Claires dochter Lieke komt ogenschijnlijk kerngezond ter wereld, maar al snel slaat de vreugde om in een nachtmerrie. Lieke overlijdt onverwacht en de daaropvolgende rouw overweldigt Claire.
“Ik dacht echt dat ik hier nooit meer bovenop zou komen.” Zeven jaar na het overlijden van haar dochter schrijft Claire van ’t Veen (43) het handboek Ik rouw van je: “Het is het boek dat ik zelf ook had willen hebben na haar overlijden.”
“Toen ik zwanger was, keek ik enorm uit naar de geboorte van mijn dochter. Onze zoon Silvan was toen vier jaar. Toen ze geboren was, leek alles helemaal goed te zijn. Op een roze wolk gingen we naar huis, we waren zielsgelukkig met ons mooie meisje. Maar al snel kwamen er donkere wolken voorbij.”
Lieke heeft moeite met drinken, ze huilt veel en ze is niet de blije baby zoals Claire had ervaren met haar zoon toen hij was geboren. “Ze was geen bloeiende baby. Ook had ze moeite met haar ademhaling. Achteraf bleek dat haar middenrif niet goed werkte.”
Claire en haar man hebben contact met de huisarts en al snel belanden ze in het ziekenhuis. “Steeds meer puzzelstukjes vielen op hun plek. Tijdens de zwangerschap had ik een virus en van daaruit is veel schade ontstaan. Zij was dus al ziek bij de geboorte, iets wat we pas veel later ontdekten. Als ik terugkijk, voelde ik onbewust al aan dat er iets niet klopte.”
Eenmaal in het ziekenhuis komt Lieke op de IC te liggen, waar ze uiteindelijk niet meer uit komt. “Het virus had haar zo veel kwaad gedaan dat er geen lang leven meer voor haar was. De artsen zeiden niet letterlijk tegen ons dat ze zou sterven, maar wel dat ze heel erg ziek was.”
Als ze daarbovenop ook nog het RS-virus krijgt, is er niets meer aan te doen. Lieke zal komen te overlijden. “De artsen zeiden dat we ons op haar afscheid moesten voorbereiden. Dat was zo gek. De IC was onze veilige haven. Zolang ze daar lag, leefde ze nog.”
Foto van Lieke. Tekst loopt door onder de foto.
Ondertussen wordt haar zoontje op 13 januari vier jaar. “Op die dag hingen we de slingers op. Maar drie dagen erna, op 16 januari, overleed Lieke in onze armen toen ze pas een paar weken oud was. Toen dat gebeurde, zat ik in één klap in de krochten van de rouw. Ik dacht oprecht dat ik er nooit meer uit zou komen. Je denkt écht: hoe kan ik ooit weer gelukkig zijn? Dat was zo heftig.”
Claire wordt geconfronteerd met het feit dat ze geen idee heeft hoe ze moet rouwen. “Ik had rouw nog nooit van zo dichtbij meegemaakt. Een soort rouw die je de adem beneemt. Ik dacht: En nu?’ Hoe ga ik dit doen? Hoe rouw je?”
Zo steun je iemand die rouwt: 'Vraag naar de grens van de ander, maar geef ook de jouwe aan'
Ze begint een zoektocht om hiermee te leren omgaan. Ze gaat op zoek naar boeken, praat met een rouwpsycholoog en doet aan mindfulness. “Ik heb allemaal stukjes om me heen verzameld waar ik uiteindelijk veel aan heb gehad.”
Maar het boek dat ze had willen hebben toen Lieke overleed, vindt ze niet. “Dat boek was er niet. Ik vond boeken met hele kleine letters en heel veel tekst, waarin de definitie van rouw stond en de verschillende fasen van rouw waren uitgelegd. Maar ik wilde iets lezen waarin zou staan: ‘Het komt nooit meer goed, want Lieke is overleden, maar hoe je je nu voelt, gaat beter worden.'”
Claire mist op dat moment een boek dat laagdrempelig is, met weinig tekst per pagina omdat concentreren haar niet lukt. Een boek dat je weg kunt leggen, met afbeeldingen en ruimte in de pagina’s.
Uiteindelijk leert Claire om met de rouw om te gaan. “In het prille begin zaten er nog scherpe kartelranden aan die je leken open te rijten, maar de rouw wordt zachter en op een gegeven moment krijg je meer lucht en gaat het verdriet zich verweven in je leven. De pijn blijft altijd. Als iemand mij vraagt of ik nog rouw om Lieke, dan zeg ik: ‘Natuurlijk’. Ik rouw van haar. Ik hou van haar. Voor altijd. Dat is verdrietig, maar ook iets heel moois.”
Zeven jaar na het overlijden van Lieke besluit Claire het boek te schrijven dat ze zelf had willen hebben toen haar dochter overleed. “Ik wilde het eerder schrijven, maar kon dat toen nog niet. Nu, zeven jaar later, is de rouw verweven met mijn leven. Het boek is er nu voor anderen, voor degene die iemand heeft verloren van wie die persoon ontzettend houdt. Ik neem de lezer mee op weg in de rouw, als een handboek, makkelijk leesbaar en met oefeningen en tips.”
Het boek staat nu in de top tien van boeken over rouw, iets wat Claire nooit had verwacht. “Toen ik het schreef, dacht ik: punt. Dat is het dan. Ik had nooit gedacht dat het nu bij rouwprofessionals, praktijkondersteuners en huisartsen zou liggen. En daarnaast vind ik het prachtig dat ik veel hartverwarmende reacties heb mogen ontvangen.”
“Ik heb het boek echt voor anderen geschreven. Het gaat daarom ook niet over mij, en mijn verhaal vertel ik dan ook niet in het boek. Het richt zich juist op de ander en zijn of haar reis door het landschap van rouw. De essentie van het boek is dat rouw er mag zijn.”
“Voor mezelf geldt dat ik nu kan zeggen dat ik een heel gelukkig mens ben, zij het met een stukje in mijn hart dat voor altijd mist. Dat blijft. Elke dag denk ik met liefde en gemis aan mijn dochter. Maar ondanks de rouw is het leven ook ontzettend mooi.”
Nina's (22) moeder overleed onverwachts: 'Elke dag een zwaar gevoel, maar heb er ook van geleerd'
