In 2040 hebben meer dan een half miljoen mensen dementie in Nederland. Vereenzaming is een groeiend probleem en toch eigenlijk ook zo makkelijk op te lossen. Ik denk nog vaak terug aan mijn oom. Hij overleed helaas tijdens de corona-epidemie.
Henriëtte Brons is teamleider corporate communicatie bij Alzheimer Nederland. Tijdens Wereld Alzheimer Maand schrijft ze voor LINDA. over dementie en alle zorg die daarbij komt kijken.
“Je oom ligt te slapen”, zegt de verpleegkundige. Het is 13.00 uur. Ik heb er een uur over gedaan om hier te komen. Trein, overstap, lopen. Ik voel me schuldig over mijn teleurstelling. En ook boos. Dat niemand hem uit bed heeft gehaald. Hem heeft uitgenodigd om de dag in te gaan.
Ik ga naast hem op bed zitten. Aai over zijn rug. Geen reactie. Hij slaapt diep. Dan maar even naar de huiskamer. Daar zitten de andere bewoners. In stilte voor de televisie. Zwart-witbeelden flikkeren over het scherm. Dorus zingt over motten in z’n jas. Eén van mijn favorieten. Ik zing zachtjes mee. De mevrouw naast me moet lachen. “U laat mij toch niet alleen zingen?” Ze pakt mijn hint. Zingt mee. We voelen ons allebei even minder alleen.
'Dementie heb je niet alleen, het heeft ook impact op je partner en kinderen'
Voor ik vertrek, loop ik nog langs zijn kamer. Hij is nog steeds in dromenland. Geen beweging in te krijgen. Ik besluit volgende week terug te komen.
Gelukkig is hij dan wakker. Hij wil naar buiten, naar de haringkraam. Dat is spannend. Mijn oom is groot, trots en eigenwijs. Hij loopt slecht, maar een rolstoel? Geen denken aan. Als hij valt, kan ik hem niet houden, maar hij wil en ik ook. Dus we gaan.
Arm in arm steken we de drukke straten van Rotterdam-Blijdorp over. Als we halverwege het zebrapad zijn springt het voetgangerslicht alweer op rood. Vlak achter ons geeft een auto vol gas. Mijn stresslevel schiet omhoog.
Bij de haringkraam kennen ze hem inmiddels. Mijn oom praat honderduit. Door zijn alzheimer is het lastig te volgen, maar als je goed luistert begrijp je wel wat hij bedoelt. Zijn toon is zelfverzekerd en tevreden. Zoals hij altijd was, een man met praatjes. Buiten zijn doet hem goed. De haringman doet er niet ingewikkeld over en neemt de tijd. Niet alleen mijn oom geniet hier van.
De volgende dag zit ik weer op kantoor. Ik kijk naar de cijfers. Hard en confronterend. Een derde van de mensen met dementie heeft minder dan één keer per week sociaal contact met andere mensen. Eén keer. Per week.
Veel mensen vertellen ons dat ze zich geen onderdeel meer voelen van de maatschappij. Eén zin blijft hangen: ‘Ik wil voor vol worden aangezien. Ook als ik veel vergeet.’ Sociaal contact is geen luxe. Het is een levensbehoefte. Of je nu thuis woont of in een verpleeghuis. Erbij horen. Je van waarde voelen. Dat willen we allemaal. Maar we slagen er te vaak niet in om anderen dat gevoel te geven.
Ik denk aan mijn oom. En hoe makkelijk het eigenlijk is. Het vraagt iets van ons allemaal. Want mensen met dementie kunnen er zelf niets aan doen. Kleine dingen maken een groot verschil. Tussen levenslust en je dood vervelen.
Helaas weten we dat schaamte en ongemak een grote rol spelen. Bij mensen met dementie én bij de omgeving. Wegkijken helpt niet. We krijgen er uiteindelijk allemaal mee te maken. Zelf, in de familie, in de straat, op het werk.
LINDA. en Alzheimer Nederland lanceren de vijfdelige docuserie Mijn moeder heeft dementie. Een intiem portret van Maroucha (38) en haar moeder Marga, bij wie na een herseninfarct vasculaire dementie* werd vastgesteld.
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Bekijk hier de docuserie 'Mijn moeder heeft dementie' van LINDA. x Alzheimer Nederland
Henriëtte Brons is teamleider corporate communicatie bij Alzheimer Nederland. Ze heeft twee dochters. Tijdens Wereld Alzheimer Maand staat ze voor LINDA. stil bij dementie en alle zorg die bij deze ziekte komt kijken.
