Er zijn veel verschillende anticonceptiepillen op de markt, maar hoe weet je of de pil echt bij jou past?
We vragen het aan Ingvil de Haan, expert op he gebied van anticonceptie bij Rutgers, expertisecentrum seksualiteit.
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.meiden-dossier over anticonceptie. Meer weten?
Anticonceptie-dossier
Bij hormonale anticonceptie wordt vaak als eerst gedacht aan de (combinatie)pil. Wie zich een beetje verdiept in de anticonceptiepil komt er al snel achter dat er veel verschillende pillen op de markt zijn. Ze hebben allemaal een andere samenstelling van progesteron en oestrogeen, deelt Ingvil. “Alle pillen zijn heel betrouwbaar om zwangerschap te voorkomen, als je ze goed gebruikt. Dat wil zeggen: elke dag rond hetzelfde tijdstip slikken, en de stopweek nooit langer dan 7 dagen maken. Als je moet overgeven of diarree hebt niet lang nadat je de pil hebt ingenomen, dan moet je een extra pil slikken.”
“De pil met het laagste risico op trombose is een pil met 150 microgram levonorgestrel (=progesteron) en 30 microgram ethinylestradiol (=oestrogeen). Daarom zullen de meeste artsen die voorschrijven”, vertelt de anticonceptie-expert.
Of je bijwerkingen van de pil ervaart, verschilt per persoon. “De meeste vrouwen hebben geen bijwerkingen, maar het kan zijn dat het lichaam even moet wennen aan de nieuwe hormoonbalans. De een is gevoeliger voor veranderingen in de hormonen dan de ander. Daarom is het niet aan te raden om na een paar weken gebruik al te stoppen. Kijk het altijd drie maanden aan, want zo lang kan je lichaam nodig hebben om te wennen.”
De anticonceptiepil wordt niet alleen voorgeschreven om eventuele zwangerschap te voorkomen, maar ook om menstruatieklachten te verlichten. Denk hierbij aan pijnklachten, bloedingen en PMS. Of het de klachten daadwerkelijk verlicht, is een kwestie van aankijken. “Je kunt dit na een paar weken gebruik nog niet beoordelen. Als na drie maanden gebruik blijkt dat het niet werkt, kijk dan samen met een arts naar andere anticonceptiepillen of -methoden. Maar stop nooit zomaar of zonder overleg met een arts.”
Wist je dat niet alle anticonceptiepillen worden samengesteld uit twee hormonen? In de minipil zit alleen het hormoon progesteron, géén oestrogeen. “Je slikt ‘m elke dag en last geen stopweek in. De minipil voorkomt een eisprong, maakt het slijm in de baarmoedermond dikker waardoor zaad er niet goed doorheen gaat én zorgt ervoor dat een bevrucht eitje niet kan innestelen. Deze minipil zorgt er wel voor dat je geen voorspelbare bloedingen hebt, want je hebt immers geen stopweek. Daardoor kun je wel onverwacht bloed verliezen. Dat is niet erg, maar kan vervelend zijn. Wie te maken krijgt met doorbraakbloedingen is niet te voorspellen.”
Angst voor hormonale schommelingen door de pil? Dat is lang niet altijd nodig
Het gebruik van de pil is simpel: bij de combinatiepil slik je gedurende 21 dagen elke dag één pil op hetzelfde tijdstip. Daarna las je een stopweek van maximaal 7 dagen in en begin je vervolgens aan een nieuwe strip. Bij de minipil slik je dagelijks één pil zonder stopweek. Wat moet je doen als je de pil vergeet? Ingvil: “Je bent een pil pas ‘vergeten’ als je ‘m meer dan 12 uur later dan het tijdstip van de vorige dag niet hebt ingenomen. Slik je de pil binnen die 12 uur, dan is het nog oké. Het advies luidt wel om de pil dagelijks op dezelfde tijd te slikken, zodat er geen grote hormoonschommelingen ontstaan. Je wil dat de dosis hormonen gelijk blijft, zodat de eisprong onderdrukt wordt. Zodra je één pil vergeet, kan een eicel gaan rijpen.”
Zorg ervoor dat de stopweek nooit langer dan 7 dagen duurt, zegt Ingvil. Als je een langere stopweek hebt, gaat de eicel rijpen waardoor de kans op een ongeplande zwangerschap groter wordt als je geen andere vorm van anticonceptie (denk aan een condoom) gebruikt. “Je kunt de stopweek wel verkorten, maar niet verlengen.”
Nu we het toch over de stopweek hebben: het doorslikken van de pil kan géén kwaad. “Het is niet ongezond. Het maakt het gebruik van de pil juist betrouwbaarder, omdat je altijd dezelfde dosis hormonen in je systeem hebt. Als je de pil doorslikt, is de kans dat je te laat met een nieuwe strip begint ook kleiner.” Wat op zijn beurt de kans op een ongeplande zwangerschap na onbeschermde seks weer kleiner maakt.
Ben je vergeetachtig? Dan moet je je afvragen of de pil dé anticonceptievorm voor jou is. “Het is wel iets waar je dagelijks aan moet kunnen denken. Ook als je een onregelmatig dag- en nachtritme hebt, is dit het misschien niet voor jou. Als roker of iemand met overgewicht is het gebruik van de pil geen no-go, maar je moet je wel beseffen dat je een hoger risico hebt op trombose. Aan de andere kant kan dagelijks de pil slikken ook zorgen voor routine. Dus het maar net hoe je het bekijkt.”
Voor de meeste mensen is het slikken van de combinatiepil of minipil geen probleem. Kun je bepaalde stoffen niet verdragen of heb je medische aandoeningen, dan moet je dit bespreken met een (huis)arts. “Soms kan een bepaalde contra-indicatie ervoor zorgen dat je een bepaalde vorm van anticonceptie niet mag gebruiken. Dit is ook de reden dat je de pil niet bij de drogist kan halen, omdat er goed gekeken moet worden naar de persoon die het gaat gebruiken.”
En stel hè, dat de pil niks voor jou is, om wat voor reden dan ook, dan is er geen mens met baarmoeder overboord. Ingvil: “Er zijn meer anticonceptiemethoden dan alleen de pil.” Zo kun je kijken voor hormonale en hormoonvrije methoden, denk aan de hormoon- of koperspiraal, de anticonceptiepleister of -ring of het anticonceptiestaafje. Het belangrijkste is om zelf aan te voelen wat je wel of niet wil. Blijf kritisch, luister naar je gevoel en lichaam en bespreek met een arts een overstap naar een andere methode als de pil niet voor jou werkt.
Ben jij de pil vergeten te slikken en wil je weten wat je moet doen en of je nog beschermd bent tegen zwangerschap? Check dan de handige tool van Sense.info ‘Hulp bij pil vergeten’.
Wat je moet weten over natuurlijke anticonceptie: 'Consistentie belangrijk voor betrouwbaarheid'
