Het Boekenbal stond vrijdagavond zoals elk jaar weer garant voor literatuur, liters bier en leuke BN’ers. Het thema dit jaar: ‘De moeder de vrouw’.
We stelden daarom bij de rode loper de vraag: “Welke wijze les heeft jouw moeder je meegegeven?”
Tekst: Boris Lemereis & Tim van Erp
“Mijn moeder is een vrouw met een enorm groot hart voor… alles. Je moet soms zeggen: ‘Nou mam, dat kan ook wel wat minder.’ Maar dat grote hart en die compassie en liefde voor mensen in z’n algemeenheid, dat heeft ze mij wel meegegeven. Ik ken niemand anders in mijn leven die zo zorgzaam is. Mijn moeder houdt altijd rekening met andere mensen. Dat vind ik zo knap.”
Freek de Jonge viel dit Boekenbal op door de opening van het bal te verstoren om een statement tegen de verkiezingsoverwinning van Forum voor Democratie te maken. Ook bij ons aan de rode loper was dat het enige onderwerp waarover hij wilde praten: “De voornaamste les is dat wij bij de dag leven. Ik kan niet over de verkiezingsuitslag heen stappen voorlopig. Ik vind dat we dat ernstiger moeten nemen dan vorige verkiezingsuitslagen. Ik ben nog steeds in shock. Ik vind het een rechtstreekse aanval op mijn beroepsgroep, op de kunstsector. Ik vind het een aanval op het vrije woord, op de open samenleving. Ik vind het werkelijk weerzinwekkend.”
“Wij hebben vier kinderen, en ik probeer hen vooral mee te geven: het is oké. Het leven. Soms weet je het even niet, vind je iets moeilijk, lukt iets niet, ga je op je bek – en dat is oké. Zelf heb ik dat ook geleerd van mijn ouders. Zij zeiden: ‘Ga het maar doen, en als dat niet lukt, dan is dat ook goed.’ Dus die les wordt van generatie op generatie doorgegeven.”
Mano met fotograaf Linda Stulic.
“Wees lief voor anderen en denk meer aan anderen dan aan jezelf. Dat lieten mijn ouders ook zien: soms kregen we bezoek van bekenden uit Brussel, en mijn ouders stonden dan hun bed aan hen af. Zelf sliepen ze op de bank.” Mano staat ook in de nieuwe LINDA.meiden, waarin hij vertelt na het verschijnen van zijn debuutroman drie jaar geen contact met zijn ouders te hebben gehad. Dat is nu helemaal geheeld, zegt hij tegen ons: “We zien elkaar en houden héél veel van elkaar.”
“Mijn moeder gaf me iets mee waar ik het inmiddels niet meer mee eens ben: dat ik zoveel mogelijk moest doen zoals de mannen ook deden. Zij groeide op in een generatie waarin de feministische golf zo redeneerde. Nu denk ik niet dat dat is hoe we feminisme moeten zien. Ik heb me heel lang in mannenwerelden begeven: het cabaret en de radio. Ik geloof dat je daar ook anders in kunt staan dan doen alsof je één van de mannen bent: ik denk dat er veel meer kracht zit in vrouwelijkheid.”
Lodewijk Asscher kwam samen met zijn zus Jessica (foto links) naar het bal. Jessica, lachend: “De belangrijkste les van onze moeder? Appeltaart bakken. Nee, grapje. Dat je gewoon voor jezelf moet kunnen zorgen.” Lodewijk: “Ja, altijd economisch zelfstandig zijn.”
“Gewoon: wees lief. Doe eens aardig, luister naar iemand. Je hoeft er niet naar te leven, maar je kan wel luisteren naar wat een ander te zeggen heeft.”
(Beeld: ANP)
“Blijf altijd aan ons denken. En dat heeft gewerkt: ik blíjf altijd aan mijn ouders denken. Dat betekent: vergeet je wortels niet. Je mag niet vergeten wie je bent en waar je vandaan komt.”
Hanna’s vriendin Inge (foto rechts): “Ik heb van mijn moeder geleerd dat niks te gek is en je best op je 65e nog naar de club kan. Dat doen we ook wel eens samen. Mijn moeder gaat dan heel gênant dansen. Ik hoop dat ik over veertig jaar ook zo dans.”
Hanna: “Mijn moeder danst ook heel gênant. Ze heeft me nooit echt één les geleerd, maar wel altijd voorgehouden dat een vrouw alles kan bereiken wat een man ook kan bereiken en dat je financieel onafhankelijk moet zijn. Maar dat heeft ze nooit expliciet gezegd. Eigenlijk heeft ze het me tussen de regels door bijgebracht.”
“Mijn moeder, die zou nu trouwens 113 jaar oud zijn, was een vrouw die graag wilde doorleren. Het was een moeder die volhardend was, die sterk was. En door mijn moeder is het gezin goed heel gebleven. Ik heb grote bewondering voor haar. Ik kan zeggen dat ik haar elke dag mis. Ze is overleden in 1984. Moet je nagaan: dat is 35 jaar geleden. Maar ik mis haar echt elke dag, ik denk nu bijvoorbeeld: wat had ze het leuk gevonden om dit op de televisie te zien.”
Connie was kort van stof: “Je eigen gang gaan.”
(beeld: ANP)
“Zorg voor jezelf. Zelfstandig zijn, zowel financieel als emotioneel. Mijn moeder werd op haar achttiende moeder, in een tijd waarin het niet logisch was om als vrouw voor jezelf te zorgen. Van kleins af aan gaf ze mij het belang daarvan mee, en ik geef dat ook aan mijn zoon en dochter mee.”
Lees ook
Video: Freek de Jonge verstoort opening Boekenbal met statement over Baudet
