij deze organisaties
