Iedereen verdient een uitvaart die recht doet aan wie hij of zij was, vindt uitvaartverzorger Iede Hoorn. Want hoewel de dood verdrietig en schrijnend is, is er ook zo veel liefde.
Elke twee weken schrijft Iede Hoorn over bijzondere mensen en hun uitvaart. Om de dood bespreekbaar te maken en te laten zien dat er veel meer is dan koffie en cake.
'Ik heb veel met de dood te maken, maar dit heb ik nog nooit meegemaakt'
Terwijl de familie plaatsneemt in de aula van het crematorium, klinken zachtjes de eerste tonen van het gekozen muziekstuk. We zijn begonnen. Ik pak de speech die ik heb voorbereid en maak me klaar om zo naar voren te lopen.
Ondertussen houd ik de familie in de gaten. Hoe zit iedereen erbij? Zou ik nog iets kunnen doen in de vorm van een glas water of een zakdoekje? Als het nummer klaar is, sta ik op en loop naar de spreekstoel. Ik heet iedereen welkom en neem de genodigden mee in wat ze vandaag kunnen verwachten. Daarna vertel ik kort wat over de overledene.
Wanneer ik klaar ben met mijn verhaal, geef ik een kort knikje en al snel vult de ruimte zich weer met muziek. Ook vandaag loopt de ceremonie weer als een goed geoliede machine. De credits daarvoor gaan meestal naar mij, maar dat is niet helemaal eerlijk. Want ergens achterin de zaal zit iemand met een draaiboek voor zich. De handen op het mengpaneel, de blik op mij gericht, wachtend op het volgende sein. Ik heb het hier over de aulamedewerker. Zonder deze medewerkers zou mijn werk als uitvaartverzorger volledig in duigen vallen.
'Annet was een zonnetje: ze had veel pijn, toch dacht ze op haar sterfbed nog aan de mensen van wie ze hield'
Voor iedere uitvaart maak ik een draaiboek. Daarin staat het hele afscheid tot in detail beschreven: wie spreekt wanneer, welk muziekstuk moet wanneer worden ingestart, moeten er kaarsen worden aangestoken, een opname worden gemaakt of livestream gestart, moet er live muziek versterkt worden? Het is een draaiboek dat heel precies komt, want elke uitvaart is uniek. Geen ceremonie is ooit hetzelfde. En de aulamedewerker zorgt ervoor dat al die elementen op het juiste moment samenkomen.
Geloof me: dat is een verantwoordelijkheid van formaat. Een uitvaart kan je immers maar één keer doen. Er is geen herkansing. Alles moet in één vloeiende lijn goed gaan, en dat vereist kundigheid op het gebied van techniek, timing en gewoon gevoel voor wat een uitvaart nodig heeft. Soms moet ik het doen zonder aulamedewerker, bijvoorbeeld bij een thuisuitvaart. Dan ervaar ik aan den lijve hoeveel taken er normaal gesproken op de schouders van de aulamedewerker rusten. Alles klaarzetten, de techniek regelen, zelf de muziek instarten, het draaiboek in de gaten houden en dan ook nog zelf spreken. Geloof me: het is stressen. Want er kan echt wel wat misgaan. Eén verkeerde druk op een knop en je maakt een blunder van formaat.
'Je moet kinderen serieus nemen en niet weghouden van de dood: afscheid nemen is voor hen net zo belangrijk'
Laatst, tijdens een kleine uitvaart, wilde de familie graag ouderwets cd’tjes afspelen. Tijdens de uitvaart bleek de aangeleverde cd echter wat krassen te hebben. De muziek haperde en de spanning in de ruimte steeg. De aulamedewerker bleef heel kalm en loste het rustig op. Dat vond ik zo knap. Ik heb ook wel eens meegemaakt dat tijdens een ceremonie de stroom uitviel. Terwijl uitgerekend deze familie had gekozen voor een uur lang alleen muziek! Geen sprekers, niets. Enkel muziek. En toen viel alles uit. Verschrikkelijk.
De locatie deed wat ze konden, maar de stroom kwam niet meer terug en we moesten improviseren om er toch nog wat van te maken. Wat ben ik dan dankbaar dat ik in zulke situaties kan vertrouwen op de professionals om me heen. Dat we het samen doen en ik niet in mijn eentje op handen en knieën aan knoppen hoef te draaien.
Een uitvaart is teamwork. Achter de schermen, in de aula, in de koffiekamer, in de ovenruimte; overal zijn mensen die bijdragen aan dat bijzondere moment van afscheid nemen. Maar vandaag wil ik in het bijzonder de aulamedewerkers in het zonnetje zetten. Zij zorgen dat de muziek start, er beeld verschijnt, het licht goed valt, simpelweg dat alles loopt zoals het hoort. Zij zijn de stille kracht achter elke soepele ceremonie. Zonder hen ben ik nergens. Een dikke pluim en een diepe buiging.
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
'Maartje (23) is zwak, maar scherp als het over haar uitvaart gaat: de dag van haar overlijden noemt ze haar bevrijdingsdag'
Iede Hoorn (38) is uitvaartverzorger, auteur van Leven met de dood en bekend van zijn Instagrampagina waar hij foto’s en verhalen van uitvaarten post. Op LINDA. deelt Iede twee keer per maand een bijzonder verhaal in de hoop de dood meer bespreekbaar te maken en ook te laten zien dat er meer is dan koffie met cake. Iede is getrouwd en woont samen met Chris in Amsterdam.
Lees hier nog meer columns.
