Annick wordt op haar dertiende gediagnosticeerd met lymfeklierkanker. Na zes maanden is de kanker gelukkig weg, maar de herinneringen blijven. Zo merkt de 23-jarige kunstenares dat de ziekte haar nog jarenlang beïnvloedt, zowel fysiek als mentaal. Samen met regisseur Sam van Zoest (27) en lotgenoten maakt ze er een documentaire over: ‘Later’.
Later gaat woensdag in première in het Prinses Máxima Ziekenhuis.
“Ooit was er een meer, waar ik bijna in verdronk”, hoor je Annick zeggen, helemaal in het begin van Later. Op haar dertiende kreeg ze vage klachten, zoals rugpijn en zwellingen in haar lies. De dokters konden het niet helemaal plaatsen. Maar toen de zwellingen in haar lies groter werden, moest Annick naar de kinderoncoloog.
“Je bent alleen maar bezig met overleven. Je hebt nooit zo in het nu geleefd. En je denkt alleen maar: later, als ik beter ben. Later, als ik dingen weer kan doen. Je hunkert naar die toekomst”, vertelt Annick.
Zes maanden en een aantal chemo’s later, werd Annick gelukkig kankervrij verklaard. Ze kon weer naar school, muziek maken en afspreken met haar vrienden. “Ik was zo bezig met weer kunnen leven. Stilstaan bij wat er eigenlijk allemaal is gebeurd, deed ik maar weinig.”
Dat ging zo door tot de eerste lockdown, begin vorig jaar. “Voor het eerst sinds een lange tijd was ik weer bij mijn ouders, in mijn oude kinderkamer. Dat was fijner dan opgesloten zitten in mijn kleine studentenkamer. In die oude omgeving kwamen er ook oude herinneringen boven, zoals mijn tijd in het ziekenhuis. Ik begon me af te vragen of ik dit wel goed had verwerkt. Ik huilde er toch niet meer om? Ook vroeg ik mij af wat verwerken dan precies inhoudt en hoe dit zit bij mensen die al langer geleden ziek zijn geweest.”
Annick besloot er een film over te maken. Een theatrale docu. Persoonlijke verhalen, afgewisseld met door Annick gemaakte poëzie en muziek. Ze vraagt beste vriend Sam, regisseur en cameraman, om hulp.
Voor het maken van de film was geld nodig. Eén van de redenen waarom Annick een crowdfunding startte. Binnen vierentwintig uur was het budget binnen. Ook plaatst ze een oproep in de Facebookgroep met voormalige kinderkankerpatiënten, met de vraag wie zijn of haar verhaal wil delen.
De reacties stromen binnen. In één weekend ontving Annick wel 65 e-mails van mensen die daar heel graag over wilden praten. “Het onderwerp was nog groter dan ik dacht. Het leefde heel erg. Heel veel mensen konden zich herkennen in mijn verhaal.”
In totaal werden zeven mensen geïnterviewd. “Ik heb alle e-mails doorgespit en met veertig mensen gebeld. Dat was heel bijzonder. Na drie dagen bellen met onbekenden was ik helemaal ondersteboven. Uiteindelijk heb ik een diverse selectie gemaakt en gekeken naar leeftijd en geslacht.”
Iedereen die in de film aan bod komt, heeft een totaal ander verhaal. Neem Corinne. “Ze is vijftig jaar geleden ziek geweest. Toen was het anders dan nu. Haar ouders mochten bijvoorbeeld maar één tot twee keer per week op bezoek komen. En de overlevingskansen waren zoveel kleiner. Ik realiseerde me op dat moment hoeveel geluk ik heb gehad met mijn behandeling.”
Daar wil Sam nog iets aan toevoegen. “Niet iedereen was perse negatief. Buiten vervelende herinneringen, waarderen mensen over het algemeen wie ze zijn geworden. Op de vraag of ze de periode van ziekte zouden willen schrappen uit hun leven, antwoordde bijna iedereen ‘nee’. Ondanks dat het een heftige ervaring is geweest, heeft het ze gevormd tot de persoon die ze nu zijn en ook kracht gegeven.”
Als een kind kanker krijgt, breekt een periode van behandelingen aan. Een proces wat gedefinieerd wordt als een periode van ziek zijn. “De periode van herstel en verwerking is daarentegen ongedefinieerd en zonder einde. Hoe zo’n gebeurtenis je leven beïnvloedt en verandert is niet te overzien en voor iedereen anders”, zegt Annick.
Annick en Sam zouden graag zien dat mensen na het zien van Later beter naar elkaar luisteren en meer herkenning en erkenning creëren onder oud-patiënten. “Het klinkt cliché, maar iedereen heeft een verhaal. Dat verhaal zie je aan de buitenkant niet. Ik vind het belangrijk dat we verder kijken dan een buitenkant en begrip hebben voor elkaar. En dat Later de kijker prikkelt om vragen te stellen, die je eigenlijk niet durft te stellen, omdat het over een moeilijk onderwerp gaat.”
Later gaat woensdag in première voor pers, artsen en vrienden in het Prinses Máxima Ziekenhuis. Vanaf donderdag kun je ‘m ook op www.laterfilm.nl bekijken voor drie euro. En mocht je de film liever in de bioscoop zien, dan kun je ‘m op 9 en 10 oktober gaan bekijken in De Uitkijk in Amsterdam. Van de opbrengst van de film wordt nieuw werk gemaakt door de makers.
Door CAR T-celtherapie gaat het weer goed met leukemiepatiënt Stef (14): 'Hopen dat het nooit terugkomt'
