Mirjam van Meningen (63) hoort twee jaar geleden na jaren aan klachten eindelijk waar ze door komen: ze heeft slaapapneu. Bij deze stoornis is er een ademstilstand tijdens het slapen. Zo’n hapering of ademstop heet een apneu.
Voor haar vielen veel puzzelstukken op z’n plek na de diagnose. “Ik dacht: ik ben dus niet gek”, vertelt ze aan LINDA.
Slaapapneu betekent dat je ademhaling tijdens het slapen meermaals stopt, soms langer dan tien seconden. Het kan klachten geven zoals hoge bloeddruk, hartproblemen, diabetes, overgewicht, geheugenproblemen, depressies of een burn-out. Als je meer dan vijf ademstops per uur hebt, kan dat wijzen op slaapapneu. Vanaf vijftien ademstops is het ernstige slaapapneu en bij dertig of meer zeer ernstig. Daar valt Mirjam zeker onder: “Ik stop tijdens het slapen dertig keer per uur met ademen.”
De meest voorkomende symptomen van Mirjams slaapapneu zijn vermoeidheid, ochtendhoofdpijn, snurken en concentratieproblemen. “Overdag val ik niet in slaap. Wel ben ik oververmoeid. Als je maar bezig blijft, ga je in je overdrive. De adrenaline gaat door je lijf heen en dat betekent dat je lijf niet rust. Daar reageert je lichaam op en bij mij gaan mijn bloedsuikers dan omhoog. Ik kan vaak niet op woorden komen door zuurstoftekort in mijn hersenen. De afgelopen jaren werd ik er ook niet gezelliger op. Soms was ik kortaf en onaardig door de spanning. Niet gek, als je wakker wordt met het gevoel dat je de marathon hebt gelopen en er nóg een moet rennen.”
Waarom slaapt de één langer en de ander sneller in? Deze neuroloog legt het uit
Mirjam staat jarenlang op met enorme spierpijn in haar benen. Het wordt een zoektocht naar de juiste diagnose. “Mij werd verteld dat de spierpijn kwam doordat ik snurkte en dus niet genoeg zuurstof binnenkreeg. Ik liet het maar gaan, de pijn ging iedere ochtend toch weg na een stuk lopen. Ik sliep ook wel, maar voelde me niet uitgerust. Er werd nog gedacht dat het iets psychisch was, dus hoorde ik dat ik een burn-out had.”
Ook merkt Mirjam door de jaren heen dat ze steeds meer aankomt. “Volgens de huisarts kwam het doordat mijn bloedsuiker hoog was. Nu weten we dat het omhoog gaan van mijn bloedsuiker waarschijnlijk komt door het zuurstoftekort door slaapapneu. ”
Slaapverlamming is eng, maar écht niet gevaarlijk: 'Er dansten horrorkinderen om m'n bed'
Achttien jaar geleden gaat ze naar de KNO-arts. “Ik heb een huigoperatie gehad en dat hielp enigszins. Het snurken was voorbij.” Maar haar andere klachten houden nog steeds aan. Ook het snurken komt na een tijd weer terug. Twee jaar geleden hoort ze dan eindelijk waar haar klachten door komen. “Het was ergens een opluchting. Ik dacht: ik ben dus niet gek. Daarna ging ik me erin verdiepen en ik snapte helemaal waar mijn klachten vandaan kwamen. Ik kon er eindelijk iets aan doen.”
Mirjam probeert in overleg met haar artsen een aantal dingen uit. “Ik heb een speciale beugel geprobeerd, maar die hielp niet. Daarna gebruikte ik een CPAP-apparaat, dat druk geeft op de keel zodat de opening openblijft en je kan ademen. Dat was voor mij ook geen optie.”
Nu heeft Mirjam sinds vier maanden een tongzenuwstimulator. “Het is een soort pacemaker voor je tongzenuw. Het is met draadjes verbonden met de tongzenuw in mijn keel. De hele nacht door geeft het trilling op mijn tong, zodat de tong niet naar achter zakt in mijn keel. Het apparaat wordt een half uur voordat je naar bed gaat ingesteld. Je moet de trilling namelijk niet voelen als je wil gaan slapen. Het is voor mij dé oplossing. Ik merk dat het werkt. ’s Morgens heb ik meer energie. Ook mijn partner merkt verschil; ik maak minder herrie”, lacht Mirjam.
“Omdat ik nog maar vier maanden met dit apparaat leef, duurt het nog wel even voordat ze kunnen meten of het écht werkt. Het kan wel twee jaar duren voor al mijn andere klachten verminderen. Het is in ieder geval al een heel fijn gevoel dat ik zelf verschil merk.”
Ivo (31) slaapwandelt: 'Ik stond slapend eitjes te bakken in de keuken van het hostel'
Uit cijfers blijkt dat meer mannen dan vrouwen slaapapneu hebben. Mirjam legt uit hoe dit komt. “De symptomenlijst is opgesteld op basis van onderzoek bij mannen. Als artsen die lijst volgen om te testen op slaapapneu, kunnen ze bij een vrouw denken dat ze het niet heeft, terwijl ze het wel degelijk kan hebben. Vrouwen kunnen namelijk andere symptomen hebben. Zo duren ademstops bij vrouwen vaak korter. Volgens het protocol vallen die ademstops dan niet onder slaapapneu. Dat betekent dat vrouwen de diagnose minder snel kunnen krijgen.”
Zo gaat het – helaas – vaker met vrouwengezondheid. “Ik besprak het toevallig nog met mijn zoon. Hij kon het zich niet voorstellen dat verschillen tussen mannen en vrouwen niet worden bekeken bij het ziekteproces. Het zou logisch zijn als dat wel gebeurt. We hebben een ander lijf en we hebben andere hormonen. Maar nee, het wordt te weinig meegenomen.”
Mirjam is sinds kort aspirant bestuurslid bij de Apneu Vereniging. “Ik zit in een afkeuringsfase; fulltime werken lukt niet meer. Wel wil ik me nog een paar uur per week actief inzetten voor de maatschappij.”
Daarom meldt ze zich na de diagnose aan bij de Apneu Vereniging. “We geven voorlichtingen aan ziekenhuizen en scholen. Zo stonden er collega’s op een beurs voor artsen in opleiding om over slaapapneu te vertellen. Op die manier timmeren we hard aan de weg om te zorgen dat het bekender wordt. Een misvatting over slaapapneu is dat het alleen bij mensen op leeftijd voorkomt. Maar het kan ook bij kinderen voorkomen.”
Mirjam benadrukt het belang van meer kennis over slaapapneu in de zorg. “Slaapapneu mag vaker worden onderzocht als eerste stap. Het is belangrijk dat er bewustwording komt dat er achter ziektes, zoals hartklachten, diabetes of een burn-out, slaapapneu kan zitten.”
Sleep divorce: deze 4 vrouwen slapen apart van hun partner en vinden dat heerlijk
Mensen met slaapapneu kunnen via de vereniging met elkaar in contact komen. “We hebben binnen verschillende regio’s contactpersonen die bijeenkomsten regelen. Ook via onze website, Facebook en LinkedIn bereiken we veel apneupatiënten.”
Mirjam heeft zelf ook ervaren hoe fijn het is om met lotgenoten te praten. “Zo had ik een tip van een medepatiënt gekregen over mijn nieuwe apparaat. Ik werd aan het begin beroerd en draaierig als ik de instellingen hoger zette. Het mocht iedere week hoger, dus daar wilde ik me aan houden. Ze adviseerde me om rustig aan te doen en te luisteren naar mijn lichaam. Dat heeft echt geholpen. Het is fijn om met vragen ergens terecht te kunnen.”
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.dossier ‘SLAAP’. Wil je meer lezen over dit onderwerp? Dat kan hier:
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Eline (34) heeft slaapaanvallen met spierverslapping: 'Ik viel tijdens de terugweg in de auto in slaap'
