Als homoseksuele man mag je anno 2019 geen bloed doneren, tenzij je twaalf maanden lang geen sex hebt gehad. Dat moet anders, vindt D66-fractievoorzitter Rob Jetten.

Wij belden met de politicus nadat hij in AD zijn ongenoegen over de situatie uitte.

Waarom heb je dit statement gemaakt?

“Al een hele tijd dacht ik na over welk statement ik op Valentijnsdag wilde maken: de dag van de liefde. Ik loop al langer met dit onderwerp rond en wist dat ik er iets mee wilde doen. Zelf val ik op mannen en zou ik graag bloed willen doneren, maar dan hoor je dat het niet mag omdat je homoseksueel bent. Dat vind ik anno 2019 discriminerend en onnodig. Ik heb regelmatig mannen gesproken die orgaandonor zijn. Maar hun bloed? Dat wil niemand van ze hebben.”

Hoe zit dat in andere landen?

“Europarlementariër Sophie in ’t Veld, met wie ik de brief heb geschreven, vertelde me dat landen als Spanje, Engeland en zelfs Polen nieuwe regels hebben omtrent bloed doneren als homoseksuele man. In die landen mag je nu, als je drie maanden lang geen sex hebt gehad in plaats van twaalf, al bloed doneren. Daarom leek het me goed om dit onderwerp weer onder de aandacht te brengen in Nederland.”

Je wil dat de regels veranderd worden. Wat gaat er nu gebeuren?

“We zullen binnenkort in debat gaan met minister Bruins (van Medische Zorg en Sport, red.). We willen hem overtuigen om met de bloedbank in overleg te gaan. Er mag geen onderscheid meer tussen homo’s en hetero’s zijn. Op korte termijn wil ik dat Nederland het voorbeeld van de andere Europese landen volgt en dat we hier na drie maanden, zoals in die andere landen, bloed mogen doneren. Het zal tijd en strijd kosten, maar dat heb ik ervoor over.”

Wat vind je van de huidige regelgeving?

“Die is enorm achterhaald. Tegenwoordig zijn er zoveel andere landen die veel vooruitstrevender blijken. Ook kan het bloed prima getest worden met nieuwe technieken, waardoor die twaalf maanden niet meer nodig zijn. Dat aantal verlagen naar drie maanden zal al een goede eerste stap zijn. Uiteindelijk moet er niet meer naar geaardheid gekeken worden, maar naar risicogedrag.”

Jij mag ook geen bloed doneren. Wat vind je daarvan?

“Mensen moeten naar mijn mening alleen beoordeeld worden op wat ze kunnen of doen in het leven, niet omdat ze een bepaalde geaardheid, huidskleur of geloof hebben. Daarom vind ik dit onderscheid tussen hetero’s en homo’s niet van deze tijd. Dit zijn de onderwerpen waarom ik de politiek in ben gegaan. Ik wil me inzetten door ook mijn persoonlijke verhaal te vertellen.”

Je bent eind 2018 fractievoorzitter van D66 geworden en nu geef je al zo duidelijk je persoonlijk mening. Ben je bang voor negatieve reacties?

“Ik zet wel vaker mijn persoonlijke leven in als politiek middel. Tijdens het nieuws rondom de Nashville-verklaring had ik ook een foto van mij en mijn vriend gebruikt op social media om mijn mening duidelijk te maken. Ik was onder de indruk van alle mooie reacties die volgden. Ook vandaag kreeg ik enorm veel positieve reacties, maar er zaten ook homofoben tussen. Die probeer ik zoveel mogelijk te negeren. Af en toe moet ik ook mijn persoonlijke verhaal inzetten om een punt te maken.”

In het verhaal vertel je onder andere dat ‘rondvrijende hetero’s wél als veilig worden beschouwd’. Dat is best een heftige uitspraak.

“Dat is het zeker. Ik merk nu ook dat het mensen aan ’t denken zet. Het slaat de spijker op de kop over hoe gek het onderscheid is dat nu gemaakt wordt. Zo zijn er Nederlanders die zeggen dat ze geen ‘homobloed’ in hun lijf willen. Daar reageer ik dan graag op. Als iemands lichaam in levensgevaar is, is dat ‘homobloed’ maar al te welkom. Ik probeer met een knipoog te reageren en mensen bewust na te laten denken over dit onderwerp.”

Vanmiddag is bekendgemaakt dat bloedbank Sanquin naar mogelijkheden zal kijken om soepeler om te gaan met bloeddonaties van homo’s. Wat vind je daarvan?

“Dat is onverwacht maar geweldig nieuws voor alle homo’s die bloed willen geven. Een kortere wachttijd is precies waar D66 al lange tijd om vraagt, maar de strijd is nog niet voorbij. Ik blijf me inzetten voor selectie op risicogedrag, niet op geaardheid. Dan kan die wachttijd uiteindelijk ook verdwijnen.”

Lees ook
Minister Bruins wil bloed doneren voor homoseksuelen makkelijker maken

Zou je, als dat binnenkort eventueel wél mag, alsnog bloed doneren?

“Als de regels worden aangepast en homoseksuelen makkelijker bloed mogen doneren, zal ik me de eerste week melden bij de bloedbank.”