Bochten in het spoor

Vergeet je opgezette enkels en klotsende oksels tijdens het warme weer: het spoor heeft het pas echt zwaar deze week. Als het boven de 25 graden is, worden de sporen zo heet dat ze per dertig meter rails wel een centimeter kunnen uitzetten. Dat geeft kromgetrokken sporen, waardoor treinen niet kunnen rijden.

Code rood

ProRail gaf daarom vandaag ‘code rood’ af. Dat betekent dat er extra verkeersleiders en reparatieploegen worden ingezet om het spoor in de gaten te houden. De kans dat er treinen uitvallen de komende dagen is evengoed groot. Een weldenkend mens vraagt zich af: maar in Griekenland rijden de treinen toch ook gewoon?

Van 40 naar -15 graden

Dat klopt, vertelt Andy Wiemer, woordvoerder van ProRail. Maar in warme landen hebben ze het makkelijker, omdat de temperatuur daar constanter is. “In Nederland moet het spoor gebouwd zijn op temperaturen tussen 40 graden en -15 graden Celsius. Het spoor bestendig maken tegen extreme hitte aan de ene kant en sneeuw aan de andere kant, kost tientallen miljarden euro’s.”

Twee dagen per jaar sneeuw

En dat bedrag heeft ons land simpelweg niet, legt Wiemer uit. “En je moet je ook afvragen: als je twee dagen per jaar sneeuw hebt, moet je dan je hele spoorwegstelsel inrichten om die twee dagen op te vangen? Ons spoor is gebouwd op het zeeklimaat waarin we leven.”

Lees ook
Loes plaatst spandoek om treinreizigers een glimlach te geven: ‘Ik wil mensen blij maken’

Meer ruimte tussen de rails

“Dan heb je in het geval van extreem weer, zoals deze week, iets meer last van storingen dan in een land waar die warmte gangbaarder is.” In een land als Griekenland zit tussen de stukken spoorrails meer ruimte, vertelt Wiemer. Dat zorgt ervoor dat het spoor bij warmte zo ver kan uitzetten als het wil, zonder krom te trekken. Het nadeel is: als het minder heet is, is je treinrit een hobbelgang.

‘Kedeng Kedeng’

Het is volgens Wiemer dan ook een hopeloos ouderwetse bouwmethode. “Ken je dat liedje van Guus Meeuwis, Kedeng Kedeng? Zo zaten wij hier vroeger ook in de trein. Doordat wij de ruimte tussen de stukken rails niet meer hebben, is de treinrit veel comfortabeler geworden.”

Koelen met slootwater

Er zijn bovendien modernere manieren om het spoor koeler te houden – en die gaan vanwege klimaatverandering ook echt nodig zijn. “Je kunt de rails wit verven bijvoorbeeld. De kleur wit kaatst heel veel licht en dus warmte af. Maar je kunt ook denken aan innovatieve koelsystemen, waarbij je het spoor op de juiste temperatuur houdt met slootwater.”

Plek drie van de wereld

Om het spoor aan te passen aan het veranderende klimaat kijkt ProRail naar hoe andere landen het doen. “Japan staat wereldwijd op nummer één als het gaat om het op tijd laten rijden van de treinen. Zwitserland staat op nummer twee. Veel mensen weten het niet, maar op de derde plek staat Nederland.”

Lees ook
Hooikoortspatiënten bereid je voor: meer pollen door de hitte

Storingvrij is onmogelijk

En dat is best bijzonder, wil Wiemer maar zeggen. “Wij hebben het drukste spoornetwerk van Europa. En dus grote uitdagingen vanwege het wisselvallige zeeklimaat. Mensen willen een spoornetwerk zonder storingen, maar dat is onmogelijk. Het is eigenlijk heel bijzonder dat we het zo goed doen.”