Sta je middenin de supermarkt – met je hoofd tussen de bloemkolen – vraagt je kind waar baby’s vandaan komen. ‘Uit mama’s buik, schat’. Ja, ‘Maar HOE dan?!’ – een boek met voorlichting voor kleuters kun je op zo’n moment best gebruiken.
Auteurs dr. Karin Middelburg (41) en Philippine van der Goes (41) zijn beiden moeders van jonge kinderen en schreven het prentenboek Maar HOE dan?! over het lichaam, de liefde en baby’s maken voor kinderen tussen de vijf en acht jaar.
Op de kleuterschool van Middelburgs kinderen is het maandthema ‘zwanger’. De kleuterjuf wil graag dat Middelburg – als gynaecoloog en moeder – daar iets over komt vertellen. “Ik vond het lastiger dan ik in eerste instantie dacht. Wat vertel je kinderen van vier en vijf eigenlijk, hoe de baby in de buik komt en er weer uit?”
In de bibliotheek vindt ze weinig geschikt voorlichtingsmateriaal. Ze legt het voor aan vriendin Van der Goes, die het direct herkent. “Mijn zoontje vroeg op een doordeweekse dinsdag: ‘Mama, waar kwam ik uit je buik?’, waarop ik antwoordde: in de buurt van waar mijn plas ook uitkomt. Dat wilde hij wel zien. Maar ik zei: dat vind ik een beetje intiem. Zijn reactie? ‘Mama, wat is intiem?'”
Samen besluiten ze een boek te schrijven. Precies op de manier waarop ze het aan hun eigen kinderen zouden willen voorlezen: met leuke vragen en opdrachten om het gesprek te stimuleren. Van der Goes: “Veel boeken zijn gericht op jonge kinderen die een broertje of zusje krijgen. Of geschikt voor pre-pubers met onderwerpen als masturbatie en menstruatie.”
Dit bericht bekijken op Instagram
‘Maar HOE dan?!’ gaat over verschillende lichamen, verliefd worden, het maken én krijgen van baby’s. Volgens Van der Goes benoemen ze niet alleen de positieve, maar ook de minder positieve kanten. “Dat verliefd zijn heel leuk is, maar dat je ook liefdesverdriet kunt hebben.”
Middelburg: “Zo behandelen we ook het onderwerp MeToo. Dat jouw lichaam echt van jou is en dat jij mag bepalen wie er aan komt. Wil je iets niet, dan moet je dit duidelijk aangeven. Maar vind je iets prettig – zoals handje vasthouden – dan mag je dat ook zeggen.”
Het boek is intussen al anderhalve maand uit en de reacties die ze krijgen zijn overweldigend. Middelburg: “Het leukste vind ik nog dat de kinderen de plaatjes zo mooi vinden en ze echt bestuderen. Zoals de illustratie waarbij een jongen en een meisje hun geslachtsdeel bekijken via een spiegel.”
“Dat doe ik ook als gynaecoloog. Dan zeg ik: pak de spiegel erbij en kijk maar mee, wat zie je? Dan zijn er tachtigjarige vrouwen die zeggen: daar kijk ik nooit naar. Maar dat is ook gewoon je lichaam, en niks om je voor te schamen. Door regelmatig te kijken, weet je juist of er iets verandert of niet. Begin je hiermee van kleins af aan, dan weet je dat het heel normaal is om naar jezelf te kijken.”
Zo schrijven ze in het boek ook over jongens die op jongens verliefd worden, adoptie en kinderen met twee papa’s of twee mama’s. Middelburg: “Voor de kindjes die zelf geen moeder hebben, maar ook zodat de andere kindjes uit zijn of haar klas zien dat het heel normaal is.”
Wanneer het nou het beste moment is om met voorlichting te beginnen? Van der Goes: “Kijk heel erg naar je kind. Met welke vragen komt het? Laat hem of haar leidend zijn in de informatie die je brengt en pak bij een specifieke vraag het boek er gewoon bij.”
Middelburg: “Volgens ons is er niet veel wat je je kinderen niet moet vertellen. Blijf bij jezelf en houd het bespreekbaar. Dat draagt bij aan het zelfvertrouwen van je kinderen en bij eventueel fijne ervaringen in de toekomst.”
Lees ook
Psycholoog Susanne: ‘Zwanger zijn van vierde kind kan bij andere vrouwen veel gevoelens losmaken’
