De Dolle Mina’s zijn terug van weggeweest: op Internationale Vrouwendag maken ze hun comeback bij de Feminist March in Amsterdam, zij-aan-zij met een grote groep ‘jonge Mina’s’.
Voor Internationale Vrouwendag spreekt LINDA. Dunya Verwey (78), mede-oprichtster van de Dolle Mina’s.
In de jaren 70 trokken de Dolle Mina’s veel bekijks door de wijze waarop zij de ongelijkheid tussen man en vrouw aankaartten met spraakmakende acties. Zo staan ze bekend om onder andere het verbranden van een korset, het uitdelen van condooms en de iconische leus ‘Baas in eigen Buik’: waarmee ze aandacht vroegen voor het recht van vrouwen om zélf te beslissen over abortus.
Vanaf 1978 stopte de groep met actievoeren, maar ze bleven een bekend voorbeeld van het naoorlogse feminisme. Zo wordt ‘Baas in eigen Buik’ nog steeds gebruikt, zoals bij abortusdemonstraties in Amsterdam in mei 2022 en in Utrecht in september 2024.
Dit jaar, 55 jaar na de oprichting, gaat de actiegroep opnieuw de straat op. Op zaterdag 8 maart – Internationale Vrouwendag – lopen ze mee in de Feminist March, waarbij talloze actiegroepen aandacht vragen voor de huidige situatie van vrouwenrechten en gelijkheid. Een aantal oorspronkelijke Dolle Mina’s zullen weer de spandoeken in handen hebben – waaronder Dunya. Bij deze mars is de groep te herkennen aan borden met teksten als: De Dolle Mina’s zijn terug, Vrouwen willen vóóruit, en nátuurlijk ‘Baas in eigen Buik’.
De groep heeft er in de jaren ’70 voor gezorgd dat de strijd voor emancipatie zich uitbreidde. Vrouwen werden actief lid van politieke partijen en vakbonden, en er kwam uitgebreidere voorlichting over abortusklinieken en anticonceptie. Toch blijven sommige thema’s van de Dolle Mina’s pijnlijk actueel. Zo kwam anticonceptie in 1971 bijvoorbeeld in het basispakket – mede dankzij aanhoudende acties van de actiegroep – maar dit werd in 2004 weer teruggedraaid. Ook voerden de Dolle Mina’s in 1970 actie tegen de loonkloof tussen mannen en vrouwen, maar nog steeds verdienen vrouwen in Nederland gemiddeld 12 procent minder per uur dan mannen.
De strijd van de Dolle Mina’s is dus niet voorbij. “Het feit dat we nog steeds genoodzaakt zijn om met een aantal dezelfde slogans rond te lopen is treurig en jammer”, vertelt Dunya. “Maar het is helaas wel een feit.”
“Dat vrouwen nog veel problemen ervaren zoals in onze tijd, is de reden geweest dat wij besloten om terug te keren”, legt ze uit. “Onze eisen en thema’s van de jaren ’70 die we hebben aangekaart, zijn op een akelige manier nog altijd actueel.” Volgens Dunya is dit dan ook de start van een nieuwe beweging. “De Dolle Mina’s verheffen onze stem opnieuw, na 55 jaar.”
Een grote groep vrouwenrechtenactivisten sluit zich bij de Dolle Mina’s aan tijdens de mars. Volgens Dunya is de nieuwe opkomst “verrassend groot”. In een paar maanden hebben ze zo’n vijfduizend volgers op hun Instagrampagina weten te werven. “Dit is een enorm overweldigende positieve respons.” Begin dit jaar, op 23 januari, maakten de Dolle Mina’s hun allereerste comeback toen ze – net zoals in 1970 – een korset verbrandden voor het Wilhelmina Druckerstandbeeld. Het korset staat bij deze actie symbool voor het keurslijf van de vrouw.
Volgens Dunya komt de grote opkomst van jonge activisten door de onrust die nu heerst. “De vrouwenonveiligheid op straat is bijvoorbeeld altijd een thema geweest, maar dat wordt ook niet minder”, legt ze uit. “Dat is iets wat veel jonge vrouwen ondervinden.” Ook lopen er mannen mee bij de mars. “Dat vind ik geweldig om te zien. Er lopen nu ook veel tieners mee, en zelfs een meisje uit groep acht van twaalf jaar oud.”
De Dolle Mina’s zijn terug, en gaan volgens Dunya voorlopig nergens heen. “We hebben zeker plannen, maar wat precies, dat kan ik nog niet zeggen.” Wat wel zeker is: deze comeback is niet tijdelijk. “We hebben de Dolle Mina’s opnieuw in het leven geroepen, en dat laten we niet doodbloeden. Ik voel me verantwoordelijk voor alle vrouwen die hier zo positief op hebben gereageerd. Ik wil iets voor ze betekenen. Het thema vrouw is namelijk áltijd een rode lijn in mijn leven gebleven.”
In gesprek met 2 Dolle Mina's: 'Ook nu moeten we ons beseffen dat onze rechten écht bedreigd kunnen worden'
