Veel jonge vrouwen gebruiken natuurlijke methoden als anticonceptie: 'Niet de juiste manier'

31-01-2024 | Nivine de Jong

Veertien procent van de Nederlandse vrouwen tussen de 18 en 29, die in het afgelopen jaar penis-in-vaginaseks hebben gehad, gebruikt natuurlijke methoden om een zwangerschap te voorkomen.

Het niet willen gebruiken van hormonen is bij vrouwen de meest genoemde reden hiervoor. Dat blijkt uit onderzoek van Rutgers.

Onderzoek

In de afgelopen twaalf maanden is de groep jongeren tussen 13 en 25 jaar die geen anticonceptie gebruikt gestegen van 9 naar 20 procent, meldden Rutgers en Soa Aids Nederland vorige week. Daarbij wordt de pil als grootste boosdoener gezien, mede door desinformatie op social media.

Gebruik je geen anticonceptie maar heb je wel onbeschermde seks, dan stijgt de kans op een ongewenste zwangerschap enorm. Er wordt dan ook steeds vaker gezocht naar hormoonvrije manieren. Rutgers deed aanvullend onderzoek naar natuurlijke methoden.

Natuurlijke methoden

De meerderheid, 56 procent van de vrouwen die hun vruchtbare dagen bijhouden, doen dat in een agenda. Ook een app gebruiken of het zelf aanvoelen zijn veelgenoemde antwoorden, vaak in combinatie met een andere manier om de vruchtbare dagen bij te houden.

De vruchtbare dagen meten per cyclus geeft nog geen garantie dat een vrouw niet zwanger raakt. Er is daarom in het onderzoek ook gevraagd naar de maatregelen die ze nemen tijdens hun vruchtbare dagen. Wanneer vrouwen tijdens de vruchtbare dagen vaginale seks hebben, zegt het overgrote deel, 62 procent, een condoom te gebruiken. Een kwart van de vrouwen heeft geen penis-in-vaginaseks tijdens de vruchtbare dagen en twaalf procent van de vrouwen doet aan terugtrekken om een zwangerschap te voorkomen.

Thumbnail voor Steeds meer jongeren stoppen met pil door desinformatie: 'Zo zal aantal abortussen weer stijgen'

Steeds meer jongeren stoppen met pil door desinformatie: 'Zo zal aantal abortussen weer stijgen'Lees ook

Redenen

Vrouwen noemen verschillende redenen om natuurlijke methoden te gebruiken. De meest genoemde reden (62 procent) is het niet willen gebruiken van hormonen. Ook meer in contact willen zijn met het eigen lijf en angst voor gezondheidsschade door hormonen zijn vaak genoemd.

De partner (35 procent), vrienden (22 procent) en sociale media (16 procent) hebben bijgedragen aan de keuze voor een natuurlijke methode.

Thumbnail voor 'Period tracking' is een onbetrouwbare anticonceptiemethode: 'Je speelt Russische roulette'

'Period tracking' is een onbetrouwbare anticonceptiemethode: 'Je speelt Russische roulette'Lees ook

Betrouwbaar

Maar hoe (on)betrouwbaar is een natuurlijke methode zoals een digitale kalender en dagelijkse temperatuurmeting? Gynaecoloog Manon Kerkhof van vrouwencentrum Curilion in Haarlem vertelde eerder aan LINDA.meiden dat dit geen geschikte methoden zijn om de cyclus in de gaten te houden en zwangerschap te voorkomen. “Je speelt Russische roulette. De apps hebben als voorwaarde dat je een regelmatige cyclus hebt. Is die van jou onregelmatig? Dan kan het niet de juiste voorspellingen doen.”

Want dat zijn het: voorspellingen op basis van ingevoerde data. Er wordt uitgegaan van de nauwkeurigheid van de gebruiker. “Daarnaast moet je leren hoe je je temperatuur op de juiste manier meet én moet je meenemen dat zaadcellen drie tot vijf dagen na ejaculatie in leven blijven.”

Betrouwbaarheid

Ineke van de Vlugt, programmamanager anticonceptie en abortus bij Rutgers, beaamt de onbetrouwbaarheid van natuurlijke methoden: “Op social media worden de natuurlijke methoden gepromoot als anticonceptiemethode, maar dat is het niet. Je kan misschien wel de vruchtbare dagen in beeld brengen, maar je moet als je seks hebt tijdens de vruchtbare dagen nog altijd een condoom gebruiken of seks kunnen weigeren.”

“Ook kun je de vruchtbare dagen niet goed voorspellen. Juist bij jonge vrouwen is dat lastig, die hebben vaak een onregelmatige cyclus. Door uitgaan en alcohol drinken kan je temperatuur fluctueren. Dan denk ik: als je echt niet zwanger wil raken, vertrouw niet te snel op deze methoden.”

Zwangerschap

En van de vrouwen die natuurlijke methoden gebruiken, vindt 39 procent het (heel) vervelend als zij nu zwanger blijken te zijn. “Als vrouwen echt niet zwanger willen worden en zonder zorgen willen genieten van seks, is het de vraag of een natuurlijke methode hierin de beste optie is. Het vraagt een regelmatige cyclus, goed gebruik, veel discipline en een gemotiveerde partner. Om een weloverwogen en geïnformeerde keuze te maken is goede voorlichting en counseling van cruciaal belang.”

Ga bij twijfels naar de huisarts of bel met de Twijfeltelefoon op het nummer 088 7555777. Hier kun je terecht met al je vragen en twijfels over anticonceptie.