Alles wat we weten over zwangerschap en corona, verteld door een gynaecoloog

Nieuws | Interview

14-01-2021 | Renee de Witte

IC-arts Diederik Gommers adviseert dat iedereen met een kinderwens maar beter kan wachten met het krijgen van een baby. En dat schoot bij veel van jullie in het verkeerde keelgat.

In de podcast Virusfeiten van NPO Radio 1 vertelt Gommers dat je middenrif tijdens je zwangerschap omhoog gaat en je longen wat kleiner worden. Ook hebben zwangeren volgens hem minder reserve. “En dan moet je geen Covid-19 krijgen, want dan kom je sneller met je ademhaling in de problemen.”

Als het aan Gommers ligt, moet de kinderwens even op de plank: “Wacht even tot we die vaccins hebben. Na de zomer mag je allemaal weer zwanger worden.” Een uitspraak die velen boos maakt. Op de Facebookpagina van LINDA.nl werd massaal gereageerd.

Risico’s en cijfers

Los van de uitspraken van Gommers vroegen we ons ook af hoe het zit met een zwangerschap middenin een pandemie. Loop je veel risico’s als zwangere vrouw? Zo ja, welke? Wat betekent dit voor de baby? We vroegen het gynaecoloog-perinatoloog Annemiek Evers (39) van het Wilhelmina Kinderziekenhuis, gespecialiseerd in maternale ziekten en zwangerschap.

Sinds 1 maart registreren alle verloskundigen en gynaecologen in Nederland de zwangere vrouwen die positief zijn getest voor corona. Uit het onderzoek blijkt dat, van 312 zwangere vrouwen met corona, er 65 werden opgenomen in het ziekenhuis. Dat is 20 procent van de vrouwen, tegenover de 1,7 procent van de 20- tot 50-jarige vrouwen die niet zwanger zijn. Ook kwamen 5 vrouwen op de intensive care te liggen, dat is 2 procent tegenover 0,3 procent van de niet zwangere vrouwen.

“De kans dat zwangeren met corona in het ziekenhuis belanden, blijkt dus veertien keer groter dan bij vrouwelijke leeftijdsgenoten die geen kind dragen. Ook zien we terugkomen dat vrouwen met een niet-Westerse achtergrond en vrouwen met overgewicht meer risico lopen. Wel wil ik benadrukken dat bij de meeste zwangere vrouwen de infectie echt mild verloopt. Maar een klein deel van de vrouwen kan wel ernstig ziek worden. Maar dat kan ook bij de griep”, vertelt Evers.

Bevalling

De gynaecoloog geeft aan dat vrouwen met corona-gerelateerde klachten tijdens de bevalling ruim twee keer zoveel risico hebben op een keizersnede. “Dat is een grote buikoperatie. Dat brengt wel extra risico’s mee voor de moeder. Ook voor volgende bevallingen. De expliciete reden voor de keizersnedes zijn verschillend en daar doen ze in de toekomst nog verder onderzoek naar.”

“Vroeggeboorte komt wel vaker voor. Dit is bij de ernstig zieke vrouwen, maar dit zijn over het algemeen geen spontane vroeggeboortes. We moeten vaak de baby eerder halen, om bijvoorbeeld de moeder beter te kunnen beademen. De vroeggeboortes zijn dus niet vanwege complicaties met de baby zelf. Ook zien we geen verandering in het gewicht van de baby’s bij de geboorte en worden ze niet vaker opgenomen op de neonatale IC, dus dat is positief.”

Baby

De prangende vraag onder mensen is: raakt een baby ook besmet? Krijgt die antistoffen? Dit kan Evers niet met honderd procent zekerheid duidelijk maken. Wel zegt ze: “Wij hebben nog geen enkele baby in Nederland die besmet is in de buik. Ook in een Amerikaanse studie hebben ze dat niet gezien. Wel maken zowel wij als zij duidelijk dat het nog steeds een punt van onderzoek is. Maar het lijkt dus zeer onwaarschijnlijk. De meeste vrouwen met milde klachten kan ik dus ook geruststellen. Daarbuiten blijf ik zwangere vrouwen wel op het hart drukken dat voorkomen beter is dan genezen.”

Griep vs. corona

Evers legt uit dat zwangere vrouwen sowieso een stuk gevoeliger zijn voor virale luchtweginfecties, door veranderingen in het afweersysteem en veranderingen in het lichaam door de zwangerschap. “Ervaringen met het griepvirus, influenza, laat zien dat zwangere vrouwen vaker een longontsteking ontwikkelen, maar ook dat ze überhaupt echt zieker kunnen worden.”

Dus net als bij de griep, kunnen zwangere vrouwen een stuk zieker worden van corona. “Dat komt door de fysiologische veranderingen. Een hoogstand van het middenrif waardoor je minder makkelijk doorademt, toename van zuurstofbehoefte, zwelling van luchtwegslijmvlies en verhoogde stollingsneiging. Dat, plus het veranderende afweersysteem maakt deze groep vrouwen vatbaarder om zieker te worden.”

Advies van arts

Evers vertelt dat zij, en haar collega’s in het ziekenhuis, de moeder-kind band ontzettend belangrijk vinden. “Wel benadrukken we dat je, als je zelf besmet bent tijdens of na de bevalling, afstand houdt. Zo ver als mogelijk is. Geef borstvoeding met een mondkapje en blijf thuis. Wees voorzichtig, net als iedereen.”