Socioloog Jaron Harambam, gepromoveerd op de wereld van complotdenkers, brengt het boek ‘The Truth Is Out There’ uit. In het boek onderzoekt hij de leefwereld van deze ‘waarheidzoekers’.
De socioloog gebruikt in plaats van de term complotdenkers liever de term ‘waarheidzoeker’. In zijn boek komen achttien waarheidzoekers aan bod, die allen een ander denkbeeld navolgen. Samen met één van die achttien schuift hij aan tafel bij Op1.
De aarde is plat, QAnon, 9/11, de maanlanding, 5G en Pizzagate; ze vallen allemaal onder de term ‘complot’ en de mensen die erin geloven onder ‘complotdenkers’.
Maar zoals Harambam zegt: “Je kunt niet die groep mensen als één pot nat nemen, er is diversiteit. Sommigen beschouwen het als een allesoverkoepelend geloof, anderen zijn gewoon op zoek naar meer info en zien in hoe media-framing werkt”.
De socioloog pleit ervoor mensen met andere denkbeelden niet weg te drijven. “Vanuit een maatschappelijk oogpunt is het belangrijk te weten waarom hele grote groepen mensen in onze samenleving twijfelen aan officiële waarheden en experts en overheden niet geloven.”
Voor zijn boek heeft Harambam ook Gitta Sluijters gevolgd. Sluiter is hoogopgeleid, heeft meerdere studies gedaan en past daarmee volgens presentator Jort Kelder niet tussen het plaatje van ‘complotdenkers’.
“Ik weet ook niet of ik het met alle complotdenkers eens ben”, reageert Sluijters op de presentator. “Ik zit hier ook voor m’n eigen ‘complot’ natuurlijk”, zegt ze lachend.
‘Haar complot’ is het wantrouwen van de Big Pharma en de overheid. Ze gelooft dat de mensheid steeds meer gecontroleerd zal worden middels bijvoorbeeld een coronapaspoort.
Kelder benoemt de precaire situatie rondom het gesprek voeren over complotdenkers en complotten. Hierdoor blijft het uit het midden van het debat en komt het zelden op tafel in ‘alledaagse’ discussieprogramma’s als Op1. Zo was er veel kritiek op het aanschuiven van Willem Engel.
“Kunnen we ooit nog tot elkaar komen?”, vraagt hij zich hardop aan tafel af. Volgens Harambam wel: “We moeten in gesprek blijven. Luisteren betekent niet meteen gelijk geven”.
Complottheorie krijgt eigen leven: heeft Melania Trump een 'body double'?
Het fragment terugzien? Dat kan hier.
