Niet meer menstrueren en af en toe een opvlieger? Bleef het daar maar bij. Je krijgt een lijst vol ‘vage klachten’ cadeau bij de overgang. Dan werkt zo’n dwarse puber vol gierende hormonen niet mee.
Birsel (49), Astrid (53) en Puck (57) hebben een huis vol hormonen.
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.-dossier over hormonen. Meer weten?
Vrouw-zijn is niet altijd ‘eerlijk’ volgens Birsel. “Het begint met je menstruatie, een eventuele zwangerschap met bijbehorende kwalen en helse bevallingen inclusief alle hormonen die om de hoek komen kijken. Zijn de kinderen eindelijk ouder, komen ze in de puberteit en jíj in de overgang. Ik zeg weleens gekscherend: ‘Bij ons is het elke dag oud en nieuw’. Het vuurwerk knalt hier heftig.”
Birsel kan alle bijwerkingen die bij de overgang komen kijken, aankruisen. “Gewichtstoename, gewrichtspijn, depressief, vermoeid, haaruitval, emotioneel zonder reden, mij ergeren aan alles en iedereen, vergeetachtigheid, twijfelen. Ga zo maar door. Ik ben sinds kort begonnen met hormoontherapie, en nu moet ik zeggen dat het voelt alsof de donkere wolk die boven mij hangt, langzaamaan verdwijnt.”
Hormonale migraine: wat is het en wat valt er tegen te doen?
Haar dochters zijn allemaal al vroeg begonnen met puberen. “Dan heb ik het vooral over egoïstisch gedrag: ‘Ja-ha, doe ik zo’, ‘Hoezo moet ík dat doen?’ tot altijd het laatste woord willen hebben. En dan opeens weer een heel vrolijke ‘wat heb ik een leuk leven’-instelling.”
“Laatst ergerde ik mij aan alle rommel, en dat niemand even meehielp in huis. De meiden zeiden niks en keken mij alleen maar aan. Ik schreeuwde dat ik last had van die klote ‘beestjes’ (hormonen). Toen ik rustig aan tafel kwam zitten, pakte de oudste mij vast en zei: ‘Ach, toettie. Laten we niet meer boos doen tegen elkaar’, terwijl ze mijn wang kuste. Ze kuste mij alleen nog maar meer, toen ik zei dat ik er niet meer tegen kon. Kunnen we dan weer heel hard om lachen met z’n allen.”
Astrid noemt zichzelf een oververhitte moeder met een kapotte thermostaat. En dat met een dochter van wie de ogen sneller rollen dan de wielen van Max Verstappens wagen. “Maar waar de meeste ouders de wanhoop voorbij zijn, zie ik mezelf helemaal terug in haar. En dat vind ik stiekem best wel leuk.”
“Ik ben niet meer zo snel als vroeger: qua leren en doen. Aan het eind van de dag ben ik echt kapot. En dan die opvliegers. Breng ik net mijn dochter naar bed, voel ik er weer één opkomen. Vanuit het niets. Dan geef ik haar snel een kus en knuffel en ren ik naar buiten. Dat geeft mij dan een schuldgevoel: alsof ik haar daarmee afscheep. Dat ik haar door mijn staat nu minder aandacht geef, vind ik vervelend. Daarom zit ik nu elke avond met haar op zolder kraaltjes te rijgen, voor de armbandjes die ze wil verkopen tijdens Koningsdag.”
Paulines dochter heeft het Syndroom van Turner: 'Ze zei: 'Zijn er nog meer meisjes zoals ik?''
Astrid is 42 wanneer ze moeder wordt. “Ik denk dat ik er daardoor – wat het puberen betreft – iets relaxter in sta. Voorheen was alles ‘Oké mama, ja mama’, en nu krijg ik een weerwoord. ‘Doe ik dadelijk’, valt hier dan ook regelmatig. Vraag ik haar om haar slaapkamer op te ruimen, ligt alles achter de deur. Ik maak er geen strijd van: daar heb ik op dat moment helemaal geen zin in. Liever geef ik haar op zo’n moment de keuze: jij of ik. Maar ik ruim het wél anders op. Beginnen die ogen alweer te rollen.”
“Ze is niet brutaal, maar wil wel altijd het laatste woord hebben. Bloedirritant. Toch kunnen we er samen ook om lachen. Voel ik een opvlieger, dan rent zij naar de kast om een boek te pakken. Om mee te wapperen.” Astrid zit inmiddels drie jaar in de overgang. “Helemaal aan het begin heeft ze de oppas weleens gevraagd: ‘Waar vlucht jij naartoe als je een opvlieger krijgt?'”
Puck staat er aan het begin van de overgang nog positief in. “Ik dacht: ik ga het gewoon omarmen en laat alles over mij heen komen. Dat ging ook goed, tot de slapeloosheid toesloeg. Viel ik bijna in slaap, ging in mijn hoofd opeens een tl-licht aan. Dit kon uren duren of meerdere keren per nacht voorkomen. Na een paar nachten veranderde ik in een hormoon gedreven heks als bijvoorbeeld één van de jongens iets verkeerds zei.”
Puck omschrijft zo’n situatie met ‘de puber’, aan het begin van de overgang. Inmiddels alweer een paar jaar geleden. “Tijdens een discussie torende hij briesend boven mij uit. Ik voelde mij zó boos worden, dat ik mezelf even niet meer vertrouwde en nam afstand. Hij probeerde het nog een keer, waarna ik moest benadrukken dat ík écht een time-out nodig had. Dit werkte vrijwel altijd: niet hem de schuld geven, maar mezelf. Tien minuten later kreeg ik een kus op mijn wang: ‘Sorry mam, ik weet niet waarom ik zo deed.”
Sandra (50) is stiefmoeder van een puber: 'Je best doen is niet goed, niks doen ook niet'
Die keer legt Puck hem dan ook uit dat ze allebei last hebben van hun hormonen. “Hij in de puberteit, ik in de overgang. Geen beste combinatie. ‘Overgang, mam?’, vroeg hij me. Ik vertelde hem over de cyclus van een vrouw: maandelijkse eisprong, menstruatie, enzovoort. ‘O, dat je elke maand chagrijnig bent.’ Ik kon er wel om lachen. ‘Dat is binnenkort voorbij, en dan ben ik tien jaar lang chagrijnig. Dus er staat ons nog wat te wachten.'”
De puber probeert het nieuws te verwerken en lacht. ‘Maar mam, ik ben over vijf jaar uit mijn puberteit. Dus dat valt mee. “‘Ja lieverd’, vertelde ik hem. ‘Maar wie kreeg er vijf jaar na jou nog een kind?’ De puber keek mij meelevend aan en gaf mij een knuffel, terwijl ik hem vroeg of hij een beetje rekening met mij wilde houden.”
“‘Dat was ik niet, dat waren mijn hormonen’, is in ons huis nog steeds een veelgebruikt excuus. Voor mij én voor de jongens. Ik loop inmiddels tegen het einde van de overgang aan, maar voel mij af en toe ronduit labiel. Om niks in tranen, en echt een korter lontje. Alle ballen in de lucht houden in ons drukke, volle leven, gaat mij soms gewoon moeilijk af. We doen het er maar mee.”
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op LINDA.nl.
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.-dossier over hormonen. Meer weten?
Meisjes komen steeds vroeger in de puberteit terecht: hoe komt dat?
