Excuses

“Nu de laatste overlevenden nog onder ons zijn, bied ik vandaag namens de regering excuses aan voor het overheidshandelen van toen”, zegt de premier. “Dat doe ik in het besef dat geen woord zoiets groots en gruwelijks als de Holocaust kan omvatten.”

Deze zondag vindt de jaarlijkse Nationale Holocaust Herdenking in Amsterdam plaats, 75 jaar na de bevrijding van naziconcentratiekamp Auschwitz op 27 januari 1945.

Lees ook
Willem-Alexander naar Israël voor World Holocaust Forum

Tekort

Rutte vervolgt dat het antisemitisme 75 jaar na Auschwitz nog steeds bestaat. “Juist daarom moeten we voluit erkennen wat er destijds is gebeurd en dat ook hardop uitspreken.” De premier benadrukt dat de regering in die tijd tekort is geschoten.

“Toen het gezag een bedreiging werd, zijn onze overheidsinstanties tekortgeschoten, als hoeders van recht en veiligheid. De bittere consequenties van registratie en deportatie werden niet tijdig en niet voldoende onderkend.”

Lees ook
NS betaalt miljoenen aan overlevenden en nabestaanden Holocaust

Geen aanleiding

Tot nu toe zag het Nederlandse kabinet geen aanleiding om excuses te maken voor de houding toentertijd. In 2012 werd de kwestie al aangekaart door PVV-leider Geert Wilders. Hij zei dat de Nederlandse regering tijdens de Tweede Wereldoorlog wegkeek van de Jodenvervolging. Wilders werd toen gesteund door het Nederlands Auschwitz Comité.

Volgens Rutte was er toen geen ‘breed gedragen advies’ uit de kring van betrokkenen, of informatie die zou moeten leiden tot excuses. In een reactie op de uitspraken van Rutte zegt Wilders: “Een beetje laat, maar beter laat dan nooit en zeer op zijn plaats, zeker ook in een tijd van helaas weer groeiend antisemitisme.”