Liveblog Oorlog in Oekraïne: 23 tot en met 24 februari 2022

Liveblog Oorlog in Oekraïne: 23 tot en met 24 februari 2022

Buitenland | Buitenland
26-02-2022 | Rowan Peperkamp

Lees hier alle ontwikkelingen omtrent de oorlog in Oekraïne. Hieronder zie je het liveblog van LINDA.nl van 23 tot en met 24 februari 2022.

Liveblog Oorlog in Oekraïne donderdag 24 februari

23.46 | Oekraïne laat op grond van de militaire noodtoestand mannelijke burgers in de leeftijd van 18 tot 60 jaar het land niet meer uit.
Via sociale media riep het hoofd van de douane in de westelijke regio Lviv donderdagavond mannen in die leeftijdscategorie op niet naar de grens te komen.
“Alsjeblieft, veroorzaak geen paniek en probeer niet op eigen houtje over de grens te komen”, aldus Daniil Mensjikov. “De overwinning is aan ons! Leve Oekraïne”, besloot hij zijn oproep.

23.33 | President Oekraïne kondigt algemene mobilisatie aan
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft donderdagavond (lokale tijd) in een decreet een algehele mobilisatie van de bevolking aangekondigd. Dit deed hij in de nasleep van de Russische inval die in de nacht van woensdag op donderdag begon.
Het Russische persbureau Interfax meldt dat de mobilisatie binnen negentig dagen wordt uitgevoerd.

Eerder op de dag kondigde Zelenski al een staat van beleg aan en adviseerde hij inwoners “niet in paniek te raken” en zoveel mogelijk thuis te blijven. Hij zei toen dat Oekraïne “sterk is en klaarstaat” en “zal winnen”. Alarmerende berichten volgden: mannen tussen de 18 en 60 zouden op basis van dit decreet de grens met Polen niet over mogen.

23.19 | Moldavië roept noodtoestand uit na invasie in buurland Oekraïne.
Moldavië heeft voor de eerstvolgende zestig dagen de noodtoestand uitgeroepen vanwege de Russische invasie in buurland Oekraïne. Het parlement heeft donderdagavond met de maatregel ingestemd, nadat deze in de ochtend was voorgesteld door president Maia Sandu.

De noodtoestand geeft de autoriteiten meer bevoegdheden. Met de noodtoestand is het mogelijk om bijvoorbeeld massademonstraties te verbieden en “ongewenste personen” het land uit te zetten.
Door de Russische invasie zijn meer dan 4200 Oekraïners naar Moldavië gevlucht.

Veel van hen willen volgens premier Natalia Gavrilita door naar de Europese Unie, ruim honderd personen hebben al in Moldavië asiel aangevraagd. President Sandu zei eerder al tienduizenden vluchtelingen te willen opvangen.

22.45 | Half miljoen euro voor noodhulp Oekraïne.
Nederland heeft in nog geen dag tijd via giro 999 500.000 euro gedoneerd voor noodhulp in Oekraïne. De actie werd opgezet nadat de eerste berichten over de Russische invasie binnenstroomden.

“Het is hartverwarmend om te zien dat zoveel mensen in Nederland solidair zijn met de Oekraïense bevolking, die momenteel zoveel ellende te verduren heeft nu Rusland een oorlog is begonnen in het land”, zegt Tineke Ceelen, directeur van Stichting Vluchteling. “We merken aan de vele reacties dat mensen geraakt zijn door de situatie en in actie willen komen.”

“Er zal in de komende dagen en weken een grote behoefte zijn aan basale levensbehoeften als onderdak, eten, en medicijnen”, aldus de noodhulporganisatie. “Ook zullen veel mensen psychosociale hulp nodig hebben door de traumatische ervaringen.”

21.23 | EU-leiders eens over nieuw pakket sancties tegen Rusland
De EU-leiders zijn het eens geworden over een nieuw pakket harde sancties tegen Rusland. Die zullen “enorme en ernstige gevolgen” hebben voor het land, stellen ze, bijeen op een ingelaste top in Brussel.

De sancties raken onder meer “de financiële sector en de energie- en transportsector”, vermelden de officiële conclusies van de top.

21.09 | Mogelijk 100.000 Oekraïners ontheemd geraakt
VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR schat dat zo’n 100.000 Oekraïners in eigen land ontheemd zijn geraakt door de Russische aanvallen. Daarnaast zijn ook duizenden mensen de grenzen overgestoken naar buurlanden.

Een woordvoerder benadrukt dat het om een ruwe schatting gaat. Het is niet duidelijk hoeveel mensen precies op de vlucht zijn geslagen en hoeveel naar het buitenland zijn vertrokken. Eerder op donderdag werd al bekend dat in 24 uur 15.000 mensen de grens naar Polen waren overgestoken.

De Europese Unie heeft gezegd klaar te zijn voor de komst van vluchtelingen uit Oekraïne. Meerdere landen laten weten voorbereidingen te treffen. Veel mensen hebben hun huis verlaten nadat de Russische aanvallen begonnen, maar ook eerder sloegen mensen al op de vlucht uit angst voor een invasie.

De Verenigde Naties maken 20 miljoen dollar (circa 17,9 miljoen euro) uit het noodfonds vrij voor hulp aan Oekraïne. “Wij en onze humanitaire partners zijn vastbesloten om te blijven en hulp te leveren, om mensen in Oekraïne te ondersteunen in hun tijd van nood”, aldus secretaris-generaal Antonio Guterres.

21.05 | Militair transportvliegtuig neergestort in Rusland
Een transportvliegtuig van de Russische luchtmacht is in Rusland neergestort tijdens een vlucht om militair materieel te vervoeren. De bemanning is om het leven gekomen.

Volgens het Russische persbureau RIA Novosti gebeurde het ongeluk met de Antonov An-26 in de buurt van de Russische stad Voronezj, op zo’n 200 kilometer van de Oekraïense grens. Het vliegtuig zou zijn neergestort door technische problemen. Waar het naartoe op weg was, is niet bekendgemaakt. Ook is onduidelijk hoeveel personen aan boord waren.

20.37 | Oekraïne meldt 57 doden en 169 gewonden door Russische invasie
De Russische invasie heeft tot nu toe 57 Oekraïners het leven gekost. Daarnaast raakten 169 mensen gewond. Dat zei de Oekraïense minister van Volksgezondheid Viktor Ljasjko via persbureau Interfax-Oekraïne. Volgens Ljasjko kunnen de ziekenhuizen de toestroom vooralsnog aan.

Oekraïne vrouw

20.18 | Leiders G7: Poetin kiest de verkeerde kant van de geschiedenis
De leiders van de G7 hebben de Russische invasie van Oekraïne krachtig veroordeeld. ‘Vladimir Poetin heeft oorlog teruggebracht naar het Europese continent’, staat in een verklaring die ze na digitaal spoedberaad naar buiten brachten. ‘Hij heeft zichzelf aan de verkeerde kant van de geschiedenis gezet.’

Ze noemen de aanval ‘niet uitgelokt en volkomen ongerechtvaardigd’ en een ‘ernstige schending van internationaal recht’. Rusland wordt opgeroepen direct alle bloedvergieten te staken en zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne. Ook willen de G7-leiders dat Rusland de veiligheid garandeert van waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), die voor de Russische inval toezagen op de naleving van het bestand tussen Oekraïne en de pro-Russische separatisten in het oosten van het land.

19.57 | Rutte: EU-sancties in de maak wel ongeveer de zwaarst denkbare
De nieuwe sancties voor Rusland waarover de EU-leiders zich donderdagavond buigen, zijn “wel ongeveer de zwaarst denkbare”, zegt premier Mark Rutte. Rusland wordt vermoedelijk nog niet afgesloten van het internationale betalingsverkeer. Ook president Poetin wordt waarschijnlijk niet rechtstreeks gestraft. Rutte kan zich voorstellen dat de tijd daarvoor nog niet rijp is.

Nederland denkt pragmatisch, zei Rutte voor aanvang van een ingelaste top in Brussel over een antwoord op de Russische invasie van Oekraïne. “Wij zijn niet tegen die twee elementen, maar we willen wel heel goed weten of dat verstandig is.”

Als Rusland uit de ‘financiële telecomdienst’ SWIFT wordt gezet, zou dat ook westerse landen hard raken, memoreert Rutte. Daarom aarzelt een aantal EU-lidstaten daarover.

Als de EU Poetin de toegang tot de EU ontzegt en eventueel in de unie ondergebracht geld bevriest, wordt het volgens de premier moeilijk om ooit nog met hem tot een diplomatieke oplossing te komen. “Dat is nu natuurlijk nog ondenkbaar, maar ooit zal die dialoog weer moeten starten.” Maar ook de huidige en komende strafmaatregelen “zullen Poetin sowieso ook persoonlijk zeer raken”, verzekert Rutte.

https://twitter.com/MinPres/status/1496824263935938562

19.53 | Biden kondigt nieuwe zware sancties aan tegen Rusland
Als reactie op de Russische invasie in Oekraïne heeft de Amerikaanse president Joe Biden nieuwe zware sancties aangekondigd. Hij wil onder meer de mogelijkheden beperken dat de Russen zaken kunnen doen in dollars, zei hij in een toespraak tot het Amerikaanse volk. Biden liet er geen misverstand over bestaan: de Russische president Vladimir Poetin is de agressor, zo zei hij.

19.50 | Britse premier Johnson: zwaarste sancties ooit tegen Rusland
De Britse premier Boris Johnson heeft nieuwe sancties tegen Rusland aangekondigd. In het parlement noemde hij de Russische president Vladimir Poetin een “met bloed besmeurde agressor”. Hij zei dat Rusland te maken krijgt met “het grootste en zwaarste pakket sancties ooit”. Ook tegen Belarus worden nieuwe maatregelen genomen.

De tegoeden van de grootste Russische banken in het Verenigd Koninkrijk worden bevroren. Net als die van honderd steenrijke Russen, onder wie de ex-schoonzoon van Poetin, Kiril Sjamalov. De banken worden ook uitgesloten van het Britse financiële systeem. Dat betekent dat ze geen transacties meer kunnen doen in Britse ponden. Johnson zei dat Rusland ook kan worden uitgesloten van het internationale betalingssysteem SWIFT. “Niets is van tafel”, aldus de premier.

Niet alleen de rijkste Russen worden door de sancties getroffen. Het Verenigd Koninkrijk komt met wetgeving die het onmogelijk maakt voor Russische staatsburgers om meer dan 50.000 pond (bijna 60.000 euro) op een Britse bankrekening te hebben.

Luchtvaartmaatschappij Aeroflot mag niet meer op het Verenigd Koninkrijk vliegen. Van andere Russische luchtvaartmaatschappijen worden alle geplande vluchten geannuleerd. Ook stoppen de Britten de export van hi-tech en materialen voor de olie-industrie. Een speciale afdeling van de politie gaat onderzoek doen naar overtreders van de sancties.

De financiële sancties gelden ook voor Belarus wegens de rol die dat land speelt bij de Russische aanval, zei Johnson. Russische troepen zijn vanuit Belarus Oekraïne binnengevallen en bezig met een opmars naar hoofdstad Kiev.

18.58 | Russische troepen veroveren kerncentrale Tjernobyl
De kerncentrale van Tsjernobyl is ingenomen door Russische troepen. Dat meldt persbureau Reuters. “Het is onmogelijk om te zeggen of de kerncentrale van Tsjernobyl veilig is na een totaal zinloze aanval door de Russen”, aldus Mykhailo Podolyak. Hij is adviseur van het Oekraïense presidentiële kantoor. “Dit is een van de ernstigste bedreigingen in Europa vandaag.”

18.52 | Rusland meldt vernietiging tientallen doelwitten in Oekraïne
Het Russische leger heeft naar eigen zeggen 83 doelwitten op het Oekraïense vasteland vernietigd. Het ministerie van Defensie meldt dat daarmee de doelen voor donderdag zijn bereikt, aldus het Russische persbureau Interfax.

Rusland begon ’s nachts met de beschietingen en raketaanvallen op doelwitten in heel Oekraïne. Volgens een hoge Amerikaanse functionaris ging het met name om militaire locaties, waaronder kazernes, munitiemagazijnen en bijna tien vliegvelden.

18.11 | Poetin verdedigt inval Oekraïne: ‘We hadden geen andere keuze’
De Russische president Vladimir Poetin heeft zijn besluit om Oekraïne binnen te vallen verdedigd. Er is volgens hem geen andere manier om Rusland te beschermen, waardoor het land gedwongen was over te gaan tot militaire actie.

Eerdere maatregelen om de veiligheidssituatie te veranderen hebben niets opgeleverd, zei Poetin tijdens een ontmoeting met vertegenwoordigers van het Russische bedrijfsleven. Hij verklaarde ook dat Rusland deel blijft uitmaken van de wereldeconomie en dat de Russen niet van plan zijn om schade toe te brengen aan “het systeem” waar ze onderdeel van zijn. Volgens Poetin “moeten partners dat begrijpen en Rusland niet uit dat systeem duwen”.

17.31 | Arrestaties bij Russische protesten tegen inval in Oekraïne
Zo’n driehonderd mensen zijn in Rusland opgepakt bij demonstraties tegen de invasie in buurland Oekraïne. Dat meldt de organisatie OVD-Info, die protesten en arrestaties bijhoudt. De arrestaties vonden plaats in onder meer Moskou en Sint-Petersburg.

In meerdere steden zijn Russen de straat opgegaan om te demonstreren. Op sociale media circuleren beelden van betogingen in onder meer Jekaterinenburg en Novosibirsk. Volgens OVD-info heeft de politie in meer dan dertig steden arrestaties verricht.

De Russische autoriteiten hebben mensen gewaarschuwd om niet te gaan demonstreren. Zij kunnen rekenen op zware sancties. Een mensenrechtenactiviste in Moskou, Marina Litvinovitsj, werd gearresteerd voor haar woning, nadat ze had opgeroepen te protesteren tegen de oorlog in Oekraïne.

17.11 | Oekraïne verliest deels controle over regio Cherson
Delen van de regio Cherson zijn niet langer onder controle van Oekraïne. Dat melden de regionale autoriteiten. Cherson ligt in het zuiden van het land en grenst aan de Krim.

Het Russische leger voert vanaf de Krim aanvallen uit. Het schiereiland in de Zwarte Zee werd in 2014 door Rusland geannexeerd, na de val van de pro-Russische president in Kiev.

17.06 | Belangrijk vliegveld bij Kiev in Russische handen
Russische militairen hebben een strategisch gelegen vliegveld aan de rand van de Oekraïense hoofdstad Kiev in handen weten te krijgen. Om het terrein is urenlang gevochten.

Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Het ligt bovendien een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Belarus.

16.32 | Burgemeester Kiev kondigt avondklok af
De burgemeester van Kiev heeft een avondklok afgekondigd. Inwoners van de Oekraïense hoofdstad moeten van 22.00 tot 07.00 uur thuisblijven. Dat melden lokale media.

Burgemeester Vitali Klitsjko voert de avondklok in om de inwoners te beschermen. In en rond Kiev vinden aanvallen door het Russische leger plaats. Vier metrostations in de stad worden gebruikt als schuilkelders. Tijdens de avondklok rijdt er geen openbaar vervoer.

16.25 | Nederlandse F-35’s ingezet voor bewaken Oost-Europees luchtruim
Acht Nederlandse gevechtsvliegtuigen worden ingezet voor de bewaking van het NAVO-luchtruim boven Oost-Europa. Als eerste gingen hiervoor donderdag twee Nederlandse F-35’s de lucht in. Later op de dag werden ze vervangen door twee F-16’s, aldus het ministerie van Defensie. Het is voor het eerst dat de Nederlandse F-35’s officieel worden ingezet. Over deze extra capaciteit waren eerder afspraken gemaakt met de NAVO. De vliegtuigen staan ook onder bevel van de NAVO.

De jachtvliegtuigen kunnen met behulp van tankvliegtuigen lang in de lucht blijven. Waar ze precies worden ingezet, maakt het ministerie niet bekend. De toestellen keren na hun inzet weer terug naar hun basis in Nederland.

Er staat een pool van acht Nederlandse gevechtsvliegtuigen 24/7 klaar voor deze taak in Oost-Europa. Het gaat om vier F-35’s die zijn gestationeerd in Leeuwarden en vier F-16’s van vliegbasis Volkel. De vliegtuigen worden altijd in een tweetal ingezet.

16.24 | KLM laat bemanningen niet meer overnachten in Rusland
Luchtvaartmaatschappij KLM laat haar bemanningen niet meer overnachten in Rusland vanwege de onzekere situatie. Dat meldde een woordvoerster van KLM. De maatschappij schrapt om die reden een vlucht die donderdagavond naar Moskou zou vliegen. KLM vliegt vooralsnog wel gewoon door het Russische luchtruim.

16.15 | Russische troepen bij oude kernreactor Tsjernobyl vanuit Belarus
Russische troepen hebben het gebied bij de voormalige Oekraïense kernreactor Tsjernobyl bereikt. Volgens Oekraïne kwamen de militairen het land in vanuit Belarus. Lokale media melden dat een opslagplek voor kernafval is getroffen door Russische beschietingen. Het gebied is radioactief sinds een kernreactor ontplofte in 1986. Dit werd de grootste kernramp ooit.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski noemt de aanval op Tsjernobyl ‘een oorlogsverklaring aan heel Europa’. Zelenski schrijft op Twitter dat ‘onze verdedigers hun levens geven zodat de tragedie van 1986 zich niet herhaalt’.

Oekraïense functionarissen zeiden eerder op de dag dat Russische militairen in voertuigen vanuit Belarus de regio rond de Oekraïense hoofdstad Kiev waren binnengedrongen. Oekraïne vermoedde al voor de invasie dat Rusland via het noorden zou kunnen binnenvallen, met mogelijke gevechten bij Tsjernobyl als gevolg. Begin deze maand hadden Oekraïense militairen nog geoefend in het gebied rondom de reactor.

16.05 | Zware gevechten om vliegveld aan rand van Kiev

Rusland probeert een vliegveld aan de rand van de Oekraïense hoofdstad Kiev in te nemen. Om het Hostomel-complex wordt zwaar gevochten. Volgens onbevestigde berichten heeft Rusland het terrein veroverd.

Enkele tientallen Russische gevechtshelikopters zouden vanuit Belarus naar het Hostomel-vliegveld zijn gevlogen. Ze zouden niet alleen hebben gevochten, maar ook troepen hebben gedropt. Oekraïne zegt drie van die helikopters te hebben neergeschoten.

Hostomel ligt ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Het ligt bovendien een paar kilometer van een snelweg tussen Kiev en Belarus. Hostomel is ook de thuisbasis van het grootste vliegtuig ter wereld, de Antonov AN-225. Dat vliegtuig is donderdag mogelijk verloren gegaan door een brand in een hangar.

15.09 | Brussel: EU klaar voor komst Oekraïense vluchtelingen
De Europese Unie is klaar voor de komst van Oekraïners die voor de Russische aanval op hun land op de vlucht slaan. “We zijn volledig voorbereid en ze zijn welkom”, zegt voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie.

“De EU is al weken in de weer om voorbereid te zijn op het ergste”, zegt Von der Leyen. “We hebben met alle EU-lidstaten in de frontlinie expliciete plannen gemaakt om vluchtelingen meteen te kunnen verwelkomen en te herbergen.” Daarnaast wordt de hulp van de dienst voor noodhulp en rampbestrijding van de Europese Commissie in stelling gebracht. Met humanitaire hulp, onderdak “en alle benodigdheden die mensen die ontheemd zijn onmiddellijk nodig hebben”.

“We hopen dat er zo min mogelijk vluchtelingen zullen zijn”, zei de commissievoorzitter op een persconferentie met voorzitter Charles Michel van de raad van regeringsleiders van de EU en met NAVO-chef Jens Stoltenberg. Maar wie komt, kan volgens haar in de unie terecht.

De EU zet zich schrap voor een exodus van mogelijk vele duizenden vluchtelingen uit Oekraïne, dat 44 miljoen inwoners telt. Ook landen die normaliter nieuwkomers zoveel mogelijk weren, zoals Hongarije, zeggen zich gastvrij op te stellen. Kleine groepjes Oekraïners staken donderdag volgens persbureau Reuters al bepakt en bezakt de Hongaarse grens over, sommigen te voet.

15.03 | President Oekraïne hamert op concrete hulp en sancties
De president van Oekraïne hamert op tastbare hulp van andere landen en op voelbare sancties tegen Moskou, nu zijn land wordt aangevallen door Rusland. Oekraïne rekent erop dat bondgenoten concrete sancties opleggen aan Rusland, zei Volodimir Zelenski. Ook verwacht hij concrete hulp. Ondertussen roept de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken de bondgenoten op hun diplomatieke banden met Rusland te verbreken.

14.39 | Binnen twee uur 52.000 euro voor Oekraïne gestort op giro 999
In de kleine twee uur tijd dat Stichting Vluchteling giro 999 voor noodhulp aan Oekraïne open heeft, is er 52.000 euro op de rekening gestort. “Dat is echt super veel, er komen wel tien donaties per seconde binnen”, aldus een woordvoerder donderdag. “We zien dat veel mensen solidariteit tonen met Oekraïne en daar zijn we heel blij mee.” Stichting Vluchteling inventariseert in samenwerking met partnerorganisaties in Oekraïne hoe en waar het geld als eerste besteed wordt.

14.31 | Opvang zit vol, uitbreiding nodig als Oekraïners hierheen komen
Mochten Oekraïners die op de vlucht zijn voor het oorlogsgeweld naar Nederland komen, dan zal het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) snel nieuwe opvanglocaties moeten creëren. Alle opvangcentra voor vluchtelingen zitten momenteel vol, zegt een woordvoerster van het COA desgevraagd.

“Als mensen uit Oekraïne naar Nederland komen, dan zullen we ons tot het uiterste inspannen om ze op te vangen”, voegt ze eraan toe. “Dat kunnen wij niet alleen, daar hebben we anderen bij nodig.” Vooral gemeenten spelen hier een belangrijke rol in.

“Tot nu toe is het ons altijd gelukt”, benadrukt de woordvoerster. Daar was de afgelopen tijd wel veel kunst- en vliegwerk voor nodig. Het COA richtte nieuwe noodopvanglocaties op in Enschede, Leeuwarden en Goes. Verder worden in diverse plaatsen asielzoekers tijdelijk op boten ondergebracht. Zo lukte het “op het nippertje” om de toestroom aan te kunnen.

14.19 |  Russische soldaten planten vlag in Kakhovka
Soldaten uit Rusland hebben de Russische vlag geplaatst bij een elektriciteitsgebouw in Kakhovka, een plaats in het zuidoosten van Oekraïne.

14.07 | Hongaarse premier Orbán, vriend van Poetin, veroordeelt aanval
De Hongaarse premier Viktor Orbán, die geldt als trouwste bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin in de Europese Unie, heeft de Russische aanval op Oekraïne bekritiseerd. Met de EU- en NAVO-bondgenoten “veroordelen we de militaire aanval van Rusland”, zei Orbán.

Hij voegde eraan toe dat Hongarije zich buiten het militaire conflict zal houden, omdat de veiligheid van de Hongaren het belangrijkste is. Hij zei dat Hongarije humanitaire hulp zal verlenen aan Oekraïne en bereid is mensen op te vangen die Oekraïne ontvluchten.

13.55 | Oekraïens militair vliegtuig neergestort bij Kiev
Een Oekraïens militair vliegtuig is circa 20 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Kiev neergestort. Er waren veertien mensen aan boord. Volgens de Oekraïense politie zijn vijf van hen om het leven gekomen. Over de oorzaak is niets bekend. De crash is gebeurd terwijl er meldingen komen van Russische aanvallen in de omgeving van Kiev.

13.52 | Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima reageren op de situatie in Oekraïne
Reactie van Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima op de situatie in Oekraïne: https://t.co/Xs4KWt6EEe pic.twitter.com/N7fABXvF6p

— Koninklijk Huis (@koninklijkhuis) February 24, 2022

13.43 Oekraïne meldt meer dan 30 raketaanvallen
Volgens Oekraïne zijn er tussen 12.00 en 13.00 meer dan 30 aanvallen geweest verspreid over het land, meldt NOS. Ze zouden gericht zijn op zowel militaire als burgerdoelen.

Volgens het leger gebeurde het onder meer met kruisraketten. Er zouden vijf doden zijn gevallen bij het neerhalen van een Oekraïens gevechtsvliegtuig.

Vanmorgen werden op Twitter beelden gedeeld van een brandend flatgebouw. Het zou geraakt zijn door een Russische bom. De beelden zijn gemaakt in Chuhuiv, een plaats vlakbij Charkov in het oosten van Oekraïne.

Zo ziet Kiev er nu uit:

13.40 | Russische oppositieleider Navalni keert zich tegen oorlog
De gevangenzittende Russische oppositieleider Aleksej Navalni heeft in een videoboodschap laten weten dat hij volstrekt tegen de oorlog is die president Vladimir Poetin in Oekraïne is begonnen. Volgens Navalni wordt die gevoerd “om te verhullen hoe de Russen worden bestolen en om de aandacht af te leiden van de binnenlandse problemen van het land, met name de economische neergang”.

De 45-jarige Navalni wordt gezien als de belangrijkste politieke tegenstander van president Poetin. Hij heeft jarenlang met behulp van sociale media machtsmisbruik en corruptie aan de kaak gesteld. In de steden heeft hij veel aanhang verworven. Hij zit gevangen op grond van omstreden veroordelingen die te maken hebben met beschuldigingen van tien jaar geleden. Hij kreeg destijds voorwaardelijke celstraffen, maar hij zit sinds begin 2021 weer vast.

12.44 | Rusland valt militair vliegveld nabij Kiev aan
Russische helikopters vallen een militair vliegveld in de buurt van de Oekraïense hoofdstad Kiev aan. Oekraïne zegt drie van die helikopters te hebben neergeschoten.

De gevechten gaan om luchtmachtbasis Hostomel, ongeveer 25 kilometer ten noordwesten van het centrum van Kiev. Volgens onbevestigde berichten wordt de aanval uitgevoerd met enkele tientallen Russische helikopters vanuit Belarus.

12.12 | NAVO stuurt meer militairen en materieel naar Oost-Europa
De NAVO stuurt meer militairen en materieel naar haar lidstaten in Oost-Europa. Het gaat om middelen van landmacht, luchtmacht en marine. “De paraatheid van onze troepen is verhoogd om op alle omstandigheden te kunnen reageren”, laat het militaire verbond weten.

De NAVO legt de schuld voor het conflict rond Oekraïne volledig bij Moskou.

De NAVO verwijst naar artikel 4 van het verdrag waarmee de alliantie is opgericht. Daarin staat dat de landen samen overleggen wanneer een lidstaat zich bedreigd voelt. De NAVO benadrukt ook dat ze niet weifelt over artikel 5. Daarin staat dat een aanval op één lid gelijkstaat aan een aanval op alle leden, en dat die aanval collectief beantwoord zal worden. Van dat artikel is één keer in de geschiedenis gebruikgemaakt: na de terreuraanslagen op de Verenigde Staten op 11 september 2001.

12.11 | NAVO-leiders vergaderen vrijdag over inval Rusland
De leiders van de dertig NAVO-landen houden vrijdag een digitale vergadering over de Russische aanval op Oekraïne. Diplomaten in Brussel hebben dat gezegd.

De lidstaten waren donderdag op ambassadeursniveau bijeen op het hoofdkwartier in Brussel. Zij besloten meer militairen te sturen naar Oost-Europa en “afschrikkende maatregelen” te nemen.

11.42 | Kajsa Ollongren licht Nederlandse militaire hulp in Oekraïne toe
Ook Nederland zal militaire ondersteuning bieden in Oekraïne, vertelt minister van Defensie Kajsa Ollongren. Nederland levert militaire goederen aan Oekraïne, zoals helmen en scherfvesten. “Maar in alle eerlijkheid, dat is niet heel veel als je ziet wat er op Oekraïne afkomt.”

Ollongren sloot uit dat er Nederlandse militairen naar Oekraïne zelf gaan. De Nederlandse krijgsmacht heeft hooguit een rol in het afschrikken van militaire stappen vanuit Rusland in een van de NAVO-landen, zoals bijvoorbeeld de Baltische staten vrezen. Ze sprak van “een duidelijk signaal naar Poetin”.

11.35 | Rutte geeft statement: ‘Dit raakt aan veiligheid en stabiliteit in heel Europa’
Premier Mark Rutte heeft donderdagmorgen een statement afgegeven over de situatie in Oekraïne. “De Russische inval is een daad van ongekende agressie.” Hij noemt het een ernstige bedreiging. “Dit is ernstig omdat dit raakt aan de veiligheid en stabiliteit van Europa, en dus ook Nederland.”

“Het is op geen enkele manier te rechtvaardigen. Het vormt een ernstige dreiging voor Europa en de hele wereld.” Welke sancties er volgen, kan hij nog niet zeggen. “Daarover moeten we tot een consensus komen in Europa.” Ze zullen niet op het Russische volk gericht zijn, zegt de premier. “We zullen maximale sancties inzetten tegen Poetin en zijn regering. Niet het Russische volk.”

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Mark Rutte (@minpres)

 

11.18 | Oekraïne: ruim veertig militairen en circa tien burgers dood
Meer dan veertig Oekraïense militairen en ongeveer tien burgers zijn gedood in de eerste uren van de Russische invasie. Dat zegt een belangrijke adviseur van de regering in Kiev. Enkele tientallen militairen zouden gewond zijn geraakt bij de eerste gevechten.

Oekraïne claimt dat het tot nu toe vijftig Russische militairen heeft gedood in de omgeving van Loehansk. Zes Russische vliegtuigen zouden zijn neergehaald en in de buurt van Charkov zouden vier Russische tanks zijn verwoest. Rusland ontkent de berichten.

10.39 | Oekraïne verbreekt diplomatieke banden met Rusland
De Oekraïense president Volodimir Zelensky heeft alle diplomatieke banden met Rusland verbroken. Dat maakte hij donderdagochtend bekend. Hij heeft ook alle Russen opgeroepen om de straat op te gaan en te demonstreren tegen de oorlog.

Ook zei hij dat Oekraïense militairen voor grote verliezen heeft gezorgd aan Russische zijde. En wie een wapen wil, kan dat krijgen, zei hij. Daarnaast riep hij alle Oekraïners op om bloed te doneren.

10.28 | Hoekstra wil ‘meest alomvattende sanctiepakket’, Kaag benadrukt dat EU gevolgen van sancties moet willen en kunnen dragen
Europa moet overgaan tot het “meest alomvattende sanctiepakket” tegen Rusland, aldus minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken. Hij wil meer hulp vanuit Europa voor Oekraïne.

“We moeten in de volle breedte kijken hoe we Oekraïne kunnen steunen. We moeten met de Europese Unie kijken hoe we nog een veel breder economisch en humanitair pakket kunnen samenstellen, omdat dit natuurlijk niet in een aantal dagen of weken voorbij is”, zegt Hoekstra.

Eerder deze week is al een eerste sanctiepakket tegen Rusland ingesteld door de EU. “Dat was een eerste stap,” zei hij. “Nu moeten we alles uit de kast halen.” De gevolgen voor Europa moeten gezamenlijk gedragen worden.

Maar de lidstaten moeten de gevolgen van sancties tegen Rusland wel “willen en kunnen dragen”, zegt minister Sigrid Kaag (Financiën). Want ook de Europese economie zal het voelen als er sancties tegen Rusland komen vanwege de inval in Oekraïne, zegt ze.

Kaag vindt het belangrijk om vooral diegenen te raken die verantwoordelijk zijn voor de invasie. De Russische bevolking moet daarbij zoveel mogelijk worden ontzien, vindt ze. Of dat betekent dat er ook sancties tegen de Russische president Vladimir Poetin komen, liet ze in het midden.

10.23 | Oekraïners ontvluchten de hoofdstad
Aan de enorme file is te zien dat de inwoners van de Oekraïense hoofdstad Kiev massaal hun stad ontvluchten. Eerder op de dag stonden er al lange rijen voor geldautomaten, zo meldde NOS.

10.22 Ministerie van Buitenlandse Zaken: verlaat Oekraïne als dit veilig kan
Nederlanders in Oekraïne worden opgeroepen het land te verlaten “als dit veilig kan”, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken in een aangepast reisadvies voor het land. Het advies is gebaseerd op de recente ontwikkelingen in Oekraïne, dat wordt aangevallen door Rusland.

De Nederlandse ambassade blijft wel gewoon open, zo meldt minister Wopke Hoekstra. De ambassade bevindt zich op dit moment in Lviv, in West-Oekraïne en niet meer in Kiev.

10.02 | President: geen troepen Belarus betrokken bij inval Oekraïne
Bij de Russische aanval op Oekraïne zijn geen militairen uit Belarus betrokken, zegt de Belarussische president Aleksandr Loekasjenko. Rusland heeft naar schatting 30.000 militairen in het land vanwege gezamenlijke oefeningen. Onlangs werd bekend dat hun verblijf in Belarus is verlengd.

De Oekraïense grenswacht heeft gemeld dat Russische troepen vanuit meerdere kanten zijn binnengevallen, ook vanuit Belarus. Loekasjenko maakt duidelijk dat zijn land daar niet direct bij is betrokken.

09.52 | Oekraïners in Nederland angstig na aanval, willen demonstreren
In Nederland wonende Oekraïners voelen zich “angstig en zijn soms zelfs in paniek” door de aanval van Rusland op Oekraïne, zegt een woordvoerder van de stichting Oekraïners in Nederland. Volgens hem willen Oekraïners donderdag in Nederland de straat op om te demonstreren, maar hoe dat er precies uit gaat zien is nog niet zeker.

09.46 Noodtoestand Moldavië vanwege vluchtelingen uit Oekraïne
Moldavië zal de noodtoestand uitroepen vanwege de Russische inval in buurland Oekraïne. Het land is bereid om tienduizenden vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen, zei de Moldavische president Maia Sandu donderdag.

09.42 | Rutte: ‘Hiervoor is één land, één persoon verantwoordelijk’
De reactie van de EU en de rest van de wereld op de Russische inval in Oekraïne zal “heel stevig” zijn. Dat zei premier Mark Rutte kort voor een ingelast spoedoverleg van het kabinet over Oekraïne.

“Hiervoor is één land, hiervoor is één persoon verantwoordelijk. Het land is Rusland, de persoon is Vladimir Poetin”, zei Rutte. Nederland zal “met de Europese Unie, in de NAVO” en met andere bondgenoten op de inval reageren, kondigde hij aan.

Hij spreekt van een “donkere dag voor Oekraïne, Europa en de hele wereld”. Nederland veroordeelt de Russische invasie ten scherpste, zei hij.

09.42 | China: Russisch militair optreden in Oekraïne is geen invasie
China ziet in de militaire acties van Rusland in Oekraïne geen invasie, aldus een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Maar China houdt de situatie heel scherp in de gaten. De volksrepubliek heeft via de staatsmedia opgeroepen tot hervatting van de diplomatie in het conflict over Oekraïne. “De deur naar een vreedzame oplossing is nog niet helemaal dicht en mag ook nooit gesloten worden”, vindt Beijing.

09.40 | Meer meldingen van Russische tanks in Oekraïne
Oekraïense autoriteiten maken melding van Russische tanks en andere pantservoertuigen in verschillende delen van het land. Gepantserde voertuigen worden onder meer gezien in de afvallige regio Loehansk. Oekraïense grensautoriteiten zagen al Russische grondtroepen in Loehansk, Charkov en Tsjernichiv.

De adviseur van de Oekraïense president zegt dat het leger hard vecht tegen de invasiemacht. President Volodimir Zelenski heeft het leger bevolen “maximale verliezen toe te brengen”. Oekraïne is zeven militairen verloren aan Russische bombardementen. Vijftien militairen zouden tot nu toe gewond zijn en negentien worden vermist.

Terwijl Russische troepen Oekraïne binnengaan, wordt het land ook met artillerie en andere zware wapens bestookt vanaf het Oekraïense schiereiland de Krim en buurland Belarus. Luchtaanvallen hebben volgens Rusland de Oekraïense luchtverdediging en luchtmacht uitgeschakeld.

09.09 | AEX-index keldert ruim 3 procent
Ook de AEX-index op de Amsterdamse beurs is donderdag hard onderuit gegaan. De hoofdindex op het Damrak kelderde ruim 3 procent en zakte richting de 700 puntengrens. Beleggers schrokken van het nieuws dat Rusland een invasie is begonnen in Oekraïne en vrezen dat er nu harde sancties worden genomen tegen het land. De Verenigde Staten en de Europese Unie hebben al aangekondigd met nieuwe “zware sancties” tegen Rusland te komen. Ook de andere Europese beurzen raakten tot ruim 4 procent kwijt.

09.06  | Oekraïne: ook veiligheid Europese burgers op het spel
Oekraïne ziet de Russische inval als bedreiging voor zowel Oekraïense burgers als voor alle inwoners van Europa. Ook de toekomst van de wereld staat volgens het land op het spel. Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken spreekt van een poging het land te vernietigen. Het ministerie zegt in een verklaring dat “alleen gezamenlijke en cruciale handelingen Vladimir Poetins agressie tegen Oekraïne kunnen stoppen”.

Oekraïne zegt zich te gaan verdedigen en dat “de strijdlust van ons leger hoog is”. Onze verdedigers zullen Oekraïense grond beschermen met alles wat ze hebben”. In de verklaring vraagt de regering om nieuwe sancties en om de levering van wapens en militaire uitrusting. Russische troepen vallen volgens het bericht “vreedzame steden aan vanuit verschillende richtingen”.

08.44 | Handel in Moskou weer begonnen, graadmeters kleuren dieprood
De handel op de aandelenbeurs in Moskou is donderdag weer begonnen na een tijd opgeschort te zijn geweest. Daarbij kleurden de belangrijkste graadmeters dieprood.

08.35 | Grenswacht: Russische grondtroepen betreden Oekraïne
Russische grondtroepen zijn in drie regio’s de grens met Oekraïne overgegaan. De Oekraïense grenswacht meldt dat infanterie uit Rusland de regio’s Tsjernichiv, Charkiv en de afvallige regio Loehansk heeft betreden.

Eerder was al duidelijk dat de aanval op Oekraïne niet alleen vanuit Rusland komt. Ook vanaf het Oekraïense schiereiland de Krim en buurland Belarus wordt het land beschoten met artillerie en andere zware wapens. Luchtaanvallen hebben volgens Rusland de Oekraïense luchtverdediging en luchtmacht uitgeschakeld.

08.23 | Oekraïne bevestigt slachtoffers door Russische bombardementen
Door Russische bombardementen op Oekraïne zijn minstens zeven mensen gedood en zeker negen mensen gewond geraakt, zeggen de autoriteiten in Kiev. Het is de eerste bevestiging dat er doden zijn gevallen. CNN meldde eerder op basis van een bron bij het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken dat er honderden slachtoffers zijn gevallen.

08.11 | De Russische invasie op beeld
NOS deelt beelden die Oekraïense grenswacht op Youtube heeft geplaatst. Op het beeldmateriaal is te zien hoe een Russische militaire colonne vanuit de Krim de grens met het Oekraïense vasteland passeert. Een reeks aan tanks en andere gepantserde voertuigen trekt het land binnen.
Pas de privacy manager instellingen aan om dit YouTube item te kunnen bekijken.

08.10 | Russische separatisten claimen verovering plaatsen bij Loehansk

Pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne hebben naar eigen zeggen het dorp Sjastia en de plaats Stanitsia Loehanska veroverd op Oekraïense eenheden en milities. De twee plaatsen liggen vlak ten noorden van de provinciehoofdstad Loehansk die ook de hoofdstad is van een door separatisten uitgeroepen onafhankelijke republiek.

07.44 | Zelenski roept wereld op: dwing Poetin tot vrede
De wereld moet de Russische president Vladimir Poetin “tot vrede dwingen”, zegt de Oekraïense president Volodimir Zelenski op Twitter. Hij vraagt andere landen onmiddellijk sancties tegen Rusland in te stellen. Zelenski ziet de Russische aanval op zijn land niet alleen als een oorlog tegen Oekraïne, maar als een oorlog tegen “de wereld”. Hij pleit voor de vorming van een “anti-Poetin-coalitie”.

Daarnaast verzoekt Zelenski bevriende landen om steun, zowel op defensiegebied als financieel.

07.43 | Moskou: luchtverdediging en luchtmacht Oekraïne uitgeschakeld
Rusland stelt dat de Oekraïense luchtverdediging en luchtmacht zijn uitgeschakeld bij de aanvallen die Rusland donderdag is begonnen. Het voornaamste doel op de grond lijkt vooralsnog te zijn Oost-Oekraïne in handen te krijgen. In de oostelijke provincie Loehansk rukken Russische militairen op. Ooggetuigen spreken van tal van gesneuvelde Oekraïense militairen.

De Oekraïense generale staf maakt melding van beschietingen in het oosten en bombardementen van meerdere vliegvelden in heel het land. Berichten over Russische aanvallen op Odessa zijn volgens de staf onjuist: “de situatie in Odessa is onder controle”. Er zouden in Oost-Oekraïne vijf Russische vliegtuigen en een helikopter zijn neergehaald, maar Moskou spreekt dat tegen.

07.16 | CNN: honderden slachtoffers volgens Oekraïens ministerie
Door de Russische inval in Oekraïne zijn inmiddels honderden slachtoffers gevallen, meldt CNN op basis van een bron bij het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken. Een verslaggever van de Amerikaanse nieuwszender zei vanuit Kiev dat onbekend is of het gaat om doden of om gewonden. De slachtoffers zouden in diverse delen van het land zijn gevallen. Het bericht is nog niet bevestigd via officiële kanalen of andere media.

07.17 | EU kondigt nieuwe zware sancties voor Rusland aan
De Europese Unie komt met nieuwe zware sancties voor Rusland. Die zullen “enorme en ernstige gevolgen hebben” voor het land, kondigen de voorzitters van de Europese Commissie en de raad van regeringsleiders van de EU-landen aan.

07.06 | Luchtalarm klinkt in Lviv, in het westen van Oekraïne
Het luchtalarm klinkt donderdagochtend (lokale tijd) in de Oekraïense stad Lviv, in het westen van het land. Naar deze stad verhuisden verschillende Westerse landen eerder deze maand hun ambassades. Persbureau AFP meldt dat er niet direct berichten zijn over explosies of beschietingen.

Eerder vanochtend klonk het luchtalarm al in hoofdstad Kiev. Daar trokken inwoners naar de schuilkelders.

06.48 | NAVO belegt donderdagochtend spoedberaad over aanval op Oekraïne
De NAVO heeft voor donderdagochtend spoedberaad belegd over de Russische aanval op Oekraïne. De ambassadeurs van de dertig lidstaten van de militaire alliantie komen om 08.30 uur bijeen op het hoofdkwartier in Brussel. Ze bespreken dan “de toestand in Oekraïne en de gevolgen van Ruslands onuitgelokte aanval”, zegt een NAVO-bron.

Na afloop van de zogeheten Noord-Atlantische Raad houdt NAVO-chef Jens Stoltenberg een persconferentie, zegt de Britse NAVO-vertegenwoordiging. Die wordt rond 12.30 uur verwacht.

06.43 | Oekraïne vraagt om extra sancties en wapenhulp
Oekraïne vraagt de internationale gemeenschap om hulp en nieuwe sancties tegen Rusland dat een aanval is begonnen op Oekraïne. Dat twitterde de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmytro Kuleba.

“De toekomst van Europa en de wereld staat op het spel”, aldus Kuleba. Hij roept op tot “verwoestende sancties” tegen Rusland en “volledige isolatie” van het land. Verder vraagt hij om wapens en financiële en humanitaire hulp voor Oekraïne.

De Russische president Vladimir Poetin kondigde in de nacht van woensdag op donderdag een “speciale militaire operatie” aan in Oekraïne. Kort daarvoor hadden twee afvallige Oekraïense regio’s Rusland om hulp gevraagd tegen het Oekraïense leger.

06.23 | EU: we zullen Kremlin rekenschap vragen voor aanval
De Europese Unie zal Rusland verantwoordelijk houden voor de “ongerechtvaardigde aanval” op Oekraïne. De unie veroordeelt die “krachtig”, zeggen de voorzitters van de Europese Commissie, de raad van regeringsleiders van de EU-landen en de voorzitter van het Europees Parlement.

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, raadsvoorzitter Charles Michel en parlementsvoorzitter Roberta Metsola spreken hun medeleven uit met de Oekraïners “in deze donkere uren. Onze gedachten zijn bij Oekraïne en de onschuldige vrouwen, mannen en kinderen die voor deze onuitgelokte aanval staan en vrezen voor hun leven”, laten ze weten.

Ook EU-buitenlandchef Josep Borrell sluit zich bij die woorden aan.

05.58 | Oekraïne: Poetin is volledige oorlog tegen ons begonnen
Vladimir Poetin is volgens Dmytro Kuleba, de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, “een volledige oorlog tegen ons begonnen“. Rusland voert volgens de minister momenteel aanvallen uit op “vredige steden” in Oekraïne.

De Oekraïense ambassadeur bij de Verenigde Naties Sergei Kislitsia heeft tijdens de spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad, die gaande was op het moment dat de aanval in de nacht van woensdag op donderdag begon, gevraagd aan de Russische gezant Vasili Nebenzjaom om “een einde te maken aan de oorlog”.

De Oekraïense ambassadeur heeft de VN tijdens de spoedzitting ook gevraagd “al het mogelijke te doen om deze oorlog te stoppen”. Voordat de vergadering gesloten werd, richtte de Oekraïense ambassadeur zich nog eenmaal tot de Russische gezant. “Er is geen vagevuur voor oorlogsmisdadigers. Zij gaan regelrecht naar de hel, ambassadeur”, stelde hij.

05.36 | Russische troepen arriveren in Oekraïense kustplaatsen
Russische troepen zijn volgens het Russische persbureau Interfax in de nacht van woensdag op donderdag gearriveerd in de Oekraïense kustplaatsen Marioepol en Odessa. Eerder klonken in het gebied explosies.

Ook op veel andere plekken in Oekraïne klinken intussen explosies en beschietingen. Volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken is Rusland begonnen met een “grootschalige invasie”. Momenteel wordt onder meer de internationale luchthaven van de hoofdstad Kiev geëvacueerd.

05.29 | Rutte: Nederland veroordeelt de Russische aanval op Oekraïne ten scherpste

04.38 Poetin vraagt Oekraïners ‘wapens neer te leggen’ in tv-toespraak

De Russische president Vladimir Poetin heeft een militaire operatie aangekondigd in Oekraïne. Gevechten tussen Oekraïense en Russische strijdkrachten zijn daarbij “onvermijdelijk”, zo zei hij in een onaangekondigde toespraak op Russische staatstelevisie. Die gaf hij op hetzelfde moment dat de VN-Veiligheidsraad bijeen was in een spoedzitting.

04.30 | Beschietingen in meerdere steden in Oekraïne

In meerdere Oekraïense steden, waaronder de hoofdstad Kiev, zijn explosies gehoord in de nacht van woensdag op donderdag. Dat gebeurde nadat de Russische president Vladimir Poetin in een toespraak een militaire operatie aankondigde in de Oekraïense Donbas-regio. Volgens Oekraïense media zouden in Kiev en Charkov militaire doelen zijn geraakt door raketten.

Journalisten van CNN melden net als getuigen van persbureau Reuters dat er nabij Kiev explosies zijn gehoord. Volgens de getuigen gaat het om “geluiden die klinken als het afvuren van artillerie”. De geluiden komen naar verluidt uit het oosten van de stad, waar de luchthaven ligt.

CNN-journalisten horen ook in Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne in het noordoosten van het land, voortdurend explosies. In de kustplaatsen Marioepol en Odessa zijn eveneens explosies waargenomen, evenals in de oostelijke stad Kramatorsk.

03.30 | Spoedvergadering VN-Veiligheidsraad om Oekraïne

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt in de nacht van woensdag op donderdag om 03.30 uur (Nederlandse tijd) bijeen in een spoedzitting om de situatie in Oekraïne te bespreken. Het is de tweede keer in drie dagen tijd dat de VN-Veiligheidsraad in een spoedzitting bijeen wordt geroepen.

Oekraïne vroeg de spoedvergadering woensdag aan nadat de afvallige regio’s in het oosten van het land militaire hulp vroegen aan Rusland om “te strijden tegen het Oekraïense regeringsleger”. De Oekraïense buitenlandminister noemde dit “een verdere escalatie van de situatie”.

De Russische ambassadeur voor de VN, Vasili Nebenzja, vertelde voor aanvang van de spoedzitting volgens de Britse krant The Guardian aan journalisten dat hij “begint te genieten van nachtelijke bijeenkomsten”.

De situatie in Oost-Oekraïne, waar sinds 2014 een burgeroorlog gaande is, is begin deze week verder geëscaleerd nadat Rusland de afvallige regio’s Donetsk en Loehansk als onafhankelijk erkende. Die verklaring van de Russische president Vladimir Poetin was reden voor de VN-Veiligheidsraad om in de nacht van maandag op dinsdag bijeen te komen.

03.30 | Kamer praat met kabinet over situatie in Oekraïne

De Tweede Kamer debatteert met het kabinet over de ontwikkelingen in Oekraïne. De spanningen zijn daar hoog opgelopen door de Russische erkenning van twee regio’s in het oosten van Oekraïne. Moskou stuurt ‘vredestroepen’ naar het gebied.

Vorige week ging de ministerraad akkoord met het sturen van ‘defensieve’ wapens naar de regering in Kiev. Het gaat om scherpschuttersgeweren, radarapparatuur, gevechtshelmen en scherfvesten. Daarover mag de Kamer zich nog uitspreken, maar een ruime meerderheid steunt het beleid van het kabinet.

De Europese Unie heeft strafmaatregelen genomen tegen Rusland. De Kamer zal onder meer willen weten wat de gevolgen zijn van mogelijke tegenmaatregelen van de Russen zoals het afknijpen van de gastoevoer naar Europa. Ook zal de vraag op tafel komen of er meer moet worden gedaan voor Oekraïne.

Premier Mark Rutte zal niet het hele debat erbij zijn. Hij moet ’s avonds in Brussel zijn voor een ingelaste Europese top over de situatie in Oekraïne.

03.30 Leiders G7-landen houden videoconferentie over Oekraïne

De leiders van de G7-landen houden een videoconferentie over de crisis rond Oekraïne. Deze groep van rijke landen maakt zich grote zorgen over een mogelijke aanval van Rusland op het buurland nadat Moskou de Oost-Oekraïense Donbas-regio als onafhankelijk heeft erkend.

De leden van de G7 zijn de VS, Duitsland, Canada, Frankrijk, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk. De EU is ook altijd vertegenwoordigd. Alle deelnemers hebben sancties ingesteld tegen Moskou vanwege de erkenning van de zelfverklaarde pro-Russische republiekjes Donetsk en Loehansk.

De VS zien diplomatie niet langer als een zinvolle benadering van het conflict, terwijl Rusland daar nog open voor zegt te staan. Het Russische parlement heeft groen licht gegeven voor militair ingrijpen in Oekraïne.

Het overleg onder Brits voorzitterschap begint om 15.00 uur.

03.07 | Getuigen: zeker vijf explosies gehoord in Oekraïense stad Donetsk

Getuigen melden aan persbureau Reuters dat in de stad Donetsk in het oosten van Oekraïne zeker vijf explosies zijn gehoord in de nacht van woensdag op donderdag. Ook zouden er zeker vier militaire voertuigen te zien zijn geweest.

Het nieuws, dat niet kan worden bevestigd door andere media, komt enkele uren nadat de leiders van de zelfverklaarde republieken Donetsk en Loehansk de Russische president Vladimir Poetin om militaire hulp hebben gevraagd om “te strijden tegen het Oekraïense regeringsleger”.

03.00 | VS: Rusland klaar voor inval, precieze plaats en tijd onduidelijk

Rusland is klaar voor een inval in Oekraïne, melden Amerikaanse autoriteiten woensdag. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zegt in een interview met NBC News dat “alles op zijn plaats lijkt te staan”.

Op de vraag van de NBC News-presentator of de inval mogelijk vannacht nog plaats zou kunnen vinden, zegt Blinken: “Ja, dat is mogelijk”. De “precieze plaats en tijd” van een inval zijn echter nog onduidelijk, voegt hij daaraan toe.

Ook volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie is het Russische leger “gevechtsklaar”. Woordvoerder van het Pentagon, John Kirby, vertelt aan onder meer The New York Times dat “ze klaar zijn en elk moment kunnen aanvallen”. Hij waarschuwt daarbij voor “significante militaire slagkracht”.

02.59 | Telefoontje Oekraïense president aan Poetin blijft onbeantwoord

Een poging van de Oekraïense president Volodimir Zelenski om te bellen met zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin is op niets uitgelopen. Het bleef stil aan de andere kant van de lijn, aldus Zelenski, die stelt dat er momenteel bijna 200.000 Russische troepen aan de Oekraïense grenzen staan.

De Oekraïense president vertelde tijdens een toespraak in de nacht van woensdag op donderdag dat er duizenden Russische gevechtsvoertuigen staan opgesteld langs de Oekraïense landsgrenzen. Zelenski richtte zich in zijn toespraak ook tot het Russische volk: “de kans op een oorlog met Oekraïne hangt ook van jullie af”, stelde hij.

Zelenski volgde met de waarschuwing dat Rusland spoedig “een grote oorlog in Europa” zou kunnen beginnen. Dat is volgens de president niet wat zijn land wil: “Oekraïners willen vrede”, stelde hij, waarna hij benadrukte dat Oekraïne zichzelf zal verdedigen als het toch tot een inval komt. “Terwijl je aanvalt, zal je onze gezichten zien, niet onze ruggen”, richtte Zelenski zich in de emotionele toespraak tot het Russische volk.

02.37 | Russisch luchtruim boven deel Oekraïense grens sluit

Rusland heeft een deel van het luchtruim boven de grens met Oekraïne gesloten voor internationaal verkeer. Als reden geeft de Russische luchtvaartautoriteit dat ze “de veiligheid van burgerluchtvaart wil waarborgen”.

Buitenlandse media, waaronder CNN, melden dat het gaat om een deel van het luchtruim boven het noordoosten van Oekraïne. Ook Europese luchtvaartmaatschappijen zouden zijn geïnformeerd over de maatregel, die geldt tot half mei.

Oekraïne trok eerder deze maand ruim 520 miljoen euro uit om het internationale luchtruim open te houden en ervoor te zorgen dat maatschappijen over het land blijven vliegen.

Lokale media in Oekraïne melden intussen dat op verschillende vliegvelden landingsbanen zijn geblokkeerd in het geval van een mogelijke inval. Het zou gaan om de luchthavens van Charkov, Dnipro en Zaporizja, dit kan echter niet onafhankelijk worden geverifieerd.

 

0.53 | Frankrijk roept burgers op Oekraïne per direct te verlaten

Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft landgenoten in Oekraïne opgeroepen het land onmiddellijk te verlaten. Vanwege de oplopende spanningen is goede consulaire hulp er straks wellicht niet meer mogelijk.

In een verklaring schrijft het ministerie dat de “Russische troepensamentrekking langs de Oekraïense grenzen, de onafhankelijkheidsverklaring van de separatistische regio’s en de afgekondigde noodtoestand voor enorme spanningen zorgen”.

Andere landen riepen eerder al hun burgers op Oekraïne onmiddellijk te verlaten, waaronder de VS, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Australië en een aantal EU-landen. Nederlanders kregen ruim een week geleden het advies Oekraïne zo snel mogelijk te verlaten. KLM vliegt sindsdien ook niet meer naar Kiev.

De Franse president Emmanuel Macron benadrukte woensdag opnieuw zijn steun aan Oekraïne, schreef het Elysée laat op de avond in een verklaring. Macron prees eerder die dag in een telefoongesprek met Volodimir Zelenski “ook de kalmte van de Oekraïense president in de huidige situatie”.

Liveblog Oorlog in Oekraïne woensdag 23 februari

23.49 | President Oekraïne bedankt Rutte voor militaire steun

President Volodimir Zelenski van Oekraïne heeft premier Mark Rutte telefonisch bedankt voor de militaire steun die Nederland aan Oekraïne geeft. Volgens Rutte zal het materieel snel richting Kiev gaan.

Zelenski twitterde dat het gesprek onder meer ging over extra sancties tegen Rusland en hulp tegen cyberaanvallen. Nederland gaat onder meer scherpschuttersgeweren, scherfvesten en radarapparatuur leveren aan Oekraïne. Ook wordt gekeken welke hulp Nederland kan geven tegen cyberaanvallen.

Donderdag is er een ingelaste top van Europese leiders over de Russische escalatie en heeft Rutte overleg met NAVO-topman Jens Stoltenberg. Het gesprek met Zelenski was ook bedoeld om “af te stemmen” in aanloop naar deze bijeenkomsten, twitterde Rutte.

De Russische president Vladimir Poetin erkende eerder deze week twee afvallige Oekraïense regio’s. Hij zei ‘vredestroepen’ te zullen sturen. De leiders van de opstandige regio’s hebben Rusland inmiddels om hulp gevraagd tegen het Oekraïense leger.

23.38 | Oekraïne vraagt spoedvergadering aan van de VN-veiligheidsraad

Oekraïne heeft een spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad aangevraagd. Aanleiding hiervoor is een verzoek van de afvallige regio’s in het oosten van Oekraïne aan Rusland voor militaire hulp tegen het regeringsleger, meldt buitenlandminister Dmytro Koeleba.

De Oekraïense minister omschrijft het verzoek van de pro-Russische separatisten als “een verdere escalatie van de veiligheidssituatie”. De spanningen in Oost-Oekraïne, waar sinds 2014 een burgeroorlog gaande is, zijn verder opgelopen sinds de afvallige regio’s Donetsk en Loehansk maandag door Rusland als onafhankelijk zijn erkend.

21:32 | Parlement Oekraïne stemt in met uitroepen noodtoestand

Het Oekraïense parlement heeft woensdagavond ingestemd met het afkondigen van de noodtoestand in het land. Het parlement volgt daarmee het voorstel van de Nationale Veiligheidsraad, die de staat van beleg noodzakelijk acht uit vrees voor een Russische invasie. De noodtoestand gaat donderdag in en geldt vooralsnog voor dertig dagen.

In totaal stemden 335 van de 450 parlementariërs in met het voorstel, ruim meer dan de benodigde 226 stemmen. De autoriteiten in het land van meer dan 40 miljoen inwoners krijgen verregaande bevoegdheden, onder meer om de bewegingsvrijheid van mensen indien noodzakelijk in te perken. Er komen ook meer identiteitscontroles.

19:26 | België stuurt militaire hulp naar Oekraïne

De Belgische regering heeft besloten militaire hulp naar Oekraïne te sturen, meldt premier Alexander De Croo woensdagavond. Het gaat om onder meer helmen en ander beschermingsmateriaal. De Belgen sturen geen wapens omdat de Belgische Defensie die volgens De Croo zelf nodig heeft om afspraken binnen het NAVO-bondgenootschap na te komen.

Onze zuiderburen leveren tevens humanitaire hulp in de vorm van kookapparatuur en hygiënekits voor de bevolking. Militairen en burgers uit Oekraïne die gewond raken, kunnen worden overgebracht naar een militair ziekenhuis in België voor eerste hulp. Daarna worden ze mogelijk in gewone hospitalen verzorgd.

België gaat ook “op zeer korte termijn meerdere honderden troepen mobiliseren” met capaciteit ter land, ter zee en in de lucht om de NAVO-afspraken na te komen, kondigde minister van Defensie Ludivine Dedonder aan. Binnen de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie wordt een aanval op één van de leden beschouwd als een aanval op alle landen. Oekraïne is echter geen NAVO-lidstaat.

16:14 | Oekraïne wil veiligheidsgaranties van het Westen en Rusland

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft veiligheidsgaranties gevraagd van het Westen en Rusland. Hij wil “onmiddellijk concrete garanties” voor de veiligheid van Oekraïne. Over de inhoud van die garanties wil Zelenski graag spreken met Poetin.

Een Russische invasie van Oekraïne wordt steeds realistischer nu Moskou heeft besloten een “vredesmissie” naar de regio Donbas in het oosten van Oekraïne te sturen. Rusland erkent die regio als onafhankelijk.

“De toekomst van de Europese veiligheid wordt beslist in Oekraïne”, aldus Zelenski.

16:10 | Websites Oekraïense overheid onbereikbaar

Verschillende websites van de Oekraïense overheid zijn onbereikbaar. Volgens Oekraïense media is er sprake van een cyberaanval. De sites van het kabinet, het parlement en het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn onbereikbaar. Sommige sites, zoals die van het ministerie van Defensie, werken beperkt.

Vorige week werden het ministerie van Defensie en twee staatsbanken getroffen door een cyberaanval. Een maand eerder legden hackers tientallen overheidswebsites plat. Kiev zei toen bewijs te hebben dat Rusland hierachter zat. Rusland ontkent betrokkenheid.

Oekraïne krijgt onder meer hulp van Nederland in de strijd tegen cyberaanvallen. Het Cyber Rapid Response Team van de Europese Unie, waar Nederland aan bijdraagt, zal kwetsbaarheden in Oekraïense systemen onderzoeken.

11:49 | Oekraïne roept noodtoestand uit

In Oekraïne wordt voor dertig dagen de noodtoestand uitgeroepen. De Nationale Veiligheidsraad heeft dit beslist uit vrees voor een Russische invasie. De raad stelt dat de noodtoestand daarna verlengd kan worden.

Het besluit moet formeel nog worden goedgekeurd door het parlement. Dat gebeurt naar verwachting binnen 48 uur.

De autoriteiten in het land van meer dan 40 miljoen inwoners krijgen verregaande bevoegdheden, onder meer om de bewegingsvrijheid van mensen indien noodzakelijk in te perken. Er komen ook meer identiteitscontroles.

10:18 | Kiev roept Oekraïners op Rusland te verlaten

De Oekraïense regering roept alle landgenoten in Rusland op onmiddellijk dat land te verlaten. Ook raadt de regering in Kiev inwoners af naar Rusland te reizen. Landgenoten kunnen daar vanwege de spanningen mogelijk geen goede consulaire hulp krijgen als dat nodig mocht zijn, waarschuwt het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken.

Oekraïne is woensdag begonnen met het oproepen van militaire reservisten van 18 tot 60 jaar oud. President Volodimir Zelenski kondigde een dag eerder al aan dat hij dit wilde doen en dat “algemene mobilisatie” momenteel niet nodig is. De maximale diensttijd is een jaar.

10:16 | China wijst westerse sancties tegen Rusland af

China heeft de westerse sancties tegen Rusland afgewezen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Beijing stelt dat sancties nooit de beste manier zijn om problemen op te lossen. Het land dringt erop aan dat de betrokken partijen in het conflict over Oekraïne hun onenigheid in dialoog oplossen. “Ze moeten daarbij kalm blijven en behoedzaam te werk gaan.”

China vindt dat de Verenigde Staten de huidige crisis doen oplaaien, aldus een regeringswoordvoerder. De VS zijn volgens hem niet opgehouden wapens aan Oekraïne te verkopen, verhevigen de spanningen, zaaien paniek en hebben daarbij zelfs een datum voor de uitbraak van de oorlog uit hun duim gezogen, stelt Beijing.

7.49 | Poetin bereid tot diplomatieke oplossing

President Vladimir Poetin is bereid te zoeken naar “diplomatieke oplossingen” in het conflict over Oekraïne. Rusland staat volgens hem “altijd open voor een directe en eerlijke dialoog en voor het zoeken naar diplomatieke oplossingen voor de meest ingewikkelde problemen”. Maar de belangen van Rusland zoals de veiligheid van zijn burgers zijn niet onderhandelbaar volgens Poetin.

Poetin sprak in een videoboodschap ter gelegenheid van een nationale feestdag, de Dag van Verdediging van het Vaderland.

De Amerikaanse minister Antony Blinken van Buitenlandse Zaken heeft een geplande ontmoeting met zijn Russische collega Sergej Lavrov afgezegd. De twee zouden elkaar donderdag in Genève ontmoeten. Volgens hem heeft Rusland duidelijk alle diplomatie afgewezen. Rusland heeft aangekondigd troepen naar Oost-Oekraïne te sturen en de separatistische regio’s Donetsk en Loehansk erkend. Volgens Moskou heeft de Oekraïense regering de akkoorden van Minsk uit 2015 getorpedeerd. Die waren bedoeld om de burgeroorlog in de pro-Russische regio Donbas te bezweren.

4:08 | Australië en Japan gaan over tot sancties tegen Rusland

Australië heeft woensdag sancties tegen Rusland aangekondigd na wat premier Scott Morrison de “ongerechtvaardigde, niet-uitgelokte, onaanvaardbare invasie van Oekraïne” noemde. Acht leden van de Russische Veiligheidsraad zullen worden geconfronteerd met sancties, waaronder reisverboden, en Australië zal zich gaan richten op “militair gelieerde” Russische banken.

Eerder woensdag legde ook Japan sancties op aan Rusland, waaronder het verbieden van de uitgifte van Russische obligaties in Japan en het bevriezen van de activa van niet bij naam genoemde Russische individuen.

1:49 | Ook Canada kondigt economische sancties tegen Rusland aan

De Canadese premier Justin Trudeau heeft dinsdag economische sancties tegen Rusland aangekondigd. Hij benadrukte dat het slechts om een “eerste ronde” van sancties gaat. Trudeau noemde de recente acties van Moskou tegen Oekraïne “een verdere invasie van een soevereine staat” en “volkomen onaanvaardbaar”.

“We zullen Canadezen verbieden Russische staatsschulden op te kopen. En we zullen aanvullende sancties opleggen aan door de staat gesteunde Russische banken en financiële transacties met hen voorkomen”, zei Trudeau.

Tevens verbood hij Canadezen financiële transacties te doen met de “zogenaamd onafhankelijke staten Loehansk en Donetsk”. Ook Russische parlementsleden die de soevereiniteit van de twee regio’s in Oost-Oekraïne erkennen, wachten Canadese economische sancties.

00:59 | Hongarije verplaatst troepen naar de grens met Oekraïne

Hongarije verplaatst troepen naar de grens met Oekraïne omdat het zich schrap zet voor een mogelijke toestroom van vluchtelingen die het conflict met Rusland ontvluchten, meldt het Hongaarse ministerie van Defensie. Om hoeveel troepen het gaat, is nog niet bekendgemaakt. De grens tussen Oekraïne en Hongarije, dat lid is van de EU en NAVO, is ongeveer 140 kilometer lang.

De Hongaarse minister van Defensie Tibor Benkö waarschuwde dat bij escalatie van het conflict in Oost-Oekraïne de gevechten zich kunnen uitbreiden naar Kiev en vervolgens verder naar het westen in de richting van Hongarije. De Hongaarse strijdkrachten moeten in dat geval gereed zijn om enerzijds gewapende groeperingen van hun grondgebied te weren en anderzijds vluchtelingen humanitaire hulp te verlenen, zei Benkö.

Ook Slowakije, sinds 2004 lid van de NAVO, bereidt zijn leger voor op een mogelijke vluchtelingenstroom uit buurland Oekraïne, zei minister van Defensie Jaroslav Nad na een bijeenkomst van de Nationale Veiligheidsraad van zijn land. Polen, dat ook een grens deelt met Oekraïne, heeft gezegd dat het noodopvangcentra opzet om ontheemden te helpen die bij een eventuele Russische aanval het geweld ontvluchten.

00:55 | Satellietbeelden: extra militaire voertuigen en tenten in Belarus

Satellietbeelden van het Amerikaanse bedrijf Maxar Technologies tonen meer dan honderd niet eerder waargenomen militaire voertuigen en tientallen troepententen in het zuiden van Belarus, nabij de grens met Oekraïne.

De beelden toonden volgens het in de Amerikaanse staat Colorado gevestigde bedrijf ook een nieuw veldhospitaal en transportvoertuigen voor zwaar materieel in het westen van Rusland, dichtbij de grens met Oekraïne.

Thumbnail voor Moskou erkent onafhankelijkheid van afvallige regio’s OekraïneMoskou erkent onafhankelijkheid van afvallige regio’s OekraïneLees ook

Exclusief voor jou

TRENDING

LINDA.PREMIUM

Column

kluun

‘ga met pubers vooral niks bezichtigen’

Amber

De stad van

Joris Lammers - bekend van 'Ciao Tutti, Buongiorno' - deelt zijn favoriete plekken in Den Bosch: 'Mijn vrouw shopt hier graag'

Editorial

‘Je hoeft mijn keuze niet te begrijpen’

Portretten

‘Klasgenoten noemdenme een uitslover’

KNAPPE KOPPEN

Column

roos

‘na drie dagen sterf ik’

Portretten

‘Niet alle hoogbegaafden zijn nerds’

KNAPPE KOPPEN

NET BINNEN