Liesbeth Rasker (35) runt een Instagram-café waar elke maandag duizenden vrouwen (en een handvol mannen) elkaar advies geven. Speciaal voor LINDA. licht de kroegbaas een gespreksonderwerp toe.
In deze aflevering de vraag: “Ik heb een partner met ADHD. Hoe houd je het leuk (of überhaupt vol)?”
Wie al te lang op Tiktok rondhangt, zal vroeg of laat tot de conclusie komen ADHD te hebben. Zelf probeer ik mijn algoritme zoveel mogelijk bij katten en andere leuke dieren te houden, maar er komt altijd wel iets voorbij dat als punch line heeft ‘ik dacht dat iedereen dit had maar blijkbaar heb ik gewoon ADHD’, waarbij die term geregeld wordt verwisseld door ADD.
Het zijn dan dingen als een verhaal heel warrig vertellen, voortdurend je sleutels of andere dagelijkse items kwijt zijn, altijd meerdere innerlijke monologen hebben, en steevast aan een taakje beginnen, maar halverwege afgeleid raken en iets anders gaan doen.
Zelf zou ik volgens de Tiktok-diagnoses ook wel behept zijn met een goede portie AD(H)D. Toen ik dat een keer tegen m’n psycholoog zei, sprak ze de ontnuchterende woorden “Nee, jouw problemen hebben een andere oorsprong, en verder ben je gewoon chaotisch”. Oké. Maar wie wél echt deze diagnose heeft, staat gesteld voor tal van uitdagingen. En dat geldt ook voor de eventuele partner van die persoon. Ik ken zo’n stel, en hoe liefdevol het allemaal ook wordt geprobeerd, het is gewoon echt een pittige opgave.
Wat ik uiteraard geheel en al bedoel zonder stigmatiserend effect te willen hebben. ADHD’ers voelen zich vaak al ’te veel’ of zijn voortdurend bezig zich aan te passen of in te dammen, en voelen zich daardoor soms miskend en ongezien. Leerde ik allemaal tijdens deze avond Kroegpraat. Maar feit blijft dat het voor een partner soms óók best een flinke dobber is, net als voor de ADHD’er zelf, en dat goede tips dan best welkom kunnen zijn. Dus, daar komen ze.
‘Relatietherapie met specialisatie hierin. Het brein werkt gewoon anders. En dat accepteren is voor beiden lastig. Er zullen namelijk altijd ‘valkuilen’ zijn en zaken die ‘lost in translation’ raken. Met relatietherapie heb je soms even iemand die beide ‘breinen’ kan uitleggen en ook praktische tips kan geven. En ja, soms is het gewoon shit, want mogelijk zal er altijd iets zijn wat die persoon mist bij jou of vice versa, omdat de behoeften ook anders zijn. De vraag is dan of jullie elkaar echt accepteren zoals je bent.’
‘Als het om volhouden gaat, dan lijkt me dat niet zo’n best teken. Een partner met ADHD hoort in principe gewoon normaal te functioneren. Misschien zijn er iets meer prikkels nodig, of in periodes juist minder prikkels. Goed communiceren is KEY. Ik, zelf ADHD’er, ben er al jaren (vanaf 14e) af en aan voor in therapie en een paar dingen binnen mijn relatie zijn heel belangrijk: dat ik sport, dat ik goed over m’n gevoelens praat met m’n vriend, dat ik plan en dat er ruimte is voor impulsiviteit. Maar niet op de puberale manier, eerder: ADHD’ers gaan niet altijd even lekker om met sleur. Dus ruimte inbouwen voor leuke, feestelijke dingen.’
‘Pfoe, hangt er vanaf hoe de ADHD zich laat zien bij die partner? Maar over het algemeen: accepteren dat jullie evt ander slaapritme hebben. Als de ADHD’er (veel) later naar bed gaat dan jij, dan kan jouw partner jou wel naar bed ‘brengen’. Veel communiceren over hoe ADHD zich ontvouwt en verwachtingen van de partner bespreken. Dat jij niet de hele tijd alles vergeet/te laat komt/emotionele uitbarstingen hebt, betekent nog niet dat jij alle ’tekortkomingen’ van de ander kan handelen of moet oplossen. Hélpen is fijn, maar je hoeft het niet allemaal in je eentje te fixen voor jullie twee. Bovenal begrijpen dat je partner ECHT diens best doet. EN als tijdsblindheid een ding is, mijn vriend zegt vaak we gaan over 10 minuten van huis, ipv dat ik NU weg moet. Dat is mega fijn. Tot slot, ADHD’ers hebben ook een heeeel creatief/energiek brein wat waarschijnlijk ook juist heel aantrekkelijk is aan je partner.’
‘Neem dingen die ADHD-gerelateerd zijn niet direct heel persoonlijk. Leg uit wat ’t voor effect op jou is (bijv: dat jij door me heen praat maakt dat ik me niet gehoord voel, zou je misschien even alleen willen luisteren / dat je zo veel te laat aankwam bij X geeft me het gevoel dat het niet belangrijk voor je is) en dan kan diegene zelf (evt samen) nadenken over hoe dat op te lossen. Van beide kanten praten over wat je wel en niet chill vindt, als het even lukt niet onnodig aanvallend want vaak is er al een negatief zelfbeeld. Richt je op hoe je complementair bent aan elkaar. Als je heel verschillend bent en zelf geen ADHD hebt, heb je waarschijnlijk ook andere goede en slechte eigenschappen. Ik zorg dat de rekeningen op tijd betaald worden, de was opgevouwen, verjaardagen onthouden, hij bedenkt creatieve ideeën als ik iets lastigs moet doen op werk, kookt en doet alle praktische klusjes waar ik weer niet goed in ben. Goede verdeling zorgt dat het niet scheef wordt.’
‘Allereerst: ADHD uit zich bij iedereen écht anders en de ene partner zal bepaalde trekjes lastig vinden terwijl de andere partner er weinig last van heeft, dus geen one size fits all. Als ADHD’er was de ‘of überhaupt volhouden’ zin hierbij wel ‘au’ om te lezen. Realiseer je dat ADHD’ers vaak in leven al hebben gehoord dat ze teveel zijn. Te aanwezig, te gevoelig en/of te chaotisch. Als je je daar veel aan ergert, (en hun meestal sociale, creatieve en sensitieve kant niet zwaarder weegt) dan moet je misschien niet bij die persoon zijn. Want jij wordt er niet blij van, maar je geeft hen, bewust of onbewust, ook het gevoel dat ze teveel zijn/niet goed zijn zoals ze zijn. Wat sowieso niet leuk is maar ook vaak al een zere plek. Over bepaalde dingen kun je, vanuit liefde :), afspraken maken. Wil je me hierbij helpen, kun je me dan even laten, een schoonmaakster nemen oid. Maar je moet (net zoals bij mensen zonder ADHD trouwens) iemand niet helemaal willen veranderen.’
‘Humor blijven houden en niet ergeren, het is niet expres. Als ik mijn man weer in de schuur met een bezem tref terwijl hij thee ging zetten probeer ik daar maar om te blijven lachen.’
De helft van de vrouwen krijgt met zwangerschapsdiscriminatie te maken: 'Zou geen issue moeten zijn'
Liesbeth is schrijver en podcastmaker (van onder meer ‘De Dienst’ en ‘Dag voor Dag’), en sinds een jaar digitale kroegbaas. Ze woont in Amsterdam met haar poes Disco, was in een vorig leven altijd op reis, en als ze later groot is hoopt ze de helft van het jaar op een Italiaanse heuveltop te wonen.
