Wat doe je als je zwanger bent, maar je zwangerschap verborgen moet houden uit angst voor bedreigingen en geweld? Voor veel vrouwen lijkt dit ondenkbaar. In de praktijk gebeurt het vaker dan we willen weten, het zogeheten reproductieve dwang: controle over anticonceptie, zwangerschap of abortus.
Het verhaal van een jonge vrouw uit Nederland illustreert dit schrijnende probleem.
Triggerwarning: dit artikel gaat over huiselijk geweld.
Ze ontmoette hem via social media. Een onschuldige kennismaking die al snel uitmondde in een relatie. Kort daarna bleek ze zwanger. Nog voordat ze het nieuws kon verwerken, zette hij haar onder druk om de zwangerschap te beëindigen. Hij dreigde zelfs met de dood.
Uit angst maakte ze een afspraak bij de abortuskliniek. Tijdens de echo werd echter geen zwangerschap vastgesteld, vermoedelijk had ze een miskraam gehad. Zijn toon veranderde plots: excuses, spijt, een zachtere kant. Het mechanisme dat we zo vaak zien bij huiselijk geweld trad in werking. De spiraal van dreiging, spijt en vergeving. Veel vrouwen geven in zulke situaties hun partner opnieuw een kans, ondanks de gevaren. Het is te vergelijken met vrouwen die een gewelddadige man vergeven na een klap. Er is altijd een tweede keer.
'Ze had eindelijk de moed verzameld om aangifte te doen, maar kreeg te horen dat dit zonder getuigen niet kon'
Enkele weken later voelde ze zich opnieuw ziek. Op eigen initiatief liet ze een echo maken. Acht weken zwanger, haar gevoel had gelijk gehad. Toen ze het hem vertelde, beschuldigde hij haar onmiddellijk van vreemdgaan. Het geweld escaleerde. Hij dreigde haar hoofd door het raam te slaan en bleef herhalen dat ze “dat ding” weg moest laten halen.
Uit angst belde ze opnieuw de abortuskliniek. Weer kon ze de beslissing niet nemen. Het kloppende hart op de echo gaf haar kracht, maar ook een nog grotere angst. Ze hield haar zwangerschap verborgen totdat niet meer kon.
Ze werd ontvoerd, bedreigd met verkrachting en hoorde hem zeggen: “Het spijt me wat jou gaat overkomen.” Toen ze vijftien weken zwanger was sneed ze uit pure wanhoop haar pols open en belde 112 omdat hij haar bedreigde met een vuurwapen. Later reed hij met haar naar Amsterdam, waarbij hij haar en haar kinderen opnieuw bedreigde. Voor haar gevoel balanceerde ze voortdurend op de rand van de dood. 30 procent van alle gevallen van huiselijk geweld begint juist tijdens de zwangerschap. Zwangere vrouwen lopen 60,6 procent meer kans om mishandeld te worden dan niet-zwangere vrouwen.
Ondanks alle dreigingen en geweld werd de baby geboren. Ook daarna hield de terreur niet op. Hij werd twee keer opgepakt na aangiftes, maar telkens weer vrijgelaten. Voor veel vrouwen betekent na geweld een bestaan in een blijf-van-mijn-lijfhuis. Onder toezicht van jeugdzorg, voortdurend alert moeten zijn, altijd over haar schouder kijkend.
Het contrast is pijnlijk: slachtoffers dragen levenslang de gevolgen, daders lijken vaak weg te komen. De vrouw stelt de vraag die velen bezighoudt: wanneer gaat dit veranderen? Wanneer kiest ons rechtssysteem er daadwerkelijk voor om slachtoffers te beschermen en daders te confronteren met de volle consequenties van hun daden?
Het verhaal staat niet op zichzelf. Patronen van manipulatie, bedreiging, geweld en uiteindelijk spijt zijn herkenbaar bij talloze slachtoffers van partnergeweld. Het laat zien hoe kwetsbaar vrouwen in deze situaties zijn, zeker wanneer een zwangerschap in het spel is.
De kernvraag blijft: waarom accepteren we dat slachtoffers hun leven moeten opgeven, terwijl de daders hun vrijheid behouden? Het antwoord ligt bij de keuzes van politie, justitie en beleid. Zolang dat niet verandert, zullen verhalen zoals deze zich blijven herhalen.
Voel je je onveilig in je eigen huis? Of heb je het gevoel dat iemand in je omgeving in een onveilige situatie verkeert? Je kunt Veilig Thuis 24/7 bellen op 0800 2000 voor advies of om een melding te maken. Ook kun je hen anoniem chatten. Heb je te maken met direct gevaar, bel dan 112.
Geweld tegen vrouwen is geen incident, het is een structureel probleem. En het wordt tijd voor een nationale aanpak. Dit gaat iedereen in onze samenleving aan. Vrouwen moeten in Nederland veilig kunnen zijn. Altijd en overal. Teken daarom onze petitie. Meer weten? Alle informatie vind je hier.
Onderteken de petitie
Het beste van LINDA. direct in je mail? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
'We moeten dringend pleiten voor een speciale vrouwenpolitie, genoeg is genoeg'
Yesim Candan is publiciste, columniste en radiopresentatrice.
Ze schreef onder andere columns voor RTL Nieuws, De Telegraaf en de Volkskrant, presenteert het wekelijkse programma De Wereld van de Vrouw bij Your Safe Radio en publiceerde in 2019 de erotische roman 69 Secrets. Al vier jaar organiseert ze op de Dam de Rode Hakken Kunstdemonstratie, een protest om aandacht te vragen voor femicide.
Lees hier nog meer van Yesim Candan op LINDA.nl
