Ongeveer 1 op de 3 jonge verdachten heeft hersenschade. Een mogelijk verband tussen hersenletsel en crimineel gedrag zou beter onderzocht moeten worden. Daarvoor pleit hoogleraar Maaike Kempes.
Kempes is bijzonder hoogleraar forensische neuropedagogiek aan de Universiteit Leiden.
Klappen op het hoofd door vechtpartijen of zwaar drank- en drugsgebruik kunnen tot hersenbeschadiging leiden. Uit eerder onderzoek blijkt dat veel jonge criminele schade aan de hersenen hebben om dit soort redenen. “Schade aan het brein kan ervoor zorgen dat de jongeren de fout ingaan”, vermoedt Kempes, die al langere tijd onderzoek doet naar hersenschade.
“Deze groep jonge verdachten vertoont meer risicovol gedrag, is al eerder gebleken”, legt Kempes uit. Ze komen bijvoorbeeld vaker in vechtpartijen terecht en vertonen meer roekeloos rijgedrag, waardoor ze bij een ongeluk betrokken kunnen raken. Daardoor lopen ze een grotere kans op hersenschade.
Donderslag bij heldere hemel: dochter (11) van Leontine (50) blijkt hersenbeschadiging te hebben
Mensen met hersenletsel zijn sneller overprikkeld, kunnen vaak moeilijker omgaan met stress en worden in sommige gevallen eerder agressief. Dat maakt iemand waarschijnlijk kwetsbaarder om tot crimineel gedrag over te gaan. “Hersenletsel kan dus van invloed zijn op iemands gedrag, maar in de rechtszaal wordt daar nauwelijks naar gekeken.”
Kempes wil benadrukken dat het hebben van hersenletsel niet als ‘excuus moet worden gebruikt’ voor crimineel gedrag. “Een advocaat kan niet zomaar in de rechtbank een hersenscan eisen die het antwoord op alles is en waarmee zijn client vrijuit zou gaan.”
Voor Kempes gaat het vooral om de straf en de bijbehorende behandeling. “Als je weet dat er een direct verband is tussen hersenletsel en gedrag, dan kun je de straf daarop aanpassen. Je kunt tot een andere behandeling overgaan, waarbij iemand met zijn of haar gedrag wordt geholpen. Doe je dat niet, dan heeft een straf feitelijk geen zin en is de kans dat iemand een veelpleger wordt, groter.”
De komende jaren gaat Kempes onderzoeken of er inderdaad een direct verband te leggen is tussen hersenletsel en crimineel gedrag.
Wat als je zoon het label 'crimineel' krijgt? 'Moeders' laat impact van Top400-lijst zien
