Hoe meer seks je hebt als vrouw, hoe later je in de overgang komt: dat is wat nog vaak gedacht wordt. Maar hoe zit dit? Gynaecoloog Dorenda van Dijken, werkzaam bij de Jan van Goyenkliniek in Amsterdam, vertelt erover.
Spoiler: hoewel niemand er kwaad aan doet om extra veel tussen de lakens te duiken, is het niet waar dat de overgang kan worden uitgesteld door meer seks. “Het is een hele creatieve gedachte, maar wetenschappelijk ontbreekt de bewijskracht”, vertelt Van Dijken.
Uit onderzoek, uitgevoerd door de University of Londen, zou mogelijk blijken dat vrouwen die wekelijks seksueel actief zijn 28 procent minder kans hebben om vervroegd in de overgang te gaan. Van Dijken: “Op welke leeftijd je in de overgang komt, wordt bepaald door meerdere factoren. Het is onder andere genetisch, maar gezondheid speelt een grote rol. Zo zien we in landen waar armoede heerst en vrouwen in slechte gezondheid leven, dat vrouwen eerder in de overgang komen dan in welvaartslanden.”
Ze vervolgt: “Vrouwen die gezond zijn en goed in het leven staan, zijn vaak vrouwen die seksueel actief zijn. Dat gaat niet alleen over penis in vagina – zoals in het onderzoek – maar ook over masturbatie of seks met een vrouw. Vrouwen die gezond leven, ervaren doorgaans minder hinder van overgangsklachten. Ze kunnen vaak beter omgaan met de klachten die ze hebben doordat ze een betere kwaliteit van leven ervaren. De suggestie dat vrouwen die seksueel actief zijn, later in de overgang komen, is dus niet waar. Het ligt veel genuanceerder en is multi-factorieel.”
Deze 3 vrouwen zijn in de overgang én hebben pubers vol gierende hormonen thuis: 'Bloedirritant'
De theorie achter het onderzoek zou zijn dat het lichaam met die seksuele prikkels een signaal krijgt dat zegt: er kan nóg een kind aankomen. “Dat is echt nergens op gebaseerd. Het hebben van seks is gezond, maar vooral seks waar je plezier aan hebt. Seks is meer dan penetratie en is niet alleen bedoeld voor voortplanting. De suggestie uit het onderzoek impliceert dat seks dan ook niet meer nodig is als je in de overgang bent. Hou toch op. We zien juist dat seks op hogere leeftijd nog voor heel veel mensen kan leiden tot seksueel plezier.”
Daarnaast is de overgang niet uit te stellen, dus ook niet door een wekelijks orgasme. “Maar je kan wél op een goede manier met de overgang omgaan. Het gaat om gezond ouder worden. Daarin is met name gezonde voeding en leefstijl dus van belang. Als je ondanks een gezonde voeding en leefstijl nog steeds klachten hebt, dan wordt geadviseerd een bezoek te doen aan de huisarts, en zo nodig overleg of een doorverwijzing naar een gynaecoloog.”
Quirine (56) kan geen seks meer hebben sinds de overgang: 'Het zweet breekt me uit van de pijn'
Van Dijken is een van de pioniers als het gaat om meer bewustzijn creëren voor het gebrek aan kennis over vrouwengezondheid. Met het H3-netwerk – H van hoofd, hart en hormonen – slaat ze samen met psychiater Sandra Kooij en cardioloog Janneke Wittekoek de handen ineen. Ze bundelen hun kennis en krachten en streven naar geïntegreerde vrouwenzorg.
In juni heeft Van Dijken het boek Brein, Hormonen, Seks geschreven met klinisch psycholoog en seksuoloog Bianca van Moorst en psychiater Mireille Boerma. “Het is bedoeld voor vrouwen van alle leeftijden om inzage te krijgen in hoe vrouwen anders zijn dan mannen en hoe hormonen door het hele leven van een vrouw invloed hebben. Het boek gaat over de natuurlijke ontwikkeling van vrouwen, van 0-100 jaar, en alles wat daarbij komt kijken. In de online PDF gaat het over ‘wat als het anders gaat?’. Dus bijvoorbeeld bij zwangerschap, onvruchtbaarheid, depressie, ADHD, andere seksuele varianten en de overgang.”
'Sinds de overgang ben ik moe, aangekomen én heb ik geen libido meer. Ik word er gek van. Wat doe ik verkeerd?'
