Nu over drie weken het WK voetbal in Qatar begint, zwelt het protest steeds meer aan: de manier waarop arbeidsmigranten zijn ingezet om stadions en hotels te bouwen, is schandelijk.
Ruim 6500 mensen die naar Qatar gingen om er hun brood te verdienen, vonden er de dood door de hitte en slechte leef- en werkomstandigheden. Mensen uit onder andere Pakistan, Bangladesh, India, Sri Lanka en Nepal lieten hun families achter in de hoop op een betere toekomst, maar kwamen nooit meer thuis
Door internationale druk is de wetgeving in het land aangepast en hebben arbeidsmigranten wat meer rechten gekregen, maar je verandert situaties niet alleen door wetten, een mentaliteitsverandering is ook essentieel, en die druk je niet zomaar door. Obscene rijkdom maakt al te vaak hooghartig (zie de grootheidswaanzin van belastingontwijkende miljardairs als Elon Musk en Jeff Bezos), zo ook in de Golfstaten waar uitbuiting van arme arbeidsmigranten meer regel dan uitzondering is.
Het is dus belangrijk dat het protest klinkt, dat nu ook voetballers zich uitspreken. Hoewel je daarmee onredelijk veel verantwoordelijkheid op hun schouders legt. Een cruciale reden waarom ongelijkheid en gruwelijke misstanden voort kunnen duren, is omdat overheden en bedrijven lak hebben aan basale mensenrechten. Daar moet je eerst en vooral zijn voor je protest, niet bij kwetsbare individuen.
Maar toch wringt het een beetje. Terwijl iedereen naar Qatar wijst, worden onze eigen arbeidsmigranten ook uitgebuit. In opdracht van de FNV tekende ik de verhalen op van zes arbeidsmigranten in het boek Arbeidsmigranten in Nederland: ze wonen samengepropt in te kleine, vieze kamers, worden onderbetaald, niet uitbetaald, gekleineerd, vernederd, zelfs mishandeld en van al hun rechten beroofd. Ze mogen hier het werk doen dat niemand anders wil doen, ze houden de bouw, distributiecentra, slachthuizen en kassen draaiende onder erbarmelijke omstandigheden.
Bijna dagelijks staan er verontrustende artikelen en reportages hierover in de kranten, de politiek spreekt er schande van, maar verandert er iets? Waar blijft de massale steun van het publiek aan de arbeidsmigranten? Het protest tegen de bedrijven die de menselijke waardigheid met voeten treden?
Niet alleen de arbeidsmigranten worden vergeten. Iedere dag sterven er mensen aan de grenzen van Europa omdat ze hier een veilig heenkomen dachten te vinden. Vluchtelingen die met geweld verjaagd worden, naakt op boten worden gezet, die mishandeld worden, opgesloten, gedood. Vluchtelingen midden op zee die hulp wordt geweigerd waarna hen de verdrinkingsdood wacht. Het is misselijkmakend.
Het protest tegen Qatar zou een stuk overtuigender klinken als mensen ook op zouden staan tegen de ontmenselijking van arbeidsmigranten en vluchtelingen hier.
'Kennelijk heb je als werknemer maar alles te slikken, dat hoort zogenaamd bij professionaliteit'
