In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober duikt LINDA. in de verkiezingsprogramma’s. Wat vinden politieke partijen van onderwerpen die (ook) belangrijk zijn voor vrouwen?
Deze keer: dit zeggen politieke partijen over vrouwengezondheid, abortus en anticonceptie.
De PVV vermeldt niets over vrouwengezondheid, anticonceptie of abortus in het verkiezingsprogramma.
Lees hier het verkiezingsprogramma van de PVV.
Vrouwengezondheid: ‘In de medische wereld is het mannenlichaam nog altijd de norm, waardoor aandoeningen bij vrouwen minder goed herkend worden’, schrijft GroenLinks-PvdA. De partij wil daarom investeren in gericht onderzoek en meer kennis over verschillen in symptomen en passende behandelingen: met aandacht voor gender- en genetische diversiteit.
Ook wil GroenLinks-PvdA dat lokale of algehele verdoving bij het plaatsen en verwijderen van een spiraal altijd een optie wordt.
Abortus: GroenLinks-PvdA wil dat abortus verdwijnt uit het Wetboek van Strafrecht. ‘We staan pal voor het recht van vrouwen om over hun eigen lichaam te beslissen’, schrijft de partij. ‘Dat recht willen we versterken. Het recht op abortus verankeren we in de grondwet. We zetten in op goede hulpverlening en nazorg voor wie een abortus laat uitvoeren en we beschermen vrouwen tegen intimidatie bij klinieken.’
Anticonceptie: De partij wil dat anticonceptie in het basispakket komt en dat de soa-test bij de huisarts uitgezonderd wordt van het eigen risico. Ook wil ze investeren in de seksuele gezondheidszorg bij de GGD, en dat hiv-preventiepil PrEP en bijbehorende zorg laagdrempelig worden verstrekt en volledig vergoed.
Lees hier het verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA.
'Stop met die fixatie op het abortuscijfer: het gaat niet om het aantal abortussen, maar om de juiste zorg'
Vrouwengezondheid: Het CDA wil specifieke aandacht voor vrouwelijke gezondheidszorg in medische opleidingen. ‘Ook gaan we door met investeren in onderzoek naar en kennis over ziektes en symptomen die vaker bij vrouwen voorkomen’, schrijft de partij.
Abortus: Het CDA zegt dat de Abortuswet ongewijzigd blijft. Tegelijkertijd schrijft de partij het volgende: ‘Rondom nieuw leven spelen grote medische en medisch-technologische ontwikkelingen. Hierbij komen oude en nieuwe ethische vragen voor wetenschap, samenleving en overheid op tafel. Het CDA wil een maatschappelijk gesprek voeren over grenzen, consequenties en mogelijkheden van deze ontwikkelingen. De overheid kan zo sturing geven vanuit het principe van fundamentele beschermwaardigheid van het leven.’
Anticonceptie: Het CDA vermeldt niets over anticonceptie in haar programma.
Lees hier het verkiezingsprogramma van het CDA.
Gynaecoloog oncoloog Afra over vrouwengezondheid: 'Social media staan vol fabels'
Vrouwengezondheid: D66 vindt dat de zorg inclusiever moet worden en dat dit vastgelegd moet worden in beleid. De zorg moet rekening houden met culturele, sociaaleconomische en persoonlijke verschillen, vindt de partij. Ze pleit daarom voor een gezamenlijke aanpak met bindende afspraken tussen zorgaanbieders, professionals, zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties.
D66 wil daarnaast investeren in de gezondheidszorg voor vrouwen, bijvoorbeeld door meer onderzoek naar betere diagnostiek, meer aandacht voor pijnbestrijding (zoals bij het plaatsen van een spiraal) en meer onderzoek naar en middelen voor vrouwvriendelijke onderzoeksmethoden (zoals bij een mammografie).
Ook vindt de partij het belangrijk dat medisch onderzoek door farmaceuten naar nieuwe medicijnen representatief is, zodat de dosering is afgesteld op iemands geslacht en etniciteit. ‘We kijken naar manieren om in bijsluiters gebruiksadvies op te nemen dat is toegespitst op verschillende groepen.’
Abortus: D66 wil abortus volledig uit het strafrecht halen en de toegang tot abortus expliciet vastleggen in de Grondwet. ‘Het recht op veilige abortus is een cruciale vrijheid voor vrouwen. Om deze zorg te versterken moet een veilige abortus voor elke vrouw vergoed blijven’, schrijft de partij. Ook wil ze dat de abortuspil bij de verloskundige beschikbaar wordt.
Daarnaast vindt D66 dat abortuszorg standaard moeten worden aangeboden in nood- en conflictsituaties. De partij wil meer ondersteuning voor abortusklinieken voor niet-Nederlandse ingezetenen en maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor abortuszorg beter beschermen.
Anticonceptie: D66 wil dat alle vormen van wetenschappelijk bewezen effectieve anticonceptie gratis worden. Ook wil de partij soa’s terugdringen met gratis testen, betere seksuele voorlichting en laagdrempelige toegang tot condooms en PrEP, een pil die hiv voorkomt.
De partij wil dat de apotheker voortaan de kosten van anticonceptie declareert bij de overheid. Daarnaast wil ze onderzoeken of de anticonceptiepil ook bij de drogist verkrijgbaar kan worden gemaakt.
Lees hier het verkiezingsprogramma van D66.
Anticonceptie is allang niet meer alleen een vrouwenzaak: 'De verantwoordelijkheid ligt óók bij mannen'
Vrouwengezondheid: De VVD zegt met een gerichte aanpak te komen om ‘onacceptabele gezondheidsverschillen, zoals tussen arm en rijk, man en vrouw en verschillende wijken weg te nemen.’
De partij zet in op ‘het concreter, ambitieuzer en uitvoerbaar maken’ van de Nationale Strategie Vrouwengezondheid en wil hier actief over met vrouwen in gesprek. Ze wil het onderzoek naar vrouwspecifieke aandoeningen – waaronder endometriose en adenomyose – uitbreiden en naar aandoeningen die zich bij vrouwen anders manifesteren dan bij mannen.
‘Dat laatste doen we door het verplicht opnemen van vrouw-manverschillen in alle medisch-wetenschappelijk onderzoek. Hiermee verkleinen we de kennisachterstand over het vrouwenlichaam en zorgen we voor meer gezonde levensjaren bij vrouwen.’
De partij wil ook een verbod op maagdenvlieshersteloperaties. ‘Medische handelingen die voortkomen uit eer of onderdrukking van vrouwen, zoals ‘maagdenvliesherstel’, zijn onverenigbaar met onze waarden.’
Abortuszorg: Abortus is een recht, schrijft de VVD. ‘Iedere vrouw moet zelf kunnen beslissen bij een onbedoelde en/of ongewenste zwangerschap.’ De partij wil geen register waarin de redenen waarom vrouwen een abortus uitvoeren worden bijgehouden. ‘De VVD zet zich actief in om legale abortus uit het Wetboek van Strafrecht te halen, zodra er een volwaardig alternatief komt dat vrouwen beschermt en de bestaande termijnen rond abortus waarborgt.’
De partij pleit ook voor goede, veilige en toegankelijke abortuszorg. ‘Huisartsen die dat willen, mogen de abortuspil voorschrijven aan vrouwen die ongewenst zwanger zijn.’ De partij zet in op betrouwbare voorlichting, wil desinformatie bestrijden en vrouwen in kwetsbare situaties steunen, zodat zij ‘echt vrij kunnen kiezen’.
Anticonceptie: De VVD vermeldt niets over anticonceptie in haar programma.
Lees hier het verkiezingsprogramma van de VVD.
Abortus: JA21 noemt het recht op abortus ‘een belangrijk vrouwenrecht’ waar de partij niet aan willen tornen. Tegelijkertijd schrijft zij het volgende: ‘Door ingrijpende en snelle medisch-wetenschappelijke ontwikkelingen neemt de levensvatbaarheid van het ongeboren kind sterk toe en zal het waarschijnlijk ook blijven toenemen. Het is daarom belangrijk om het maatschappelijk debat over de abortustermijn te blijven voeren.’
JA21 zegt verder niets over vrouwengezondheid of anticonceptie in het verkiezingsprogramma.
Lees hier het verkiezingsprogramma van JA21.
Vrouwengezondheid: Vrouwen hebben recht op goede zorg, schrijft SP. De partij wil dat de medische wetenschap meer op vrouwen wordt gericht. ‘Zo zorgen we ervoor dat aandoeningen bij vrouwen vaker en sneller herkend worden en behandelingen beter worden afgestemd op het vrouwenlichaam en vrouwspecifieke aandoeningen beter en sneller worden behandeld.’ Ook pleit de partij voor een Nationale Strategie Vrouwengezondheid met bijbehorende financiering, en waarbij vrouwen worden betrokken.
De SP zegt passende zorg te willen voor iedereen. ‘Mensen met een andere achtergrond of sociaaleconomische positie lopen vaker het risico op verkeerde diagnoses of slechtere behandelingen. Ook discriminatie en onbewuste vooroordelen spelen mee’, schrijft de partij. De partij investeert daarom in onderzoek, scholing en bewustwording.
Tot slot wil de SP investeren in begeleiding van zwangere vrouwen, goede geboortezorg, kraamzorg en ondersteuning voor jonge ouders.
Anticonceptie: De SP wil dat anticonceptie zoals de pil, het spiraaltje, en condooms en sterilisatie in het basispakket opgenomen worden.
Abortus: Het huidige recht op abortus mag volgens SP niet verder worden beperkt.
Lees hier het verkiezingsprogramma van de SP.
Meer weten? Dit zeggen politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s over veiligheid, geweld tegen vrouwen en femicide.
Verantwoording: in dit artikel worden de zeven politieke partijen besproken die op 21 oktober bovenaan stonden in de Peilingwijzer van politicoloog Tom Louwerse. Het zijn de (ingekorte) standpunten zoals beschreven in hun verkiezingsprogramma’s.
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
De mannenpil: waarom duurt het zo lang? 'Wordt tijd voor meer gedeelde verantwoordelijkheid'
Marissa Klaver is senior redacteur bij LINDA.nl en schrijft het liefst over boeken, cultuur en alles wat ze (nog) niet begrijpt. Ze woont samen met kat Pepiet en vijfhonderd boeken in Amsterdam. Als ze niet aan lezen is, vind je haar in een restaurant of concertzaal.
