LINDA. zoekt het uit en spreekt neuroloog Claire Donjacour, Mike van Holsteijn, host van de podcast Verhalen voor het slapengaan en Kathryn Nicolai van slaappodcast Nothing Much Happens. 

De wetenschap

Er is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de invloed van podcasts op onze slaap. Maar Donjacour weet wél dit: “De podcast moet jou vooral ontspannen maken, want dat is de belangrijkste voorwaarde om in slaap te kunnen vallen.” Oké, maar hoe bereiken we dat dan? Prikkel je je brein niet juist te veel door in bed nog een podcast erbij te pakken?

Niet per se, zegt Donjacour. De inhoud is cruciaal. “Een podcast geeft pas te veel prikkels af als je er niet meer van kunt slapen. Bijvoorbeeld als de inhoud zorgwekkend is en je erover gaat piekeren, óf als je er juist heel hard om moet lachen en dat je uit je slaap houdt.” Een intense true crime podcast kan je wellicht beter opslaan voor de volgende dag.

Val jij vaak in slaap op de bank? Verleidelijk, maar niet handig: 'Dutjes raad ik soms juíst af'Lees ook

Slaappodcasts

Om ’s avonds laat dat soort overbodige prikkels te vermijden zijn speciale slaappodcasts in het leven geroepen. Van Holsteijn begon met de zijne in 2020. “Ik kwam nooit al echt makkelijk in slaap, maar in de coronacrisis ging het slechter omdat ik veel meer energie over had dan gewoonlijk”, vertelt hij. Regengeluiden en pianomuziek helpen hem daarbij, maar óók een slaappodcast. “Ik vind het een fijne afleiding voor je gedachten, terwijl je er passief naar kan luisteren.”

Nicolai, die zelf ook zo’n podcast maakt, denkt te weten waarom slaappodcasts zo snel in populariteit groeien: “Ik denk dat het komt omdat de wereld net een paar ongelooflijk stressvolle jaren achter de rug heeft. De wereld zal niet snel minder stressvol worden, dus ik ben blij dat de techniek steeds meer mensen een zachte landing bij het slapengaan kan bieden.”

Rustig toontje

Een slaappodcast kenmerkt zich door rustige muziek, een langzame toon en verhalen die vooral niet heftig zijn. “Een slaappodcast is ontworpen om slaap op te wekken waardoor je misschien nooit het einde zult horen”, vertelt Nicolai. In haar podcast hoor je elk verhaal twee keer als een methode van mindfulness: “Dat element van herhaling geeft de luisteraar toestemming om los te laten, herhaling is op zichzelf ook geruststellend, daarom hebben velen van ons favoriete tv-programma’s of films die we opzetten om te ontspannen.”

“Mijn jaren als yoga- en meditatielerares hebben me geholpen mijn stem te trainen om rustgevend te klinken”, vertelt Nicolai. De klank van je stem is ook waar Van Holsteijn rekening mee houdt bij het maken van zijn eigen podcast. “Vooral de toon is belangrijk: het moet een fijne podcast zijn om naar te luisteren.” En qua inhoud? “In eerste instantie gaat mijn podcast over boeken en literatuur. Fijn om naar te luisteren voor of tijdens het slapengaan.” Lachend: “Heel soms val ik zelfs bij mijn eigen stem in slaap.”

Nostalgie

Veel mensen pakken er tegenwoordig dus zo’n podcast bij. Het is eigenlijk een verhaaltje voor het slapengaan, maar dan voor volwassenen. Wekt zo’n podcast wellicht een nostalgisch gevoel bij ons op? Podcastmaker Van Holsteijn en neuroloog Donajacour denken van niet. “Ik zou heel graag ja willen zeggen, maar het moet een nee zijn. Het geluid van je telefoon is natuurlijk een stuk mechanischer”, aldus Van Holsteijn. Donjacour vertelt daarnaast dat weinig mensen waarschijnlijk écht een actieve herinnering zullen hebben aan voorgelezen woorden.

Maar er is wel degelijk vraag naar, merkt Nicolai.  “Ik denk niet dat we ooit over de behoefte heen groeien om in slaap te worden gewiegd met een zachte stem en een verhaaltje.”

Heilige graal

Een slaappodcast is zeker niet dé heilige graal om goed te kunnen rusten. Van Holsteijn ligt echt niet altijd te pitten na een aflevering en daarnaast: je telefoon naast je bed leggen is ook een risico. “Voor je begint met luisteren is het belangrijk dat je offline bent”, vertelt Donjacour. “Zorg er in ieder geval voor dat mensen je niet wakker kunnen bellen en dat je telefoon niet oplicht als je een appje krijgt.” 

Een podcast kan dus – als je ’t goed aanpakt – daadwerkelijk bijdragen aan de rust die je nodig hebt voor het slapengaan. “Sommige luisteraars beginnen met luisteren terwijl ze hun tanden poetsen en zich klaarmaken, anderen wachten tot het licht uit is. Soms val je binnen een paar seconden in slaap en soms luister je een paar afleveringen om in slaap te vallen. Het is voor iedereen anders en het kan even duren om eraan gewend te raken,” vertelt Nicolai.

Let erop dat het een hulpmiddel blijft: neuroloog Donjacour drukt je op het hart dat je ook zonder podcast goed in slaap moet kunnen vallen. “Maar audio voor het slapengaan is altijd beter dan tv kijken. Het draait allemaal om rust, reinheid en regelmaat.”

Voor wie ’t eens wil proberen: met zoekterm ‘slaappodcast’ kom je op de gemiddelde streamingservice al een heel eind.

Met je koptelefoon op de lente in: Professor Podcast tipt de 5 beste podcasts van dit momentLees ook