Van een slechte nacht wordt niemand vrolijk; je voelt je moe, je hebt last van concentratieproblemen en/of je bent snel geprikkeld. Maar wist je dat de effecten van slaaptekort ook je eetlust enorm aantast?
Onderzoek toont aan dat een slaaptekort van een jaar tot dertien kilo extra op de weegschaal kan leiden. Maar ook na al één nacht slecht slapen merkt je lichaam al de eerste effecten.
Slaapexpert en neuroloog Inge Declercq legt in het AD uit waarom de effecten van slaaptekort enorm te merken zijn in je eetpatroon – én hoe je dat kunt omdraaien. “Als je puur verwijst naar de hoeveelheid, dan spreken we bij alles onder de zeven uur slaap van een slaaptekort”, aldus Declercq van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen uit. “Als je systematisch niet goed genoeg slaapt en als je slaapkwaliteit is verstoord, heb je ook een slaaptekort. Net zoals wanneer je geen rekening houdt met je bioritme en dus steeds op het verkeerde tijdstip gaat slapen. Als één van die drie pijlers van je herstellende slaap – hoeveelheid, kwaliteit en ritme – verstoord is, spreken we van een slaaptekort.”
Wéér een rotnacht: meer dan een derde van de Nederlanders heeft slaapproblemen
“Zelfs na één nacht slecht slapen zien we al een verhoging van de ontstekingswaarden”, aldus Declercq. “Maar erger wordt het natuurlijk als je met een chronisch slaaptekort zit. Dat heeft gevolgen op de lange termijn, zoals chronische ontsteking, een vertraagde stofwisseling, gewichtstoename en hart- en vaatziekten.”
En dat komt vooral door twee hormonen die invloed hebben op je eetlust: ghreline en leptine. “Ghreline komt uit een deel van je maag-darmstelsel en zorgt ervoor dat je eetlust krijgt. Leptine is het hormoon dat uit je vetweefsel komt en dat je eetlust afremt. Slaaptekort veroorzaakt een onevenwicht tussen die stoffen, waardoor je bijvoorbeeld meer ghreline gaat aanmaken.”
Verband tussen hoofd, hart en hormonen bij vrouwen steeds vaker gezien: 'We maken impact'
Je hongergevoel is dus groter na een korte nacht, wat weer op de lange termijn kan leiden tot gezondheidsproblemen: “Doordat je lichaam meer ghreline produceert, krijg je meer eetlust en kan je tot 300 calorieën per dag meer eten. Op lange termijn leidt dat dus tot problemen met je gewicht en hart- en vaatziekten.
Er zijn studies die aantonen dat als je gemiddeld minder dan zes uur per nacht slaapt, de kans dat je in de loop van dertien jaar overgewicht krijgt, 7,5 keer groter is dan bij iemand die wel voldoende slaapt. Andere onderzoeken tonen aan dat effecten van slaaptekort dat een jaar voortduurt tot een gewichtstoename van dertien kilo kunnen leiden.”
Wil je een betere nachtrust én een gezond eetpatroon? Dan adviseert Declercq om de juiste maaltijd op het juiste moment te eten: eet trage koolhydraten bij het ontbijt en eiwitten in de avond. Zoek afleiding als je zin hebt in een ongezonde snack door bijvoorbeeld naar buiten te gaan, en zorg vooral in de eerste helft van de dag voor voldoende daglicht.
Anouk Hoogendijk schrijft boek over slaaptekort als ouder: 'Afgelopen jaren waren heftig'
