Leon Verdonschot legt voor LINDA.nl iemand wekelijks iemand het vuur na aan de schenen. Deze week is acteur en theatermaker Peter Lusse (63) aan de beurt. Hij staat op dit moment in het theater met zijn voorstelling Eddie voor het leven.
Je staat nu in het theater met een voorstelling waarin je terugblikt op Eddie, je personage in de serie Vrienden Voor Het Leven. Samenvallen met een personage dat je dertig jaar geleden hebt gespeeld: daar kun je je tegen verzetten, al dan niet tevergeefs. Jij hebt ervoor gekozen het te omarmen?
“Ik heb het nooit als compliment beschouwd, maar ik denk wel dat het een compliment ís. Er was een tijd dat ik het vervelend vond dat interviews altijd over die rol gingen, maar die veldslag heb ik verloren. Op een gegeven moment heb ik me daar bij neergelegd en gedacht: ik ga gewoon de kist in met dat typetje aan mijn reet.’ Dus vertel ik in de voorstelling over Eddie, maar ook hoe humor werkt en hoe comedy werkt, doe enkele knetterende conferences, en ik zing ook enkele liedjes. In cabaret hoor je bijna geen liedjes, het is vaak vooral stand-up. Niks mis mee, maar ik gooi er graag nog een liedje in.”
Vrienden Voor Het Leven heeft vijf seizoenen bestaan. Zijn jullie op het juiste moment gestopt?
“Als mijn geheugen me niet bedriegt ben ik zelf degene geweest die voorstelde er mee te stoppen, maar wat ik zeker weet is dat geen van mijn collega’s daar tegen protesteerde. En ook Joop van den Ende heeft er nooit een seconde moeilijk over gedaan. Ik denk dat we met z’n allen aanvoelden dat het klaar was. Ik ben zelf een groot liefhebber van Amerikaanse comedyseries, maar ik vind bijna altijd dat ze te lang doorgaan.”
Hoe zouden we in 2023 naar de serie kijken?
“Ik hoorde laatst iemand die met haar kinderen van 18 en 19 een paar afleveringen had gekeken, en er schijnen wel een paar gevoeligheden in te zitten, al was het volgens mij een brave serie. In timing in comedy is volgens mij niet zoveel veranderd, maar ik denk dat zo’n serie nu wel sneller zou gaan. En wat vooral een reden zou zijn om het niet meer te maken, naast de kosten, is het feit dat het concept niet knetterend genoeg meer zou zijn. Als een producent nu naar een zendgemachtigde zou gaan met: ‘Ik heb een leuk idee voor een serie: twee jonge mensen wonen in een souterrain. Gaan ze trouwen of niet? Is ze zwanger of niet?’ Dan zou hij mogen doorlopen. De angst voor kijkcijfers leidt vooral tot spektakel, bij die real life series.”
Je deed onlangs de eerste ‘proef try-out’ van je voorstelling en noemde die in een filmpje op je socials ‘heel leerzaam’. Dat klinkt alsof er nog veel anders kon. Wat?
“Daar zijn try-outs voor, om veel van te leren. We waren te lang, en dat waren bij de try-out erna eerlijk gezegd nog steeds, hoewel ik al veel erin gezaagd had. En sommige onderdelen waren iets te droog. Maar het bestaat niet dat je in je woonkamer een tekst uit je hoofd leert, het toneel oploopt en die tekst in één keer goed is. Dat bestaat bij míj in ieder geval niet.”
Je hebt ooit gezegd dat we in Nederland óf neerkijken op comedy acteren, óf de acteerregels ervan niet begrijpen. Wat is er zo anders aan?
“Als je kijkt naar Friends of Desperate Housewives, dan zie je dat veel acteurs het idioom van comedy begrijpen. In Nederland wordt naar mijn smaak de nadruk gelegd op naturel; heel veel mensen in acteerland zijn fan van Scandinavisch acteren, dat zo mogelijk nóg realistischer is. En comedy is natuurlijk niet honderd procent realistisch. Dat geldt ook voor opera, dat is ook een andere vorm van acteren, maar dan met zang erbij. Voor beide geldt: het is bigger than life, het gaat een beetje richting tekenfilm. En het is dus een vak apart.”
En je bent, als komisch acteur én operazanger, dus een liefhebber daarvan?
“Ik vind dat we acteurs hebben in Nederland die heel erg goed naturel kunnen spelen, en daar kan ik enorm van genieten. Maar voor míjzelf geldt: ik vind naturel spelen een verspilling van energie. Zo hard mogelijk je best doen om zo normaal mogelijk over te komen. ‘Hij was zó goed; je kon niet eens merken dat hij acteerde!’ Dan denk ik: heb ik daar nou zo mijn best voor gedaan?”
Voor een hele generatie ben jij ook de man van ‘Crispy geluidje toch?’: de chipsreclame.
“Ook dat heb ik op mijn geweten, ja.”
Ben je daar trots op?
“Mijn toenmalige schoonvader had een zoetwarengroothandel, en die chips waren niet aan te slepen. Dus dat is wel gelukt, en daar ben ik wel een beetje trots op, ja. Het grappige is: ik heb dat ene filmpje gemaakt, en daarna nog een serie van vijf filmpjes. Daarna kwam een andere copywriter van datzelfde bureau met een heel nieuwe campagne, met hetzelfde typetje. Dat heb ik toen niet gedaan, omdat zo zei ik toen, ‘ik niet mijn hele leven aan een dezelfde typetje wil vastzitten’. En een jaar later kwam Vrienden Voor Het Leven, haha!”
Wat beschouw je als je grote blunder als acteur?
“Ik ben in 1987 in een kinderserie terechtgekomen; dat was echt de meest rampzalige televisie aller tijden. De serie heeft twee jaar op de plank gelegen, dus ik dacht dat ik zou ontsnappen. Maar toen werd-ie alsnog uitgezonden. Ik heb er veel populariteit mee bereikt onder collega’s, die met een biertje en een zak chips er naar keken, maar niet om de redenen die ik zou willen. Alles was er slecht aan. Ik liep de hele dag met een walkman op met de teksten, om die er maar in te hameren. Maar zelfs dan bleven ze niet hangen. Ik kreeg die teksten maar niet in mijn hoofd, en omdat daardoor steeds meerdere takes nodig waren heb ik daar veel tijd verspild van andere mensen.”
Al ben je druk, en daarmee ogenschijnlijk succesvol: onlangs stond je opeens bijna op straat. Hoe kwam dat?
“Doordat ik vanwege gezondheidsproblemen jaren niet veel kon werken. En doordat de woningnood heel veel erger is dan veel mensen zich realiseren – het is echt verschrikkelijk. Ik heb nu gelukkig een tijdelijk dak boven mijn hoofd.”
Stress, ook over geld, kan zelfs zelf leiden tot verlaging van je IQ, blijkt uit onderzoek.
Grijnzend: “Je realiseert je dat je je nu op glad ijs bevindt?”
Voor je creativiteit zal het al helemaal niet gunstig zijn.
“Ik lag in eerste instantie ook achter met schrijven voor deze voorstelling. Als je echt denkt dat je op straat komt te staan, gaat het schrijven niet zo lekker, dat wil dan niet echt. Creativiteit moet echt de ruimte hebben. Al kan ik me herinneren dat ik 40 jaar geleden in een verschrikkelijke relatiecrisis zat en in die tijd dingetjes voor de radio moest schrijven, en die kwamen er toch.”
Foto: Bob Bronshoff
Diggy Dex over Carré en fotoboeken: 'Stel je krijgt het fotoboek van je toékomst, zou je kijken?'
