Verbeelding

Het is voor Wessels geen verrassing dat er meer online gewinkeld wordt. De meeste fysieke winkels zijn dicht, mensen zitten thuis en vervelen zich na een paar weken. Shoppen is een van de makkelijkste manieren om jezelf te vermaken.

Het werkt heel simpel: als jij iets moois ziet in een webshop, prikkelt dat je nieuwsgierigheid. Als diezelfde webshop een beetje slim in elkaar zit, zetten ze die prikkels om in verbeelding, zo legt Wessels uit. Tijdens het bezoek aan hun site moet jij jezelf al helemaal met het product gaan zien.

Drie emotionele pieken

Wessels: “Die verbeelding is stukken aantrekkelijker dan saai thuiszitten. Daar wil je juist even van weg, dus reken je snel het product af. De aankoop geeft je meteen een goed gevoel – want je leven gaat er natuurlijk op vooruit met dat paar schoenen. En daarna volgen nog twee emotionele pieken: jezelf verheugen op de bezorging én het pakket uitpakken.”

Die verbeelding, verheuging en het uiteindelijke uitpakken van een bestelling zorgen voor een plezierige ervaring, wat de inhoud van je pakket ook is. Die blijheid om een nieuwe aankoop duurt helaas maar kort, dus ben je snel geneigd om nog iets te bestellen om je ‘saaie huismusbestaan’ tegen te gaan. En daarna nóg iets. En nog iets.

Goedpraten

Maar Wessels denkt dat er nog een tweede factor is die meespeelt in de toegenomen populariteit van online shoppen: de zogenoemde frequency illusion. We zitten thuis, dus we zien nu veel vaker pakketbezorgers rondrijden door de wijk. Normaal gebeurt dit ook, maar ben je op je werk en krijg je het niet mee.

Wessels: “Omdat je nu vaker de bussen ziet, denk je dat heel Nederland inderdaad massaal aan het bestellen is. Je wilt onbewust net zo zijn als de rest, dus praat je jouw eigen bestellingen goed met argumenten als ‘de rest doet het ook’ of ‘dit is normaal gedrag’. Hiermee rationaliseer je ook de aankopen die je eigenlijk helemaal niet nodig hebt.”

Lees ook
Niet vrouwen maar mánnen shoppen meer online en geven meer uit

Tips

Hoe beperk je nou de impulsaankopen tot een minimum? Normaal gesproken tipt Wessels ‘eropuit trekken’ of ‘met elkaar wat leuks gaan doen’, maar dat kan nu allebei niet. Gelukkig heeft hij twee reservetips.

1. Zorg voor lang plezier

Als je de drang om te shoppen niet kunt bedwingen, koop dan tenminste iets waar je langere tijd plezier van hebt. “Denk aan een puzzel of een boek. Hier ben je langer mee bezig, wat qua afleiding beter werkt dan een nieuwe vaas.”

2. Houd je saldo laag

Nu het publieke leven stilligt geven de meeste mensen minder geld uit aan etentjes, vakanties en uitjes. Dat geld blijft op je rekening staan en geeft je al snel de illusie dat je lekker ruim zit deze maand en je dus príma kunt investeren in die nieuwe jurk. In de realiteit blijkt die buffer vaak minder groot te zijn, waardoor je alsnog al je geld uitgeeft. Zonde.

Wessels tipt daarom om het saldo op je betaalrekening laag te houden. Stort het bedrag dat je normaal kwijt zou zijn aan extraatjes op een spaarrekening, zodat je het niet binnen handbereik hebt. “Het slimst is om een spaarrekening bij een andere bank te nemen, zodat het even duurt voor je het geld opgenomen hebt. Een mooie bijkomstigheid is dat je het geld na een paar weken of maanden alsnog hebt, en daarmee dus kunt investeren in iets wat je écht graag wil hebben.”

Lees ook
Zo vervuilend is online shoppen (en hoe het ook kan)