Daniël Verlaan

Verlaan schrijft al jaren over cybercriminaliteit. Hij won de journalistieke prijs De Tegel voor zijn reeks verhalen over de duistere kant van het internet, en maakte de gratis online handleiding Laat Je Niet Hack Maken. De wijze lessen die hij opdeed, bundelt hij nu in Ik weet je wachtwoord met tien spannende verhalen over de gevaren van het internet.

“Veel mensen maken voor de hand liggende fouten”, vertelt Verlaan. “Dat is niks om je voor te schamen. Maar er zijn veel gevaren. Je kunt je overal tegen beschermen. Maar als je niet weet waarvoor je je moet beschermen, lijkt het uitzichtloos.” Daarom leidt de journalist ons door de jungle van de cybercriminaliteit heen met handige tips en tricks.

Lees ook
Zó infiltreerde tech-expert Daniël Verlaan in een enorm ondergronds wraakporno-netwerk

Cybercriminelen

“Mensen hebben vaak niet door dat ze interessant zijn voor criminelen. Dat is meteen ook de grootste fout die je kunt maken: denken dat er bij jou toch niks te halen valt. Nederland telt een grote groep cybercriminelen die jou graag je geld aftroggelen. Ervan uitgaan dat dat zo is, is een goed beginpunt.”

Denken dat jouw mailbox voor een hacker niet interessant, is ook een misvatting. “Natuurlijk zijn de nieuwsbrieven en facturen van online bestellingen niet boeiend. Maar criminelen gaan op zoek naar een afbeelding van jouw identiteitsbewijs, zodat ze op jouw naam een lening kunnen openen of een appartement kunnen huren waar ze een wietplantage inzetten. Daarnaast hebben ze door middel van wachtwoord-reset ineens toegang tot al je andere accounts.”

Lees ook
Hacken, oplichting: steeds meer cybercriminaliteit in Nederland

Wachtwoorden en -zinnen

Een fout die iedereen maakt is volgens Verlaan het hergebruik van wachtwoorden. “Gebruik één wachtwoord voor je e-mail, één voor je social media, één voor het online bankieren en één voor de webshops waar je spullen bestelt. Het is nou eenmaal zo dat data af en toe lekken. Maar als het wachtwoord van Zalando lekt, hoef je dat enkel bij Bol.com te veranderen bijvoorbeeld.”

Eens in de zoveel tijd je wachtwoord vervangen, is volgens Verlaan flauwekul. “Als je een goed wachtwoord hebt, kun je dat net zo lang gebruiken tot het uitlekt. Maar zorg wel voor een goed wachtwoord. ‘Wachtwoord’ is eigenlijk misleidend. Kies liever voor een ‘wachtzin’. ‘Roosend@@l1989’ of ‘KoPjek0ff!e’ is binnen een paar seconde gekraakt. ‘!kko0phier@llemaalspullendieikeigenlijknietnodig’ niet.

Lees ook
Nederlanders minder op de hoogte van hun digitale veiligheid dan ze denken

Ik weet je wachtwoord

De journalist wil zijn lezers niet paranoïde maken, maar minder naïef. “Criminaliteit is altijd een beetje beangstigend, maar als mensen begrijpen hoe het werkt, neemt dat de angst deels weg. Je leert dat de digitale onderwereld een soort wilde westen is: amateuristisch en grappig.”

Dus laat je niet afschrikken door een zogenaamd sms’je van PostNL, Rabobank of het CIB of iemand die via WhatsApp je geld afhandig probeert te maken.

“Veel mensen vragen zich af hoe deze criminelen aan hun 06-nummer komen. Maar het is minder spannend dan de meesten denken. Er wordt in Nederland ontzettend actief gehandeld in privégegevens van Nederlanders. Gegevens die uit datalekken komen van bijvoorbeeld webshops of die worden weggesluisd uit callcenters. Malafide medewerkers verkopen ze stiekem door aan criminelen. Het is eigenlijk een bij elkaar geraapt zooitje van mensen die op die manier een paar honderd euro proberen te verdienen. De zakkenroller van vroeger stuurt je nu een phishing-link. Onnodige angst voor dit soort zaken wil ik in mijn boek wegnemen.”

Lees ook
Onlinedienst Lusha verkoopt privénummers van LinkedIn-gebruikers