Een huiswerkopdracht van leermethode ‘Taal Actief’ zorgt deze week voor online ophef. In de opdracht zouden de woorden allochtoon en autochtoon polariserend gebruikt worden.
Moeder Petra ter Veer besluit haar onvrede over de opdracht te uiten in een post op Facebook, waar flink op gereageerd wordt.
In de huiswerkopdracht voor leerlingen uit groep zes kan het kroost bij verschillende stellingen kiezen uit drie opties. Hierbij is de gestelde vraag: ‘Gaat het om een allochtoon, een autochtoon of kan het allebei?’ De aanleiding voor het bericht van Ter Veer ontstaat als haar dochter Nora met vragen blijft zitten na het maken van de opdracht.
Ter Veer: “Haar eerste vraag aan mij was: ‘Als ik nou blond haar en blauwe ogen zou hebben, ben ik dan allochtoon of autochtoon? Ik snap het niet meer. Jij komt uit Friesland, papa is een Marokkaan en ik heet Nora. Ben ik nu een allochtoon?’ Ik vroeg haar waarom ze ineens die vragen stelde, en ze vertelde me dat ze haar huiswerk niet snapte. Toen ik met haar meekeek en de lijst met stellingen zag staan, was ik verbaasd. Ik vond het écht niet kunnen.”
De opdracht in kwestie
In het kader van woordenschat uitleggen wat allochtoon of autochtoon betekent, vindt Ter Veer prima. Spreken over diversiteit en verschillen in achtergrond ook. Maar met deze vraagstelling speel je volgens haar in op stereotypering, van twee kanten. “Met ‘Piet is ontzettend zuinig’ stereotypeer je de gierige Nederlander, en waarom staat er precies bij Mohammed dat ‘ie twee talen spreekt? Dat doe ik zelf ook, als Friezin. Ben ik dan volgens die logica nog wel autochtoon?”
Ze vervolgt: “Noem het migranten of mensen met migratieachtergrond, maar verbind eigenschappen als tweetalig zijn of rastahaar hebben niet met het woord allochtoon. Dat heeft in de media en volksmond al vaak een negatieve lading gekregen. Kinderen krijgen dat echt wel mee. Polarisatie is al aan de gang in Nederland, moeten we dat echt onze kinderen op die leeftijd al aanleren?”
Ter Veer stuurde een brief naar de schooldirectie, waarin ze haar ongenoegen over het lesmateriaal uit. Ze kreeg een reactie terug: “Ik kan niet anders dan het helemaal met uw mening eens zijn. Dit is absoluut niet waar wij als school voor staan. Ik hoop dat u dit verder nooit zo ervaart. Het is heel goed dat u mij hierop gewezen heeft en ik kan u verzekeren dat wij dit schoolbreed op zullen pakken. Dit soort lessen moet geschrapt worden uit de lesstof.” Ter Veer wil verder in gesprek met de school over hoe en door wie de lesmaterialen worden uitgekozen en of daar een controle op wordt gehouden.
Dezelfde huiswerkopdracht zorgde in 2017 ook al voor ophef op Twitter. Toen reageerde Malmberg, uitgeverij van dit lesmateriaal: ‘De opdracht is onderdeel van een woordenschatles waarin de betekenis van de woorden allochtoon en autochtoon wordt uitgelegd. Deze opdracht heeft als doel om kinderen duidelijk te maken dat de woorden allochtoon en autochtoon slechts te maken hebben met het land van geboorte.’
Het is niet bekend of Malmberg in de tussentijd het lesmateriaal heeft aangepast, en dat de school misschien een oude versie in handen heeft. Hun woordvoerder is benaderd, maar heeft nog geen commentaar gegeven.
