Nicole van Batenburg (31) is woordvoerder bij het Nederlandse Rode Kruis. Regelmatig reist ze naar crisisgebieden om namens het Internationale Rode Kruis hulp te bieden. Recent verbleef ze een maand in Afghanistan.
Nicole bood noodhulp bij de grens met Iran waar ze duizenden mensen voorzag van eten, drinken en medische zorg. “In slechts enkele dagen staken ongeveer 350.000 mensen de grens over”, vertelt ze in gesprek met LINDA.
Afghanistan kampte deze zomer met een enorme instroom van mensen die gedwongen worden teruggestuurd vanuit Pakistan en Iran, waar ze vaak een jarenlang bestaan hadden opgebouwd. Gezinnen die al jaren niet meer in Afghanistan zijn geweest, met kinderen die er niet geboren zijn. “Deze mensen hadden een leven in Pakistan of Iran. Van de een op andere dag werden zij met bussen teruggestuurd naar Afghanistan. Soms ging het om mensen die veertig jaar geleden het land al verlieten”, vertelt Nicole.
Sinds 2023 stuurde de Pakistaanse overheid deze mensen terug naar Afghanistan. Ook Iran volgde dit beleid. De overheid stelde juli 2025 als deadline. Precies de maand dat Nicole in Afghanistan was. “De grens met Iran was helemaal vol. Er zaten duizenden mensen in de bloedhitte te wachten. Er was niet genoeg beschutting en de hygiëne is slecht.”
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Bron: Internationale Rode Kruis.
Nicole werkte samen met het team van hulporganisatie de Afghaanse Rode Halve Maan om mensen aan de grens te ondersteunen. “Wij bieden noodhulp: delen eten en drinken uit, maar geven ook medische zorg, zo is er bijvoorbeeld een kliniek.”
Met behulp van een vertaler sprak Nicole met de getroffen gezinnen, waaronder zwangere vrouwen. “Zij waren vaak al dagen onderweg en moesten vervolgens aan de grens lang wachten, waardoor veel vrouwen ziek werden. Je zag ook veel jonge kinderen met ernstige huiduitslag.” Het aantal mensen bij de grens was groot. “Op een gegeven moment staken in slechts enkele dagen zo’n 350.000 mensen de grens over.” Die enorme toestroom leidde tot chaos. “Veel kinderen waren hun ouders kwijt. Wij waren er om ze op te vangen en terug te brengen naar hun ouders.”
Nicole bij de grens. Tekst gaat verder onder de foto.
Bron: Internationale Rode Kruis.
Daarnaast boden de hulpverleners een luisterend oor. “Vooral vrouwen maken zich zorgen over hun toekomst. Ze weten niet naar wat voor land ze terugkeren, want Afghanistan is erg beperkt. Vrouwen mogen daar niet naar school of werken, de medische zorg is amper toegankelijk. Als je daar over straat loopt, zie je alleen maar mannen.”
Er was niet alleen een groot tekort aan medische middelen, dat gold ook voor de zorg voor vrouwen. “Zo sprak ik een vrouw die eerst zei dat ze hoofdpijn had. Na een gesprek met mijn vrouwelijke vertaler gaf ze aan dat ze ongesteld was. Iets wat vrouwen niet zomaar delen. Een vrouwelijke arts vertelde me dat vrouwen maandverband in drie stukken scheuren, omdat het tekort aan menstruatieproducten zo groot is.”
Het Internationale Rode Kruis en de Afghaanse Rode Halve Maan stuurden menstruatieproducten naar het gebied, maar daarmee was de situatie niet verholpen. “Er ligt een taboe op, terwijl het superbelangrijk is. Als vrouw heb je het gewoon nodig.”
In haar eigen leven is ze momenteel omringd door vriendinnen die kinderen krijgen. “Er was een vrouw aan de grens die een miskraam kreeg omdat ze zo uitgeput was van de reis. Dan is er geen toegang tot de juiste zorg of een ziekenhuis. Als ik zie hoe vriendinnen het in Nederland hebben met alle voorzieningen, komt dat contrast van hoe oneerlijk de wereld is hard binnen.
Daardoor heb ik altijd wel het gevoel dat ik meer wil doen. Of meer zou moeten doen. Ik heb altijd al een intrinsieke motivatie gehad om me in te zetten voor anderen. Ik kan slecht tegen onrechtvaardigheid.”
Het gebrek aan rechten voor vrouwen beperkte zich niet alleen tot medische zorg. Omdat vrouwen niet mogen werken of naar school mogen, hebben ze nauwelijks toekomstperspectief. Zo sprak Nicole met een bezorgde vader die met zijn gezin terug moest naar Afghanistan. “Hij vertelde dat hij weet dat zijn dochters niet naar school kunnen, terwijl ze dat heel graag willen. Hij liegt ze voor, puur omdat hij het niet over zijn hart kan verkrijgen om ze te vertellen dat hun toekomst moeilijk gaat zijn.”
Als 31-jarige vrouw raakt het Nicole zelf ook. “Ik had best last van schuldgevoelens. Ik wist dat ik na vier weken weer naar huis kon en dat mijn leven gewoon doorging. Voor hen is dit het leven. Ik vind het belangrijk dat ik als woordvoerder hun verhalen onder de aandacht kan brengen, maar het voelt ook dubbel.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Bron: Internationale Rode Kruis.
Lianne (31) werkte als verloskundige in Soedan: 'Ik raakte bijna gewend aan de luchtaanvallen'
Toch hoorde Nicole ook hoopvolle verhalen. “Zo was er een vrouw die van de Afghaanse Rode Halve Maan twee bijenkorven had gekregen. Toen is ze imker geworden. Daarvoor werkte ze als schoonmaakster en kon amper rondkomen. Inmiddels heeft ze tien bijenkorven, verkoopt ze haar honing op de markt en is ze zelfvoorzienend.”
Ook het verhaal van een 22-jarige vrouw is inspirerend. Het was haar droom om naar school te gaan en kleding te ontwerpen. Via de Afghaanse Rode Halve Maan kreeg ze een naaimachine. “Nu maakt ze kleding die ze verkoopt in het dorp en droomt ze van een eigen naaischool.”
De situatie in Afghanistan en het toekomstbeeld voor vrouwen blijven schrijnend. “We moeten onze ogen niet sluiten voor wat er speelt. Je ziet nu op veel plekken in de wereld ellende. Mensen lijken gevoelloos te worden voor alles wat er gaande is. Maar het is heel belangrijk dat we met elkaar blijven praten over wat er speelt.”
Nicole hoopt dat meer mensen het gesprek aan durven gaan met familie en vrienden. “Ook al is het niet altijd makkelijk, door er over te praten krijgt het de aandacht die het verdient.”
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Geertje Govaert (52) is traumachirurg in Gaza: 'Je hoort de hele dag schoten en explosies'
