Ben je materialistisch als je vaak en veel shopt? Misschien, maar volgens onderzoeker Esther Jaspers is dat niet per se negatief: ‘We beleven plezier aan kopen en bezitten’.
Jaspers promoveerde afgelopen week op het onderwerp aan Tilburg University. We belden haar op voor een gesprek over materialisme, shoppen en geluk.
Materialisme wordt volgens de onderzoeker onterecht als slechte eigenschap gezien: “Dat is te kort door de bocht, want iedereen is tot op zekere hoogte materialistisch.” Jaspers volgde acht jaar lang de materialistische behoeftes van ruim vierduizend Nederlanders en ontdekte dat mensen die spullen kopen met als doel gelukkiger te worden, niet gelukkiger worden. Maar wanneer je spullen koopt omdat je nou eenmaal graag winkelt, dat je wél gelukkiger kan maken. Winkelliefhebbers kunnen zich deze decembermaand dus ongegeneerd uitleven.
Jaspers maakt in haar onderzoek onderscheid tussen drie verschillende soorten materialisme: “De eerste vorm van materialisme is ‘kopen om te streven naar geluk: als ik meer spullen heb, word ik gelukkiger’. Dat werkt dus niet. Maar de tweede, ‘kopen omdat je het leuk vindt om te winkelen en spullen te bezitten’, en derde vorm: ‘kopen omdat je bezittingen ziet als maatstaf voor succes’, kunnen het geluksgevoel wel vergroten.”
“Mensen denken vaak dat materialisme iets is van de rijken, maar dat klopt niet”, vertelt Jaspers. Mensen die veel geld op de bank hebben staan, bleken juist minder materialistisch te zijn. Leeftijd blijkt wel een rol te spelen ons verlangen naar mooie spullen. “Jongeren en ouderen blijken materialistischer dan mensen van andere leeftijden.”
Lees ook
Emy van ‘De Correspondent’ legt uit hoe (en waar) je zonder schuldgevoel kunt winkelen
Jaspers denkt dat dat vooral komt door de levensfase van die persoon: “Jonge mensen zijn druk bezig hun leven op te zetten een huis en baan te vinden, dat zijn materialistische zaken. Als je daarna kinderen krijgt, ligt de focus meer op anderen dan op jezelf. Rond de pensioenleeftijd neemt het materialisme weer toe. Ik denk omdat de sociale kring van mensen dan kleiner wordt en de status die bij een baan hoort wegvalt, maar zeker weten doe ik het niet. Dat is een mooi onderzoek voor de toekomst.”
