Lucienne Koorenhof (56) viel kilo’s af nadat ze onder hypnose een ‘virtuele maagband’ kreeg, vertelde ze ons. Wij vroegen Simon Nienhuijs, chirurg in het Catharina Ziekenhuis, hoe hij hierover denkt.

Nienhuijs is specialist in obesitaschirurgie en opereert en begeleidt mensen met obesitas.

Voordat we beginnen: wat is kort gezegd het verschil tussen een maagband, een maagverkleining en een maagomleiding?

“De maagband is een stuk plastic dat om de maag heen gaat. Door die insnoering ontstaat er een voormaag. In het verleden werd de maagband vaak toegepast, maar nu kiest nog maar minder dan 4 procent hiervoor, omdat het effect op de lange termijn beperkter is. De maagverkleining (gastric sleeve) en -omleiding (gastric bypass) komen veel vaker voor. Bij een maagverkleining wordt 70 procent van het maagvolume weggehaald en bij een maagomleiding wordt de maag verkleind en wordt er een omleiding van de dunne darm gecreëerd. Door de verkleining van de maag kunnen patiënten minder voedsel verdragen, en de dunne darm wordt aangesloten op de kleinere maag.”

Lucienne kreeg onder hypnose een ‘virtuele maagband’ en is inmiddels vijf kilo lichter in vijf weken tijd. Hoe denkt u hierover?

“Bij een operatieve maagverkleining en maagomleiding weten we dat ze ook na tientallen jaren nog bewezen effectief zijn. De combinatie met een vijfjarig begeleidingstraject, waarin zowel begeleiding in eet- en leefpatroon als psychische begeleiding wordt gegeven, zorgt voor een blijvend resultaat. De operatie is een middel, geen oplossing en daarom is een goed begeleidingstraject na de operatie absoluut noodzakelijk. Wat wel een raakvlak is met Lucienne, is dat er ook na hypnose sprake kan zijn van een verandering in het eet- en leefpatroon. Gedrag speelt een grote rol, want we weten al jaren dat begeleiding door een psycholoog en/of diëtist en fysiotherapeut vaak effect hebben. Dat effect verdwijnt als de behandeling stopt: het jojo-effect. Een operatie als hulpmiddel met een vijfjarig begeleidingstraject daarna is wél bewezen effectief.”

De hypnose voelde voor Lucienne alsof haar bh-beugel wat strakker zat en nu zit ze sneller vol en krijgt ze later honger, vertelde ze ons. Hoe zou u dit verklaren?

“Ik vind het lastig voorstelbaar dat je daadwerkelijk iets voelt als je geen operatie hebt gehad, dus ik zou zeggen dat we stilstaan bij dat waar we bewijs voor hebben. In Nederland worden tienduizend maagverkleinende of maagomleidende operaties per jaar gedaan en de cijfers laten zien dat dit echt werkt. Maar ik denk zeker dat we heel goed onze oren en ogen open moeten houden voor nieuwe ontwikkelingen. We weten nog niet zo veel van deze hypnosetechniek en onderzoek met meer mensen gedurende langere tijd zou moeten uitwijzen of dit echt een effectieve techniek is voor meerdere patiënten. Ik hoop dat ze ermee doorgaan dit te onderzoeken.”

Zou deze techniek een soort placebo-effect kunnen hebben?
“Ik denk dat degenen die dit uitoefenen hier wel van uitgaan. Hypnose speelt een rol bij gedragsverandering en als iemand begeleid wordt in die verandering, kan die persoon daar resultaat mee behalen.”

Lees ook
Lucienne viel kilo’s af nadat ze onder hypnose een ‘virtuele maagband’ kreeg

Hoe zit het met je maag: kan die krimpen als je ineens veel minder gaat eten (in het geval van Lucienne: doordat je denkt dat je een maagband hebt?)

“Ik vind het als chirurg lastig voor te stellen hoe de maag plastisch verandert, maar obesitas is wel beïnvloedbaar door gedrag. Als er een verandering plaatsvindt door hypnose, dan is dat een verschil. Het lijkt me dan echter aannemelijker dat die hypnose effect heeft op het eetpatroon, en niet de virtuele maagband. Als je de maag daadwerkelijk verkleint of omleidt, is er inderdaad eerder een verzadigingsgevoel.”

Wat raadt u andere mensen aan die willen afvallen, maar niet geopereerd willen of kunnen worden?

“Patiënten die echt obese zijn (met een BMI boven 40) zijn dusdanig ziek dat het hun levensverwachting verkort. De enige optie is dan een operatie met begeleiding, om letterlijk hun leven te redden. Mensen met overgewicht (tot een BMI van 30) die niet ziek zijn, daarvan weten we dat gedragsverandering in het algemeen, gezonder eten en leven, van belang is. Hen raad ik aan de Schijf van Vijf goed te volgen, te zorgen voor een goede nachtrust en stress te vermijden. Juist bij die groep, die niet een ziekmakend gewicht heeft, heeft dit al effect. Bij hen kan begeleiding van een psycholoog, diëtist of fysiotherapeut helpen, en aan die gedragsverandering kan dus ook een hypnotiseur mogelijk bijdragen.”

Chirurg dr. Simon Nienhuijs.

Lees ook
Behandelend arts Patty: ‘Een maagverkleining is een hulpmiddel, géén wondermiddel’