Quirine* (56) zit nu zeven jaar in de overgang. Sindsdien heeft ze last van een klacht die wel vaak voorkomt, maar waarover weinig wordt gesproken: vaginale atrofie. Penetratieseks doet zóveel pijn, dat ze het niet meer heeft.
Het voelt voor Quirine alsof er messen in haar vagina gaan, vertelt ze aan LINDA. “Het is belangrijk dat hierover gesproken wordt. Ik ben ten einde raad.”
Vaginale atrofie komt vaak voor bij vrouwen tijdens en na de overgang, doordat de oestrogeen-aanmaak afneemt en de slijmvliezen en de huid in de vagina dunner worden. Dit leidt al snel tot klachten als jeuk, irritatie, een toename van vaginale afscheiding en pijn bij seks. In het geval van Quirine heeft ze er alleen last van bij penetratie. “Het is gewoon te pijnlijk, het past niet meer en het voelt alsof er mesjes in worden gestoken. De huid scheurt en gaat bloeden.”
“Ik heb dit al sinds de overgang begon, maar ik was me er eerst niet van bewust”, vertelt Quirine. “Ik kreeg pijn bij het vrijen, maar dacht dat het wel weg zou gaan. Totdat het een dusdanige vorm heeft aangenomen dat we geen geslachtsgemeenschap meer kunnen hebben. Het zweet breekt me dan echt uit van de pijn.
Af en toe proberen we het, in de hoop dat het misschien over is, maar nee. De intimiteit is er nog steeds, maar de ‘uiterste vorm’ daarvan – seks door penetratie – kunnen we niet meer hebben. Dat stukje mist. Ik vind het zelf niet leuk, maar ik vind het nog vervelender voor mijn man. Het is niet meer zoals het was.”
Fabia (30) over vaginisme: 'Mijn vagina blokkeerde alles: tampon, vinger, álles'
Bij de huisarts en een overgangsconsulent heeft Quirine tips gekregen, zoals het gebruiken van glijmiddel. “Al gooi ik er een hele fles tegenaan en glibberen we het bed uit, het helpt niet. Het is daarnaast veel meer dan vaginale droogheid.” Op internet zoekt ze naar oplossingen. “Ik kan er online erg weinig tot niets over vinden, het voelt alsof ik de enige ben die hier last van heeft. Dat kan toch niet zo zijn? De tips die ik vind heb ik allemaal geprobeerd, maar het helpt niet.
De optie om hormoonvervangende therapie te doen staat nog open, maar die wil ik liever niet doen. Daar staan eventuele heftige bijwerkingen tegenover, zoals een verhoogde kans op vormen van kanker.”
Vaginale droogheid door de overgang: 'Alsof iemand een mes in je steekt'
“Afgezien van het feit dat ik hier zelf enorm van baal, heeft dit ook invloed op de intimiteit met mijn echtgenoot en daardoor ook op onze relatie”, deelt ze. “Als hij het maar niet buiten de deur gaat zoeken, denk ik soms. We lopen geen gevaar, we hebben een sterke relatie en we zijn nog steeds intiem met elkaar. Ik heb nog orgasmes, het is niet dood daar beneden. Eén vinger kan net, maar een tweede vinger wordt al lastig. Ik kan me voorstellen dat je dan kunt denken: ik steek ‘m even bij iemand anders erin”, lacht Quirine.
Ze bespreken de vaginale atrofie open met elkaar. Verder deelt Quirine het met niemand. “De enige die het nog weet is mijn jongere zusje. Met mijn vriendinnen hebben we het wel over overgangsklachten, maar mijn medische aandoening noem ik niet.” Dat het niet wordt besproken, laat zien dat er een taboe op rust. Juist daarom wil Quirine haar verhaal delen. “Ik las dit artikel van jullie en dacht: ik heb ook zo’n medische aandoening waar niet over gesproken wordt. Ik hoop dat ik vrouwen die ermee lopen en niet doorhebben dat dit een klacht is die door de overgang komt, kan helpen door mijn ervaring te vertellen. Al is het om te laten weten dat ze niet de enige zijn.”
“We ademen gewoon door”, nuanceert Quirine. “Maar het is wel jammer. Het blijft toch leuk hè, seks?”, grapt Quirine. “Hopelijk laten meer vrouwen zich hierover horen, misschien hebben anderen wel werkende oplossingen gevonden. Ik hoop écht dat iemand zich meldt met een tip die voor haar heeft gewerkt. Ik ben ten einde raad.”
Wil je meer lezen over de overgang en hulp daarbij? Care For Women, overgangsconsulenten en je huisarts delen hier betrouwbare informatie over.
*Quirine vertelt haar verhaal anoniem. Haar echte naam is bekend bij de redactie.
Hormoontherapie tegen overgangsklachten: 'Veilig en effectief, maar alleen bij correct gebruik'
