Door de uitbraak van het coronavirus in Nederland zijn veel operaties en behandelingen niet doorgegaan. Het gevolg daarvan is dat in totaal ongeveer 320.000 “levensjaren in goede gezondheid” van deze patiënten verloren gaan.
Volgens het RIVM is de kans klein dat dit nog te repareren is.
Als de pandemie er niet was geweest, hadden sommige mensen langer geleefd en zouden ze een betere laatste levensfase hebben gehad. Onderzoekers van het instituut keken naar slechts een deel van de zorg. Ze bestudeerden de planbare operaties. Het gaat bijvoorbeeld om operaties aan heupen en knieën en ingrepen vanwege staar.
Die gingen in 2020 en 2021 vaak niet door omdat de ruimte in de ziekenhuizen nodig was om coronapatiënten op te vangen. In twee jaar tijd stonden ongeveer 1,6 miljoen van zulke ingrepen op de planning. Maar door het coronavirus werden dat er ongeveer 305.000 minder.
Het RIVM benadrukt dat het gaat om een minimale schatting. “De volledige verliezen aan gezondheid zijn waarschijnlijk groter omdat niet alle vormen van zorg zijn meegeteld. Denk aan de gevolgen van uitgestelde diagnoses en zorg op poliklinieken.”
Als ziekenhuizen erin slagen om tot eind 2026 elk jaar een paar weken lang 5 procent meer operaties uit te voeren, zou de schade voor de gezondheid beperkt kunnen worden. In dat geval zou de schade met 19.000 levensjaren kunnen worden teruggebracht.
“Of dit haalbaar is, hangt niet alleen van voldoende zorgpersoneel af. Wat ook meespeelt is of mensen nog in aanmerking (willen) komen voor een operatie. Zeker is dat niet alle uitgestelde operaties kunnen worden ingehaald”, aldus het RIVM.
Volgens het gezondheidsinstituut laten de cijfers zien dat het belangrijk is om bij een crisis de gewone zorg zo goed mogelijk door te laten gaan. Privéklinieken en buitenlandse ziekenhuizen zouden bijvoorbeeld behandelingen kunnen overnemen. Een andere mogelijkheid is “de operatiecapaciteit zo goed mogelijk gebruiken voor operaties die veel gezondheid opleveren”.
Ruim een derde van ziekenhuizen kan kritiek planbare zorg niet volgens planning leveren
