We krijgen spontaan jeuk als we het over schurft hebben, maar weten er (te) weinig vanaf. Zo blijkt uit onderzoek van dermatoloog Marjolein Leenarts dat 4 op de 5 Nederlanders denkt dat de aandoening niet besmettelijk is.
Ja, het is besmettelijk en zo behandel je het: alles wat je moet weten over schurft
Goed om te wetenFout! Daarom zetten wij, samen met dermatoloog Alexander Lokin, de belangrijkste informatie over schurft voor je op een rij.
Schurftgolf
Het afgelopen jaar is er een sterke toename geweest in het aantal schurftbesmettingen in Europa. In Nederland is het aantal besmettingen nu al twee keer zo hoog als vorig jaar, zegt het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg. Wat de oorzaak is van deze snelle toename is volgens Lokin niet bekend. “Een aanname is dat dit komt door de lockdowns tijdens de pandemie. Veel mensen waren thuis met anderen en logeerden bij elkaar.”
Toch is schurft niet iets wat de laatste tijd opeens weer is opgedoken. “De cijfers zijn nu hoog – waardoor het in de media komt – maar schurft is er altijd al geweest. Het idee dat het alleen in de middeleeuwen speelde klopt dus niet.”
Wat is het?
“Schurft is een huidaandoening die wordt veroorzaakt door schurftmijt. Een klein, spinachtig beestje dat met het blote oog niet te zien is. De schurftmijt graaft oppervlakkig gangetjes in de huid en legt hier eitjes. Via huid-op-huid contact kruipt het beestje van de ene naar de andere persoon. Het heeft dus niets te maken met hoe schoon of hygiënisch je bent, maar simpelweg of je fysiek contact hebt gehad met een besmet persoon.
Daarnaast kunnen schurftmijten zich op textiel bevinden. Goed om te weten is dat de schurftmijt leeft van huidschilfers. Als de mijt drie dagen lang niets te eten krijgt, zal-ie bij kamertemperatuur doodgaan.”
Besmettelijk
“Hoewel het beestje via huid-op-huid contact anderen bereikt, loop je pas risico als je langer dan 15 minuten huid-op-huid contact hebt. Dit gebeurt als je bijvoorbeeld samen in hetzelfde bed slaapt, knuffelt of seks hebt. Iemand de hand schudden levert dus geen risico op.
Schurftmijt kan wel in kleding en beddengoed zitten. Kleren dragen of in een bed liggen van een besmet persoon, geeft dus risico op besmetting. Ditzelfde geldt voor het gebruiken van handdoeken, knuffels en eigenlijk alles van stof.
Samen tegen schurft: Groningse studentenverenigingen willen infectieziekte uitbannen
Hoewel in theorie direct contact met alles van stof voor besmetting kan zorgen, is het niet bewezen dat dit ook geldt voor stoffen stoelen en banken. Er is veel discussie over de mogelijkheid tot besmetting bij stoelen of banken en bloot huid contact. De schurftmijt gaat niet door kleding heen, dus met kleren aan op een bank zitten levert geen risico op.”
Heb ik schurft?
Om besmetting te voorkomen, is het belangrijk dat je de symptomen van schurft kan herkennen. “Schurft zorgt voor veel jeuk, vooral ’s nachts. Op je huid kun je schilferende gangetjes/streepjes, rode pukkeltjes of blaasjes zien. Deze kunnen op je hele lichaam voorkomen, behalve je hoofd. Voorkeursplekken van de schurftmijt zijn vingers, polsen, geslachtsdelen en voeten.
Je kunt in eerste instantie besmet zijn met schurft en nergens last van hebben. Het kan wel twee tot zes weken duren voordat je jeuk krijgt, in de tussentijd ben je al besmettelijk. Dat maakt het ook zo lastig om besmetting te voorkomen.”
Behandeling
Ben je eenmaal besmet? “Dan krijg je speciale crème, gel of tabletten voorgeschreven. Het vervelende aan schurft is dat je na de behandeling jezelf weer kunt besmetten als je niet alle voorzorgsmaatregelen neemt.
Deze maatregelen bestaan uit het wassen van alle kleding die je de laatste drie dagen hebt gedragen op zestig graden. Kun je je kleding niet op zestig graden wassen? Dan stop je je kleren drie dagen in afgesloten vuilniszakken (dit om te voorkomen dat je ze aanraakt). Hetzelfde geldt voor je beddengoed, handdoeken en eventuele knuffels. Alles moet worden gewassen of voor drie dagen worden weggestopt.
Ten slotte kun je helaas ook nog besmet raken door andere mensen die zich niet gelijktijdig met jou behandelen. Het is daarom essentieel dat alle huisgenoten en bedgenoten tegelijkertijd met jou worden behandeld. Na het smeren of innemen van het medicijn gaan alle beestjes en eitjes op je huid binnen twaalf uur dood. Daarna ben je (als je alle voorzorgsmaatregelen juist hebt uitgevoerd) dus niet meer besmettelijk.”
Yasmin (20) is na een half jaar eindelijk van schurft af: 'De beestjes gingen maar niet dood'
