Keuzes maken doe je elke dag, voor de rest van je leven. Gelukkig maar, dat we wat te kiezen hébben. Maar sommige grote beslissingen die je neemt deel je misschien niet eens met je loved ones. Zoals die over je keuze in het Donorregister voor wanneer je er niet meer bent. Zussen Anouk (29) en Larissa (31) vertellen openhartig over het gesprek dat zij hierover met elkaar en hun omgeving aangaan.
“Ik vind het ergens ook wel mooi, om dit besluit zo van mijn zus te horen.”
Het is niet bepaald gezellig om over zaken na je dood te praten, maar echt: je kunt er zo’n opgelucht gevoel aan overhouden, dus don’t worry. Je keuze erover is wel hartstikke belangrijk – en het is minstens zo belangrijk om die ook te delen met je inner circle. We hebben het over het Donorregister, waarin je kunt doorgeven of je na je overlijden wel of geen organen en weefsels aan iemand die dat nodig heeft wil doneren, of deze keuze aan een specifiek persoon wil overlaten. Daarin is geen goed of fout, welke beslissing je ook maakt.
Twijfel je erover? Logisch. En velen met je. Zo ook Anouk en Larissa, die als zussen om verschillende redenen de knoop doorhakten en hier goed met elkaar over praten.
1 op de 5 jongeren heeft dít nog nooit met de inner circle besproken – terwijl dat heel belangrijk is
“Nog voor ik achttien jaar was, wist ik al dat ik orgaandonor wilde worden”, vertelt Anouk. “De moeder van een vriendin van me kreeg te maken met leverfalen. Dat was heel heftig. Op een gegeven moment was het duidelijk dat zij zo snel mogelijk een nieuwe lever moest krijgen. Ik zag van dichtbij dat iemand zo geholpen kan zijn met orgaandonatie. Dus het voelde gewoon als het juiste om te doen.”
Ook Larissa is orgaandonor, maar in eerste instantie om een iets andere reden dan haar jongere zus. “Toen ik verpleegkunde ging studeren, vond ik het persoonlijk heel raar als ik dan geen orgaandonor zou willen zijn.” Ja, beide zussen zijn dus orgaandonor, maar ze hebben zeker nog zo hun twijfels over wát ze dan precies willen doneren. En dat zorgt voor genoeg gespreksstof.
Toen de zussen meer dan tien jaar geleden hun keuze doorgaven, hadden ze daar een vluchtig gesprek met elkaar over. Inmiddels merken ze hoe fijn het is om het uitgebreider met elkaar te bespreken. Zeker nu ze na al die tijd nogmaals hun keuze bekijken en vergeten waren waar ze dan precies ‘ja’ op hebben gezegd.
“Dat zet me wel aan het denken. Nu ik ruim tien jaar later opnieuw mijn keuze bekijk, zie ik weer waarin er onderscheid gemaakt kan worden. Terwijl ik in eerste instantie, toen ik achttien was, dacht dat het enkel een ja- of nee-antwoord was”, legt Anouk uit. Larissa vult aan: “Ik wil wel organen als mijn lever en longen doneren, omdat je daar voor mijn gevoel veel mensen mee kunt helpen. Maar mijn huid, hoornvlies en bloedvaten? Dat liever niet. Ik heb het idee dat ik meer hulp kan bieden met grote organen doneren. Mijn hart doneer ik ook, maar daar heb ik wel wat langer over moeten nadenken. Waarom? Daar heb ik het met Anouk ook over gehad. Dat is toch even wat anders dan het doneren van je nieren. Iemands hart koppel ik toch sneller aan een persoon of aan een ziel. Dat is dus een gevoel.”
De meiden worden er een beetje naar van, om zo gedetailleerd over het doneren van hun organen te praten. “We praten nog eerder over hoe onze uitvaart eruit moet komen te zien dan over orgaandonatie”, lacht Larissa. Toch vinden ze het ook een fijn en heel erg nodig gesprek. “Als ik lang ga nadenken over het feit dat mijn zus er niet meer zou zijn, word ik daar heel emotioneel van”, zegt Anouk. “Maar ja, it can happen. Dan is het dus extra fijn om nu al te weten wat haar persoonlijke keuzes hierin zijn.” Ze vervolgt: “Het kan je wel een beetje het gevoel geven dat jouw dood, of die van je naasten, een soort purpose heeft. Ja, je bent dood, maar je hebt alsnog iets goeds kunnen doen voor een ander.”
“Ik vind het ook wel mooi, om dit zo van Anouk te horen”, zegt Larissa. “Als je er zelf maar achter staat. Dat vind ik belangrijk.” Weten wat jouw familielid of vriend(in) wel en niet wil qua orgaandonatie, kan bovendien een pittig gesprek met een arts op een al moeilijk moment voorkomen. “Dus we beseffen ons nu wel dat het ook belangrijk is om dit gesprek toch nog met onze ouders te gaan voeren”, aldus Larissa. “Zij weten van ons wel dat wij donor zijn, maar wij weten nog niet van hén hoe zij in het Donorregister staan. Daardoor is een gesprek toch wel waardevol, om het in één keer van iedereen te horen en nog eens te bevestigen.”
Vind je het lastig om het gesprek over het Donorregister aan te gaan met je inner circle? Bijvoorbeeld hoe en wanneer? “Zorg dat je op dat moment iets met elkaar te ondernemen hebt. Ga bijvoorbeeld wandelen”, tipt Larissa. “Of praat er eerst over met vrienden, als je het nog iets te spannend vindt om het met familie te bespreken”, vult Anouk aan. “Ik denk dat als je voelt van hé, dat was best een fijn gesprek, de drempel al een stuk lager zal zijn.”
Wil je meer weten over de verschillende keuzes in het Donorregister, tips voor het voeren van het gesprek over jouw keuze of informatie over orgaandonatie in het algemeen? Ga naar donorregister.nl/jongeren.
