Steeds meer Oekraïense kinderen zijn alleen op de vlucht, en hulporganisaties maken zich zorgen over hun veiligheid. Zonder familie is de kans op ‘geweld, uitbuiting, mensenhandel en mishandeling’ groot.
De (buur)landen die hen opvangen moeten deze kinderen daarom zo snel mogelijk identificeren en registreren. Dat stellen Save the Children, UNICEF en de Hoge Commissaris voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties.
Inmiddels zijn volgens Save the Children honderdduizenden Oekraïense kinderen op de vlucht. Steeds vaker steken zij alleen de grens over. Bijvoorbeeld omdat familieleden het land zelf niet kunnen verlaten, maar hun kinderen wel in veiligheid willen brengen. Andere minderjarigen zijn tijdens de vlucht zelf van hun ouders of verzorgers gescheiden, zegt de hulporganisatie. Een groot gedeelte van de alleenstaande kinderen is nog geen veertien jaar oud en zou tekenen van psychische stress vertonen.
Ook Catherine Russell, uitvoerend directeur van UNICEF, en Filippo Grandi, Hoge Commissaris voor Vluchtelingen van de VN, maken zich zorgen over de situatie. Zij roepen op tot het zo snel mogelijk identificeren en registreren van deze kinderen. ‘Kinderen zonder ouderlijk toezicht lopen een verhoogd risico op geweld, misbruik en uitbuiting’, schrijven zij in een gezamenlijke verklaring. ‘Wanneer deze kinderen grenzen oversteken, nemen de risico’s nog meer toe. In noodsituaties stijgt ook het risico op mensenhandel.’
‘Ouders gaan over tot de meest wanhopige, hartverscheurende middelen om hun kinderen te beschermen’, meldt Irina Saghoyan, Save the Children-directeur in Oost-Europa. Vaak reizen de kinderen met oudere broers, zussen of verre familie. Maar ook dan zijn ze nog steeds erg kwetsbaar voor mensenhandel of uitbuiting.
‘We moeten alles doen om te voorkomen dat kinderen van hun verzorgers gescheiden worden, of families direct te traceren en met hen te herenigen wanneer scheidingen wel plaatsvinden.’
VN: 'Snelst groeiende vluchtelingencrisis sinds Tweede Wereldoorlog'
De hulporganisaties benadrukken dat overheden hierin snel moeten handelen. Dit houdt volgens UNICEF en de VN onder andere in dat landen na de grensovergang direct veilige ruimten moeten bieden aan kinderen. Ook moeten ze hen koppelen aan nationale systemen voor kinderbescherming.
Het is volgens UNICEF en de VN ook van belang dat hun tijdelijke verzorgers gescreend zijn, en dat alles er op gericht is om hen zo snel mogelijk met hun gezin te herenigen. Overheden moeten de kinderen die alleen binnenkomen daarom ook alleen tijdelijke zorg bieden, stellen de organisaties. ‘Adoptie mag niet plaatsvinden tijdens of onmiddellijk na noodsituaties.’
Alle kwetsbare groepen lopen zonder voldoende toezicht risico om slachtoffer van mensenhandel te worden. Ook vluchtende vrouwen kunnen uit wanhoop in de verkeerde auto stappen, zegt Marieke van den Berg van het Rode Kruis tegen de Leeuwarder Courant. En dat kun je er van tevoren niet altijd vanaf zien.
“Het grootste deel van de mensen is oprecht in het aanbieden van hulp. Er zijn echter ook altijd criminelen die een humanitaire crisis als kans zien om mensen in hun macht te krijgen en uit te buiten.”
Waarom is de 'Z' het symbool van voorstanders van de Russische invasie?
